Trong những năm gần đây, cá koi ngày càng phổ biến ở châu Á. Sản lượng xuất khẩu cá koi của Nhật Bản tăng gấp đôi trong thập kỷ qua, đạt 6,3 tỉ yên (khoảng 43 triệu USD).
Trung Quốc là quốc gia nhập khẩu cá koi hàng đầu của Nhật Bản, theo sau là Mỹ và Indonesia.
Từ khi virus herpes ở cá koi bùng phát trong những năm 2000, Nhật Bản đã tiến hành quy trình kiểm dịch bắt buộc từ 7-10 ngày đối với mọi nguồn xuất khẩu, bao gồm đến Trung Quốc.
Ban đầu, Trung Quốc có thỏa thuận với 15 nhà xuất khẩu đồng thời cung cấp dịch vụ kiểm dịch cá koi từ Nhật Bản. Đây là cách rút ngắn thời gian khi cá không phải qua một trung gian kiểm dịch khác.
Tuy nhiên, nhiều năm qua Trung Quốc đã "ngó lơ" những hợp đồng hết hạn này.
Cá koi, hay còn gọi là "nishikikoi" ở Nhật Bản, là một loại cá chép có màu sắc đẹp và đắt tiền. Chúng được ví như những "hòn ngọc biết bơi", tượng trưng cho may mắn trong cuộc sống và kinh doanh. Ảnh: AP
Theo hãng tin AP ngày 11-11, các quan chức Nhật Bản thông báo hiện tại Trung Quốc vẫn chưa gia hạn hợp đồng kiểm dịch trước xuất khẩu cuối cùng, vốn hết hạn vào ngày 30-10 vừa qua.
Không gia hạn hợp đồng đồng nghĩa với việc Trung Quốc chính thức dừng nhập khẩu cá koi từ Nhật Bản.
Ông Satoru Abe, quan chức phụ trách kiểm dịch cá koi tại Cơ quan Thủy sản Nhật Bản, cho biết Trung Quốc chưa đưa ra bất kỳ lời giải thích nào về việc không duy trì các bước cần thiết để nhập khẩu cá koi.
Từ tháng 8 năm nay, Trung Quốc ngừng nhập khẩu hải sản từ Nhật Bản sau khi nhà máy điện hạt nhân Fukushima số 1 bắt đầu xả nước phóng xạ đã qua xử lý ra biển.
Ông Abe cho rằng việc nhà máy Fukushima số 1 xả nước khó có thể là nguyên nhân cho việc dừng nhập khẩu cá koi. Ông nhấn mạnh Trung Quốc vẫn cho phép nhập khẩu cá koi từ Nhật Bản 2 tháng sau khi vụ xả nước bắt đầu.
Có những lo ngại về hải sản sống trong môi trường nước biển có chứa nước xử lý phóng xạ, song cá koi là loài cá cảnh nước ngọt, không dùng làm thức ăn.
Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản, ông Hirokazu Matsuno, tuyên bố Nhật Bản sẽ tiếp tục tiếp xúc với chính quyền Trung Quốc, đồng thời giao các tài liệu cần thiết để tạo điều kiện thuận lợi cho việc gia hạn hợp đồng xuất khẩu cá koi.
Bộ trưởng Bộ Nông - Lâm - Thủy sản Nhật Bản Ichiro Miyashita nói rằng cá koi là một phần của văn hóa của nước này và không liên quan đến vụ việc xả nước của nhà máy Fukushima số 1. "Trung Quốc đang làm những việc vô căn cứ về mặt khoa học. Chúng tôi cần phải lên tiếng cũng như đề nghị ngừng lại những hành vi vô lý và phá hỏng thương mại" - ông Miyashita phát biểu.