Nhật Bản là quốc gia sở hữu một kho tàng văn hóa dân gian đặc sắc và phong phú, với những huyền thoại và sự tích li kì. Những câu chuyện có thể mang nguồn gốc địa phương, hoặc cũng có khi chịu ảnh hưởng bởi văn hóa nước ngoài du nhập vào.
Do đó, nhiều sự tích của một số quốc gia sẽ có nét tương đồng với nhau. Nếu Việt Nam ta có Long, Lân, Quy, Phụng, thì Nhật Bản cũng có bốn linh thú trấn giữ bốn phương. Một số ghi chép còn cho rằng, niềm tin vào bốn vị thần này xuất phát từ Trung Quốc.
Genbu – Thần bảo vệ phương Bắc
Cái tên Genbu có nghĩa là "chiến binh bóng đêm". Vị thần này hiện diện trong hình dáng của một con rùa khổng lồ, quấn quanh là một con rắn với chiếc đuôi cực dài. Vỏ rùa là một biểu tượng của trời đất. Phần bằng phẳng bên dưới tượng trưng cho mặt đất, phần vòm cong bên trên là các tầng trời.
Thần Genbu tồn tại dưới hình dạng của hai loài thú: rùa và rắn.
Rùa đại diện cho sự trường sinh bất tử, trong khi rắn lại là hóa thân của sự khôn ngoan, linh hoạt, sự sinh sản dồi dào. Hai loài vật cùng tồn tại trong một thực thể, chính là sự cân bằng âm dương. Màu sắc thường thấy của Genbu là màu đen, nhưng khi cần thích nghi trong một số hoàn cảnh, thần cũng biến hóa thành màu vàng hoặc tím.
Thần Genbu điều khiển nguyên tố nước và thống trị vào mùa đông. Cũng như các vị linh thú khác, thần nắm giữ 7 trong số 28 chòm sao, chiếm một phần tư bầu trời. Thần Genbu trấn giữ ở phía Bắc cung điện Kyoto, mang năng lượng âm – nguồn năng lượng của bóng tối. Sở hữu chiếc mai rùa trông như một chiếc áo giáp sắt, Genbu còn được coi là một vị thần chiến binh.
Seiryu – Thần bảo vệ phương Đông
Tên Seiryu có nghĩa là "rồng xanh". Hiện thân là một con rồng mang hai màu xanh dương và xanh lục, Seiryu đại diện cho sức mạnh và quyền lực và là sự hiện diện của mùa xuân. Một số tích còn cho rằng Seiryu là thủ lĩnh trong bốn linh thú.
Thần rồng Seiryu được xem là thủ lĩnh trong bốn vệ thần.
Thần mang sức mạnh của nguyên tố mộc và có khả năng điều khiển mưa gió. Người ta thường nhắc đến thần rồng như một biểu tượng của sức mạnh vô song, quyền lực cà sự giàu có thịnh vượng.
Thần Seiryu trấn giữ phía Đông của Nhật Bản. Tại đền Kiyomizu-dera nằm ở phía đông thành Kyoto, người ta dựng một bức tượng rồng ngay lối vào và tổ chức lễ hội hằng năm, nhằm tôn vinh vị linh thú hộ mệnh.
Truyền thuyết còn kể rằng có lần Seiryu đã hiện ra uống nước từ thác nước của ngôi đền.
Suzaku – Thần bảo vệ phương Nam
Mang cái tên "phượng hoàng lửa", Suzaku được cho là đẹp và lộng lẫy nhất trong bốn vị linh thú. Xuất hiện dưới hình dạng chim phượng hoàng với đôi cánh sải rộng, đuôi dài và đỏ thẫm, có thể hiểu vì sao Suzaku luôn nổi bật.
Vị thần này thường bị nhầm lẫn với những linh thú có vẻ ngoài tương tự trong truyền thuyết các nước, như phượng hoàng Hoo của Trung Quốc hay chim Garuda của Ấn Độ. Không có bằng chứng nào đủ thuyết phục để nói rằng những sinh vật này có mối quan hệ với nhau.
Suzaku - linh thú có vẻ đẹp rực rỡ nhất.
Suzaku nắm giữ nguyên tố lửa và tượng trưng cho mùa hè. Thần đại diện cho lòng tốt, sự trung thực và tinh thần cao thượng. Các kinh đô cổ xưa như Fujiwara, Heijo và Heian đều có cổng phía nam gọi là Suzakumon (cổng Suzaku).
Ở Kyoto, con đường rộng chạy từ Cung điện Hoàng gia đến cổng ở cuối phía nam thành phố được gọi là Đại lộ Suzaku. Ngày nay, các Suzakumon đã biến mất từ lâu, nhưng Đại lộ Suzaku vẫn là một con đường quan trọng trong thành phố.
Byakko – Thần bảo vệ phương Tây
Hiện thân của vị thần thú là một con hổ trắng, và cái tên Byakko (Bạch Hổ) cũng có ý nghĩa như vậy. Byakko nắm giữ yếu tố kim loại, điều khiến gió và đại diện cho mùa thu. Theo truyền thuyết, thần hổ bảo vệ cho chân lý và sự công bình của loài người. Thần cũng chính là biểu tượng cho sự công bằng và lòng dũng cảm.
Byakko có thể chính là tên gọi phiên âm của "Bạch Hổ".
Thần hổ không chỉ hỗ trợ quân đội của Hoàng đế chống lại kẻ thù, mà còn chiến đấu với ma quỷ đe dọa người chết trong mồ mả của họ. Vì vậy, trong nghi lễ chôn cất và thờ cúng của giới quý tộc cổ đại như nhà vua và các tướng lĩnh, luôn xuất hiện hình ảnh thần Byakko. Các nhà khảo cổ đã phát hiện ra những bức tranh vẽ hình hổ trắng trên những ngôi mộ ở Nara.
Theo thời gian, những câu chuyện li kì được thêm thắt quanh bốn linh thú ngày càng nhiều, tạo nên nét hấp dẫn và tăng thêm sự phong phú cho kho tàng văn hóa dân gian Nhật Bản.
Nguồn: jpninfo.com