Năm quốc gia châu Âu đang trải qua điều mà WHO gọi là sự gia tăng "bất thường và bất ngờ" về số ca mắc bệnh sốt vẹt ở người, một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp chủ yếu ảnh hưởng đến các loài chim. (Ảnh: Sebastian Condrea)
Trong một tuyên bố mới đây, WHO cho biết trong năm 2023 và đầu năm 2024, Áo, Đan Mạch, Đức, Thụy Điển và Hà Lan đã báo cáo sự gia tăng bất thường và bất ngờ về các trường hợp được gọi là sốt vẹt, vượt xa những gì đã thấy trong những năm trước. Căn bệnh này đã ảnh hưởng đến gần 90 người, trong đó có 5 trường hợp tử vong.
Sốt vẹt, hay bệnh psittacosis, là do một loài vi khuẩn có tên là Chlamydia psittaci gây ra. Vi khuẩn này có thể lây nhiễm sang nhiều loài động vật có vú – bao gồm chó, mèo và ngựa – nhưng thường lây nhiễm nhất ở chim.
Ảnh minh họa vi khuẩn Chlamydia psittaci gây ra bệnh sốt vẹt, hay còn gọi là bệnh psittacosis (Ảnh: Dr_Microbe )
Con người có thể mắc bệnh psittacosis do hít phải các hạt trong không khí có chứa C. psittaci, nhưng việc lây truyền bệnh từ người sang người là rất hiếm, chỉ có một số ít trường hợp được báo cáo. Thay vào đó, hầu hết mọi người phát triển bệnh vẩy nến bằng cách hít phải các hạt bay ra, hoặc bụi lông của các loài chim bị nhiễm bệnh, đặc biệt là các vật nuôi như vẹt, chim sẻ hoặc chim hoàng yến.
Do đó, căn bệnh này phổ biến hơn ở những người tiếp xúc gần gũi với chim - chẳng hạn như người chăn nuôi gia cầm, bác sĩ thú y và người nuôi chim cảnh.
Điều này cho thấy, bạn có thể nhiễm C. psittaci mà không cần tiếp xúc trực tiếp với chim và không có bằng chứng nào cho thấy vi khuẩn này có thể lây lan qua việc tiếp xúc hoặc ăn thịt gia cầm.
Psittacosis thường gây bệnh nhẹ ở người. Các triệu chứng của nó giống như bệnh cúm - chẳng hạn như sốt, ớn lạnh, nhức đầu và ho khan - và thường xuất hiện trong vòng 5 đến 14 ngày sau khi một người tiếp xúc với vi khuẩn. Thuốc kháng sinh chữa khỏi bệnh hiệu quả nếu được sử dụng sớm trong quá trình nhiễm và giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng, chẳng hạn như viêm phổi và viêm tim. Điều trị thích hợp bằng kháng sinh có thể làm giảm tỷ lệ tử vong do bệnh vẩy nến từ 15% đến 20% xuống chỉ còn 1%.
WHO cho biết, cần phải điều tra thêm để xác định xem liệu sự gia tăng số ca mắc bệnh ở các quốc gia có thực sự là do ngày càng có nhiều người mắc bệnh hay đúng hơn là do nhiều trường hợp được phát hiện hơn nhờ kỹ thuật giám sát và chẩn đoán được cải thiện.
Tuy nhiên, WHO cho biết, các quốc gia liên quan đã thực hiện các cuộc điều tra dịch tễ học để xác định các nguy cơ phơi nhiễm và các cụm ca bệnh. Các mẫu từ chim hoang dã đã được gửi đến phòng thí nghiệm để kiểm tra cúm gia cầm hoặc cúm gia cầm cũng đang được phân tích để tìm dấu hiệu nhiễm C. psittaci.
WHO cho biết, không có dấu hiệu nào cho thấy bệnh psittacosis đang lây lan từ người ở các quốc gia này hoặc quốc tế và nguy cơ lây truyền từ người sang người là thấp. Trong khi đó, WHO khuyên những người nuôi chim cảnh nên giữ chuồng chim sạch sẽ, tránh để vật nuôi quá đông và rửa tay khi dọn dẹp chuồng chim. Những con chim mới mua cũng nên được cách ly khi mới mang về nhà và đưa đến bác sĩ thú y nếu bị bệnh.