Bún mắm nêm Đà Nẵng - hễ xa là nhớ, hễ ăn là ghiền

Mắm nêm gắn liền với những món ngon nức tiếng Đà Nẵng như bánh tráng cuốn thịt heo, bánh xèo nem lụi, bún thịt nướng... Đặc biệt, bún mắm nêm trứ danh thấm đượm cái mộc mạc, giản dị lại khiến nhiều thực khách phải xiêu lòng.

Bún mắm nêm là món ăn ưa thích của người miền Trung nhưng ở Đà Nẵng, bún mắm nêm đặc biệt lôi cuốn bởi hương vị thơm ngon đậm đà.

Tô bún mắm "chuẩn vị" phụ thuộc nhiều vào công thức pha mắm nêm sao cho vừa miệng. Lý do là bởi mắm nêm ngon không chỉ giúp nguyên liệu hòa quyện với nhau mà còn làm dậy lên hương vị đậm đà của ẩm thực Đà Nẵng.

Mắm nêm - linh hồn của tô bún mắm Đà Nẵng

Mắm nêm (hay còn gọi là mắm cái) là loại gia vị mặn phổ biến ở các tỉnh duyên hải miền Trung nước ta. Mắm nêm thường được ủ từ các loại cá tươi nguyên con như cá cơm thang, cá nục, cá giò hột dưa... Ngon nhất vẫn là cá cơm được ướp muối theo công thức gia truyền, tạo nên thứ nước màu nâu thơm nồng, sền sệt.

Mắm nêm, thứ nước chấm dân dã, mặn mòi vị biển ấy, nhờ đôi tay khéo léo pha chế của những bà, những o, những mệ... chốn thị thành đã thăng hoa thành gia vị ngon khó cưỡng, không thể không nhắc tên trong những nguyên liệu tạo nên nhiều món đặc sản nổi tiếng.

Khi mắm đã chín thành "nêm", người làm mắm thường lọc lấy nước cốt, còn xác mắm dùng làm thức ăn chăn nuôi hoặc bón cho cây trồng. Đương nhiên, cũng giống như nhiều loại mắm khác, mắm nêm ngon hay dở còn tùy thuộc vào tay người làm.

Có nhiều cách pha chế hỗn hợp mắm nêm ngon nhưng người ta thường chọn cách xay nhuyễn mắm nêm nguyên chất rồi chắt lấy nước, sau đó nêm thêm các nguyên liệu khác như tỏi giã nhuyễn, ớt xay, rau thơm băm nhỏ, dứa (thơm, khóm) băm vụn.

Tùy khẩu vị mà người ta gia giảm thêm đường, bột ngọt và vắt một ít chanh vào chén mắm nêm. Tuy nhiên, nếu không muốn hỗn hợp mắm sau đó quá chua hay quá ngọt thì chanh và đường chỉ được thêm sau khi đã mắm trộn với dứa chừng vài phút để nước dứa quyện đều với vị của mắm.

Chén mắm thành phẩm được đánh giá là ngon khi có hương vị mặn mà, dậy mùi thơm thơm, cay cay khiến cho thực khách khó lòng cưỡng lại.

Ăn là "ghiền" vị đậm đà món bún mắm nêm

Ngoài bún tươi và mắm nêm, nguyên liệu ăn kèm với bún mắm nêm khá đa dạng như thịt heo luộc hoặc quay, chả bò, nem chua, tai heo… Để món ăn thêm phần hấp dẫn, bún mắm nêm được dùng kèm với rau sống tươi ngon như xà lách, giá đỗ, đu đủ xanh bào sợi, rau răm, các loại rau húng. Cầu kỳ hơn nữa, với khẩu vị của người Đà Nẵng thì khi ăn bún mắm nêm thường có thêm mít non luộc chín xắt nhỏ.

Ngoài ra, với món bún khô sẽ không thể thiếu sự xuất hiện của lạc (đậu phộng) rang giòn bỏ vỏ đập dập, hành tím phi giòn trong dầu rưới bên trên. Để tăng thêm phần hấp dẫn, thực khách có thể chan thêm muỗng tương ớt muối "cay xé lưỡi" (người miền Trung không dùng tương ớt dẻo ngọt sẽ phá vị mắm nêm).

Mỗi hàng quán sẽ có cách trang trí món ăn khác nhau tùy theo cách lựa chọn nguyên liệu. Thông thường, mỗi tô bún đến tay thực khách được bài trí rất khéo léo, đẹp mắt với phần rau sống tươi ngon được xếp dưới đáy bát, sau đó cho bún lên trên. Tiếp đến là các nguyên liệu ăn kèm như thịt heo quay, nem chua hoặc chả. Sau cùng, không thể thiếu lớp mắm nêm đậm đà quen thuộc.

Một tô bún mắm nêm "chuẩn vị" Đà Nẵng có các loại rau thơm xắt nhỏ đúng kiểu miền Trung rắc lên trên. Sự kết hợp hài hòa giữa hương vị thanh mát của húng bạc hà, rau mùi, rau muống chẻ, hoa chuối, cà rốt, đu đủ xanh, giá đỗ, hành phi cùng vị giòn sần sật của tai heo tạo nên mùi thơm quyến rũ của tô bún mắm nêm. Khi ăn, thực khách chỉ cần chan đều mắm nêm, trộn lẫn các thành phần lại với nhau và thưởng thức.

Trộn đều tô bún là để thưởng thức trọn vẹn sự kết hợp hoàn hảo từ vị mặn mòi đặc trưng của mắm nêm, béo ngậy của thịt heo quay hoặc luộc, vị cay ngọt đặc trưng của sa tế, tươi mát của rau sống, dịu dàng của rau thơm cho đến cảm giác mềm mại của sợi bún quyện thật đều với cái sền sệt của mắm, dậy lên mùi chả bò xen lẫn vị nem chua.

Vị cay của ớt, thơm nồng của tỏi cùng hương vị đậm đà của mắm nêm đủ để những người thích ăn cay phải toát mồ hôi, cay trào nước mắt, cay đến nỗi vừa ăn vừa phải xuýt xoa, hít hà vẫn cảm thấy ngon.

Hương vị đặc trưng quyến rũ, dễ ăn và hễ ăn là ghiền của bún mắm nêm đã để lại ấn tượng sâu sắc với mỗi du khách khi đến Đà Nẵng, cũng là nỗi nhớ da diết trong lòng những người con Đà thành khi xa quê hương.

Mỗi khi có dịp ghé thăm thành phố biển Đà Nẵng đầy nắng gió, rất nhiều đặc sản bạn có thể thưởng thức như chè sầu, chè xoa xoa hạt lựu, chả bò, bê thui Cầu Mống, gỏi cá Nam Ô... nhưng bạn nhớ đừng bỏ lỡ món bún mắm nêm "thần thánh" nhé!