"Món ngon ký ức" là chương trình do nghệ sĩ Xuân Hương "cầm trịch". Format của chương trình khá độc đáo khi khách mời nhắn tin, viết thư hoặc quay video… gửi cho nghệ sĩ Xuân Hương, đề nghị nữ nghệ sĩ nấu một món ăn gắn liền với những kỷ niệm của họ.
Là khách mời trong số mới nhất của "Món ngon ký ức", ca sĩ Đoan Trường đã có cuộc trò chuyện thú vị với nghệ sĩ Xuân Hương khi mấy chục năm trước, cả hai đều từng du học ở Nga.
Đoan Trường đề nghị nghệ sĩ Xuân Hương làm món salad Nga. Đây là món ăn gợi nhớ thời sinh viên nghèo khổ của anh và nhiều người khác ở xứ bạch dương nhiều chục năm về trước. Sau đó, cả hai cùng vào bếp và làm những món này.
Vừa nấu ăn, hai nghệ sĩ vừa ôn lại ký ức khi ở Nga. Đoan Trường sang Nga du học năm 1987 lúc đó, nghệ sĩ Xuân Hương đã tốt nghiệp và về nước với tấm bằng đỏ.
Nghệ sĩ Xuân Hương và Đoan Trường cùng vào bếp làm món salad Nga, món ăn gắn liền với thời sinh viên nghèo khổ của nam ca sĩ ở xứ sở bạch dương.
"Em thi vào Đại học Bách khoa TPHCM và nằm trong top thủ khoa nên được Liên bang Xô viết và Chính phủ Việt Nam cho học bổng toàn phần sang Nga du học. Em học trường Đại học Công nghệ hóa Tinh vi Mô-nô-mô-xốp", Đoan Trường kể.
Khi nghệ sĩ Xuân Hương hỏi Đoan Trường lần đầu tiên ăn món salad là khi nào thì nam ca sĩ nói: "Thật ra, nó gợi lại một ký ức khá đau buồn của em thời sinh viên. Năm 1991, Liên bang Xô viết tan rã nên em không còn được học phí nữa.
Hồi đó mỗi sinh viên được 90 rúp. Em nhớ rất rõ là ngày 31/12/1991 thì tất cả tem, phiếu liên quan bao cấp đều không còn hiệu lực nữa. Trong túi em không còn một đồng nào. Em phải đi xin ăn. Em đi qua nhà bạn bè xin ăn nhờ ở đậu.
Vì không có tiền nên em ra chợ, xin các loại trái cây, rau củ xấu về làm salad. Người ta lột những lá già của chiếc bắp cải đem bỏ thì em đến xin rồi gọt bỏ những chỗ bị hư, xắt nhỏ, trộn làm salad.
Lúc đó, em đang học năm 4 đại học. Em ăn món salad Nga này trong suốt mấy tháng. Cũng không có tiền để mua trứng bỏ vào salad. Món này nuôi sống em và nhiều sinh viên và người dân Nga trong giai đoạn đó.
Khó khăn không phải riêng mình mà là khó khăn chung nên mình phải cố gắng thôi. Ăn được mấy tháng thì em mặt dày đi qua ký túc xá của các bạn khác "ăn chực". Em tự ái lắm nhưng không còn cách nào khác. Các bạn có tiền nên đi mua đồ ở chợ đen, còn mình không có thì mình nấu ăn rồi rửa chén".
Đoan Trường đầu thập niên 90 khi du học ở Nga.
Sau khi món salad được hoàn thành, hai nghệ sĩ ngồi ăn và Đoan Trường tiếp tục hồi tưởng: "Với em, nước Nga là quê hương thứ hai. Từ năm em 20 tuổi đến năm em 28 tuổi là 8 năm dài đằng đẵng. Em làm rất nhiều nghề, thậm chí em còn đi nấu ăn, rửa chén, bưng bê phục vụ ở nhà hàng.
Em bán quần áo ở chợ trời, bị công an bắt, nhốt vào đồn. Em bán áo vào mùa đông âm 30 độ rồi bị viêm phổi. Em phải vào bệnh viện nhưng không có tiền, sau 1 tuần phải leo tường trốn ra. Bệnh viện họ tìm ra nhưng vì mình không có tiền nên họ cho luôn. Em còn bị trấn lột hết sạch tiền".