Bộ trưởng Esper cùng đồng cấp Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa ngày 6/8 có cuộc điện đàm, trong đó hai ông cảnh báo lẫn nhau về rủi ro gia tăng liên quan đến vấn đề Đài Loan và tình hình biển Đông - theo tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP).
Đây là cuộc trao đổi cấp cao nhất giữa Mỹ và Trung Quốc kể từ cuộc gặp giữa Ủy viên Bộ chính trị Trung Quốc Dương Khiết Trì với Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hồi giữa tháng 6 vừa qua.
Người phát ngôn Lầu Năm Góc Jonathan Hoffman ngày 6/8 cho biết, ông Esper "bày tỏ quan ngại về các hoạt động gây bất ổn [của quân đội Trung Quốc] ở khu vực lân cận Đài Loan và vùng biển Đông, và kêu gọi [Trung Quốc] tôn trọng các nghĩa vụ quốc tế" cũng như chia sẻ nhiều hơn dữ liệu mà nước này có được về dịch bệnh Covid-19.
"Có những nghĩa vụ mà chính phủ Trung Quốc có trách nhiệm thực thi theo các thỏa thuận [của Tổ chức Y tế thế giới (WHO)]," ông Hoffman nói, nhấn mạnh do đó Bắc Kinh cần phải cung cấp các thông tin về đại dịch.
Trong cuộc điện đàm kéo dài khoảng 90 phút, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cũng "tái khẳng định các nguyên tắc và tầm quan trọng của quan hệ quốc phòng mang tính xây dựng, ổn định và hướng tới hiệu quả giữa Mỹ" với Quân giải phóng nhân dân (PLA).
Ông Ngụy Phượng Hòa (trái) và ông Mark Esper gặp nhau tại Bangkok, Thái Lan, tháng 11/2019 (Ảnh: AP)
Trong khi đó, hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc Tân Hoa Xã xác nhận vấn đề Đài Loan và biển Đông có trong nghị trình trao đổi giữa ông Esper với ông Ngụy, theo đó người đứng đầu Lầu Bát Nhất cảnh báo Mỹ về "những động thái nguy hiểm" sẽ làm leo thang căng thẳng song phương.
Ông Ngụy Phượng Hòa cũng nêu lập trường của chính phủ Trung Quốc đối với "những sự xúc phạm" của Washington nhằm vào Trung Quốc thời gian qua.
Tân Hoa Xã nói rằng phía Mỹ đã yêu cầu tổ chức cuộc điện đàm. Lầu Năm Góc không phản hồi trước đề nghị bình luận về vấn đề này.
Theo Tân Hoa Xã, ông Ngụy "yêu cầu Mỹ chấm dứt những ngôn từ và hành động sai trái, tăng cường quản lý và kiểm soát rủi ro hàng hải, tránh những động thái nguy hiểm có thể làm nóng tình hình, và duy trì hòa bình ổn định khu vực."
Trước đó vào hôm 13/7, Bộ Ngoại giao Mỹ đã công bố thông cáo của Ngoại trưởng Mike Pompeo, trong đó khẳng định hầu hết yêu sách chủ quyền mà Trung Quốc áp đặt trên biển Đông là "phi pháp". SCMP bình luận, vấn đề biển Đông đang ngày càng nổi lên như một điểm nóng trong quan hệ Mỹ-Trung Quốc tại châu Á.
Hồi tháng 7, ông Esper cũng thể hiện mong muốn thực hiện chuyến thăm Trung Quốc vào cuối năm nay để cải thiện "cuộc khủng hoảng trao đổi" thông tin giữa hai nước. Người phát ngôn Hoffman ngày 6/8 từ chối hé lộ về khả năng chuyến công du được tiến hành, cho biết sẽ thông báo khi họ có được "cập nhật về thời gian hoặc địa điểm".
Mời độc giả theo dõi chúng tôi trên MXH Lotus