Theo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP), đây là tuyên bố được ông Mattis đưa ra trên hành trình di chuyển tới Việt Nam vào ngày 16/10.
Trước đó, vào ngày 4/10, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence cũng đã đưa ra hàng loạt lời chỉ trích nhằm vào Trung Quốc.
“Chúng tôi vô cùng quan ngại về việc Trung Quốc tiếp tục quân sự hóa ở Biển Đông”, ông Mattis khẳng định Bắc Kinh vẫn không ngừng bành trướng ở Biển Đông bất chấp nhà lãnh đạo Tập Cận Bình từng tuyên bố không làm như vậy.
Theo ông Mattis, Mỹ không chỉ quan ngại về hoạt động bành trướng của Trung Quốc ở Biển Đông mà còn lo ngại về những khoản vay không cần thiết được Bắc Kinh trao cho các nước nhỏ hơn để đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng mà Trung Quốc đầu tư vốn.
Bộ trưởng Mattis nói thêm, “chúng tôi đang xem xét cái mà chúng tôi coi là hành động trấn lột kinh tế của Trung Quốc khi đặt các nước nhỏ hơn vào một đống nợ nần mà theo giới phân tích tài chính là họ sẽ gặp khó trong việc trả nợ”.
Song ông Mattis cũng khẳng định, Mỹ muốn có được mối quan hệ với Trung Quốc trên nền tảng công bằng, có đi có lại và “tôn trọng quy định quốc tế cũng như chủ quyền của các nước dù là nước lớn hay nhỏ. Mỹ cũng không muốn kiềm chế Trung Quốc”.
Bộ trưởng Mattis cho hay, Mỹ và Trung Quốc vẫn có thể hợp tác đặc biệt là trong vấn đề liên quan tới Triều Tiên. Cũng theo ông Mattis, đôi khi Mỹ và Trung Quốc “dẫm phải chân nhau” khi nắm giữ vị trí là 2 thế lực lớn ở Thái Bình Dương. Do đó, hai nước cần phải tìm cách để dàn xếp quan hệ.
Chuyến thăm của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ tới TP.HCM vào ngày 16/10 là lần thứ 2 trong năm nay ông Mattis đặt chân tới Việt Nam. Hồi tháng Một, ông Mattis đã tới thăm thủ đô Hà Nội.
Ngoài ra, đây là lần thứ 5, ông Mattis gặp gỡ Bộ trưởng Quốc phòng Ngô Xuân Lịch. Ông Mattis cũng từng nhấn mạnh, Việt Nam là “đối tác quốc phòng ngày càng lớn” của Mỹ.
Vào ngày 18/10, ông Mattis sẽ tới Singapore để tham dự Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN diễn ra từ ngày 18 - 20/10. Bộ Quốc phòng Mỹ thông báo, người đứng đầu sẽ có các cuộc gặp song phương và đa phương với các quan chức cấp cao và tái khẳng định cam kết của Mỹ trong việc xây dựng các mối quan hệ quốc phòng tại khu vực này.
Ông Mattis cho biết, Mỹ xem ASEAN là “trung tâm của các lợi ích an ninh và duy trì nền hòa bình ở Thái Bình Dương”.