Tất cả những sinh vật trên mặt đất đều cần đến nước để tồn tại. Nhưng bạn đã bao giờ tự hỏi, những sinh vật sống trong môi trường nước liệu có cần uống nước để duy trì sự sống như ta không?
Định nghĩa cảm giác "khát"
Khát là gì? Thắc mắc này khá thú vị vì nó liên quan đến thuật ngữ "khát" - cảm giác mà chúng ta thường hiểu rằng là sự thôi thúc để uống nước. Mỗi người thể hiện mong muốn này ở mức độ khác nhau. Động lực để uống nước là cách chúng ta đảm bảo cân bằng lượng nước và muối trong cơ thể.
Không chỉ con người, mà tất cả các động vật sống trên đất liền, đều phải đối mặt với nguy cơ cơ thể sẽ bị mất nước, và luôn cần phải bổ sung đủ lượng nước cần thiết. Nói cách khác, những loài vật này uống nước khi chúng cảm thấy khát.
Động vật sống trong môi trường nước có cần bổ sung nước không?
Khát lại là một khái niệm hoàn toàn khác đối với những sinh vật sống trong nước. Bạn thử nghĩ xem: làm thế nào chúng ta có cảm giác thèm ăn được nếu chúng ta sống trong một chiếc bánh pizza? Tương tự như vậy, làm thế nào mà cá có thể khát khi cả cuộc đời chúng đều sống trong nước?
Tuy nhiên, điều này không đơn giản như vậy. Cá vẫn uống nước. Nhưng cá nước ngọt và nước biển lại các hành vi khác nhau để bổ sung nước. Điều này liên quan đến cấu tạo cơ thể của chúng.
Cá nước ngọt tức là những loài cá sống trong nước ngọt, không có hàm lượng muối cao như nước biển. Trong máu chúng có nồng độ muối cao hơn so với môi trường nước ngọt mà chúng sống. Do đó, máu của những loài cá nước ngọt có nguy cơ cao bị pha loãng nếu chúng uống nước.
Đây là lý do tại sao chúng không chủ động uống nước để duy trì sự cân bằng của muối và nước trong cơ thể. Thay vào đó, chúng hấp thụ nước qua da và mang bằng quá trình thẩm thấu, và sau đó đi tiểu để loại bỏ tất cả những lượng nước dư thừa.
Còn cá nước mặn thì sao?
Do nồng độ muối trong máu thấp hơn so với nước biển - môi trường sống của những loài cá nước mặn (vì nước biển có độ muối cao), cơ thể chúng dễ bị mất nước nên chúng chủ động uống nước.
Cấu tạo mang của cá nước mặn rất đặc biệt và được sinh ra để thích nghi với môi trường nên chúng có thể uống nước mặn, xử lý nó và sau đó loại bỏ muối dư thừa thông qua bài tiết.
Cuối cùng, loài cá có thực sự cảm thấy khát nước không?
Cá chủ động uống nước, đúng, nhưng có phải vì chúng khát không? Câu trả lời là không.
Có hai lý do đằng sau việc này. Thứ nhất, không giống như động vật có vú đang phải tìm kiếm nước liên tục để giữ nước, cá cơ bản sống trong nước nên cơ thể chúng không có nhu cầu bức thiết phải uống nước.
Lý do khác là cảm giác khát - với loài cá - là một phản xạ xảy ra không cần có sự thôi thúc theo điều khiển của não. Nó chỉ xảy ra theo bản năng. Chúng không nhất thiết phải cảm thấy khát để uống nước.
Đó không phải là điều rất tốt ư? Ít nhất chúng sẽ không có cảm giác khát khô cổ trong một ngày nắng nóng, hoặc sau khi rèn luyện thể dục như con người. Loài cá thật thảnh thơi!