Điều gì đang diễn ra? Một câu hỏi tưởng chừng đơn giản, nhưng chính người trong cuộc cũng đang loay hoay để tìm kiếm câu trả lời.

Vấn đề Messi

Cần phải khẳng định ngay, bản thân Messi không phải vấn đề trong những trận đấu mà Barca giành kết quả thiếu khả quan trong thời gian qua. Vấn đề ở đây là cách HLV Tata Martino đang sử dụng Messi trong vai trò mới (mà cũ).

Kể từ khi Messi bình phục chấn thương, trừ việc liên tiếp ghi bàn ở Cúp Nhà Vua, Messi thể hiện vai trò khác tại La Liga. Cụ thể, anh được Tata Martino kéo lùi xa khu cấm địa đối phương, trở thành người kiến tạo đúng nghĩa.

Messi là một trong những “số 10” vĩ đại nhất hiện nay, một “người có thể làm mọi thứ mà các cầu thủ khác không thể” (như lời của Bernd Schuster). Cầu thủ người Argentina đang khẳng định điều đó bằng các pha kiến tạo, và tạo ảnh hưởng lớn lên lối chơi của đội.

Thế nhưng, chính Messi cũng làm hạn chế sự đa dạng trong tấn công của Barca. Các pha tấn công, dù từ trung lộ hay xuất phát từ hai cánh, cuối cùng đều xoay quanh Leo. Mọi thứ cứ như thể được lập trình sẵn, và những người xung quanh Messi bỗng nhiên đánh mất hiệu quả.

Trong thời gian Messi dính chấn thương, lối chơi tấn công được xây dựng cân bằng hơn, khiến các đối thủ bế tắc khi tìm giải pháp chống đỡ. Không xoay quanh Neymar hay Sanchez, cũng không phụ thuộc vào Cesc Fabregas. Barca không Messi như một cỗ máy gặt đập liên hợp. Đó là lý do mà những Neymar, Pedro và Alexis Sanchez thay nhau ghi hat-trick (cú hat-trick của Tello diễn ra khi Messi trở lại).

Tata Martino kéo Messi xuống thấp như Pep Guardiola đã từng làm, kết quả là thất bại, ít nhất cho đến thời điểm này. Hiện tại, Messi chỉ tập trung vào kiến tạo, chứ không còn những cú bứt phá ghi bàn như trước thời điểm chấn thương - điều vẫn luôn tạo khác biệt cho các trận dâu. Hãy xem Carles Rexach, một huyền thoại của Barca, nhận định, “Tôi thấy Messi vẫn còn một chút lo lắng về chấn thương, không chạy nước rút quá nhiều, vì thế cậu ấy chỉ tập trung chơi lùi phía sau”.

Không một ai trong đội hình Barca có những tố chất như Messi. Do vậy, khi Leo lùi thấp và không còn những màn độc diễn, Barca mất đi rất nhiều bàn thắng. Khi đối thủ phong tỏa được Messi, Barca càng khổ hơn. Juan Pizzi vừa làm điều đó cùng Valencia: Messi đột phá 17 lần thì chỉ 8 thành công, và 12 lần bị mất bóng trước khả năng áp sát mạnh mẽ của đối thủ.

Vấn đề Xavi

Việc Barca chỉ thắng 1 trong 4 trận gần nhất ở La Liga quá đỗi bất ngờ (ngoại trừ trận Atletico). Bất ngờ này cũng giống như việc Sandro Rosell bất ngờ từ chức cương vị chủ tịch, ở thời điểm mà ông có những cú phản công quyết liệt vào đối thủ Jordi Cases cũng như đại diện Tòa án Tối cao TNB.

Nhưng nếu nhìn sâu hơn vào các vấn đề, kết quả không hẳn bất ngờ. Rosell phải từ chức vì tránh làm tổn thương CLB, khi quá nhiều bằng chứng chống lại ông. Cuộc điều tra mở rộng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hình ảnh Barca. Tương tự, những kết quả thất vọng của Barca cũng đến từ một vấn đề đã nhắc đến suốt từ đầu mùa: Xavi.

Xavi đang trải qua mùa giải tệ nhất kể từ khi Pep xuất hiện cùng thứ bóng đá được tôn thờ tiki-taka. Xavi luôn lạc nhịp, khi Martino không thể dùng anh đúng vai trò của một người làm bóng. Đầu mùa, nhà cầm quân người Argentina cho Barca chơi bóng dài nhiều hơn, bỏ qua năng lực điều phối tuyệt vời của Xavi. Ở thời điểm này, việc đưa Messi trở lại “số 10” cũng làm hạn chế đất diễn của “số 6”.

Từ đầu mùa, Xavi là một trong những người bị thay thế nhiều nhất, lên đến 10 lần. Trong 10 trận mà Xavi bị thay ra, có đến 6 trận Barca không thắng (3 hòa, 3 thua). Điều thú vị, trong 2 lần Xavi vào sân từ ghế dự bị, anh lại chơi tốt và Barca chiến thắng (trận Almeria, vào sân thay Messi khi Barca dẫn 1-0; trận Villarreal, vào sân khi Barca đang bị cầm hòa 1-1).

“Chúng tôi phải ngay lập tức khắc phục sai lầm”, Mascherano lên tiếng sau trận thua Valencia. Để khắc phục, Tata Martino phải giải quyết được cùng lúc hai vấn đề Messi và Xavi, những trái tim của Barca.