Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc. Ảnh: Media Quốc hội
Sáng 5/6, sau khi nghe tờ trình, thẩm tra, Quốc hội thảo luận tại tổ Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi). Nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm thảo luận về các vấn đề liên quan đến nhà ở xã hội đã sửa đổi, bổ sung, trong đó có việc xác định giá bán, giá thuê, giá thuê mua.
Phát biểu trong phiên làm việc tại tổ sáng nay, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho rằng nhà ở xã hội có 2 loại: Thứ nhất là do Nhà nước đầu tư; thứ hai từ nguồn vốn xã hội hóa, tức do doanh nghiệp đầu tư.
Theo Bộ trưởng, nếu nhà ở xã hội do Nhà nước đầu tư thì dự thảo quy định rõ UBND tỉnh có thẩm quyền giao chủ đầu tư thực hiện và “là người quy định giá bán và giá thuê”.
“Đất nhà ở xã hội không thu tiền, đương nhiên khi Nhà nước làm thì quy định giá bán cho các đối tượng được mua nhà ở xã hội. Với nhà ở xã hội do doanh nghiệp đầu tư, dự thảo luật chưa quy định giá bán là ai duyệt”, ông Phớc nói và nhấn mạnh quan điểm đã là nhà ở xã hội thì Nhà nước phải duyệt giá.
Theo Bộ trưởng, doanh nghiệp bỏ vốn đầu tư, nhưng đất là Nhà nước giao đất sạch, không thu tiền sử dụng đất, thì Nhà nước phải khống chế mức bán tối đa. Có như vậy, nhà ở xã hội mới bán, cho thuê đúng đối tượng. Còn nếu không khống chế giá bán tối đa, sẽ rơi vào “kênh” nhà ở thương mại.
“Nhà nước phải quyết giá nhà ở xã hội. Với nhà ở xã hội, Nhà nước đầu tư thì bán đúng giá, còn doanh nghiệp đầu tư thì phải quy định giá tối đa”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh, khi có giá bán tối đa, nếu doanh nghiệp tiết kiệm hơn thì sẽ có lời.
Do đó, Bộ trưởng đề nghị quy định trong luật về hạ tầng nhà ở xã hội nếu không sau này thực hiện sẽ rất khó. Trong đó, phí bảo trì và quản lý nhà ở xã hội phải giao cho UBND tỉnh ban hành, chứ không mỗi khu chung cư lại đặt ra một mức phí. Nhà ở xã hội trước đây quy định không quá 5 tầng nên chỉ đi cầu thang bộ, nhưng giờ phải đi thang máy và các hạ tầng hiện đại hơn, đòi hỏi bộ máy quản lý phải chuyên nghiệp.
"Muốn chuyên nghiệp thì phải có kinh phí bảo trì. Mà kinh phí bảo trì do người lao động, những đối tượng sử dụng nhà ở xã hội trả. Đây là những đối tượng nghèo, yếu thế, cho nên phải duyệt giá, phí, chứ không thể để chủ đầu tư tự nâng lên thế nào cũng được", ông Phớc nói.
Theo dự thảo luật: “Căn cứ vào nhu cầu đầu tư xây dựng nhà ở được xác định trong chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm báo cáo HĐND cùng cấp việc dành một tỷ lệ nhất định nguồn tiền thu được từ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất của các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị trên địa bàn để thực hiện công tác đền bù, bồi thường, giải phóng mặt bằng (nếu có) và đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật cho các dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội hoặc đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội, dự án nhà lưu trú công nhân trên phạm vi địa bàn”.
Theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, Luật Ngân sách nhà nước quy định, các khoản thu ngân sách không quy định nhiệm vụ chi. Tức thu vào để hòa chung vào ngân sách chứ không quy định nhiệm vụ chi những việc cụ thể. "Nếu quy định như dự thảo sẽ rất khó khăn", Bộ trưởng Hồ Đức nhận xét.
Do đó, ông Phớc đề nghị thiết kế lại theo hướng: Nhà nước có trách nhiệm đền bù, bồi thường, giải phóng mặt bằng để giao đất sạch; xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật cho khu vực nhà ở xã hội.
“Chúng ta làm hạ tầng, có đất sạch thì chỉ định để chủ đầu tư làm nhà ở xã hội theo đúng quy hoạch được phê duyệt”, ông Phớc nói.
Theo tiến trình, Quốc hội dự kiến thảo luận ở hội trường Luật Nhà ở (sửa đổi) vào ngày 19/6.