Phù hợp thông lệ quốc tế
Góp ý cho dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) sửa đổi, Bộ Tư pháp đề nghị Bộ Tài chính đánh giá toàn diện hơn để có cơ sở đề xuất loại bỏ một số mặt hàng đang chịu thuế TTĐB ra khỏi đối tượng đánh thuế.
Với mặt hàng xăng , Bộ Tư pháp cho rằng, xăng E5, E10 là loại nhiên liệu có hàm lượng 5%, 10% cồn sinh học, đầu vào của nhiều ngành sản xuất nên việc đánh thuế TTĐB có thể không còn phù hợp. Mục đích của loại thuế này là định hướng tiêu dùng nhưng chưa có mặt hàng thay thế xăng cho sản xuất nên không có lựa chọn.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cũng cho rằng, xăng sinh học E5 và E10 chưa thay thế được xăng khoáng do thói quen người tiêu dùng và ưu điểm của xăng khoáng nên việc thay thế cần có lộ trình. Mặt hàng xăng hiện nay ngoài chịu thuế TTĐB còn chịu thuế bảo vệ môi trường. Do đó, bộ này đề nghị xem xét giảm thuế suất với mặt hàng xăng khoáng nhưng có thể xem xét điều chỉnh tăng thuế bảo vệ môi trường để phù hợp với mục tiêu đánh thuế.
Trước đề xuất của các bộ trên, Bộ Tài chính giải thích xăng E5, E10 được pha chế theo tỷ lệ tương ứng 95%, 90% xăng RON 92 và 5%, 10% cồn sinh học. Xăng khoáng là nhiên liệu gốc hóa thạch, không tái tạo, do đó, cần sử dụng tiết kiệm, nên hầu hết quốc gia đều thu thuế này.
Theo Bộ Tài chính, tại Việt Nam, thuế TTĐB đánh vào mặt hàng xăng từ năm 1995 và chưa thể bỏ thuế này trong bối cảnh chống biến đổi khí hậu, cam kết giảm phát thải ròng về 0 vào 2050. Quy định này nhằm điều tiết tiêu dùng với mặt hàng cần sử dụng tiết kiệm, phù hợp thông lệ quốc tế.
Nhiều bộ ngành đề xuất bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng. Ảnh: NY.
Trước đó, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam ( VCCI) cũng đề nghị Bộ Tài chính xem xét nghiên cứu bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng, điều hoà . VCCI cho rằng, xăng đang phải chịu cùng lúc hai loại thuế có tính chất hạn chế tiêu dùng là Thuế Tiêu thụ đặc biệt và Thuế Bảo vệ môi trường. Xăng không phải mặt hàng xa xỉ, nên việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt cũng nhằm bảo vệ môi trường.
Đề xuất điều hoà nhiệt độ không phải chịu thuế TTĐB
Bộ Tư pháp cho rằng, máy điều hòa có công suất từ 90.000 BTU trở xuống là hàng phổ thông, trong đó loại 9.000 - 12.000 BTU được sử dụng phổ biến trong các gia đình, từ đô thị tới nông thôn. Hiện mặt hàng này được sản xuất với công nghệ inverter, tiết kiệm điện.
Cùng ý kiến, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) cho rằng máy điều hòa có công suất dưới 18.000 BTU là mặt hàng bình dân, đang được sử dụng phổ biến. Nếu vẫn tiếp tục đề xuất áp thuế TTĐB, đề nghị Bộ Tài chính bổ sung đánh giá mức độ phát thải khi sử dụng mặt hàng này, đề xuất phương án giảm thuế suất xuống mức phù hợp.
VCCI cũng đề nghị bỏ thuế TTĐB với điều hoà nhiệt độ sau 26 năm mặt hàng này phải chịu thuế. VCCI cho rằng, bối cảnh hiện nay đã khác, điều hoà nhiệt độ trở nên thông dụng, khác với năm 1998 là mặt hàng xa xỉ.
Tuy nhiên, Bộ Tài chính giải thích, điều hòa dưới 90.000 BTU phục vụ nhu cầu cá nhân sử dụng năng lượng điện lớn, là một trong những tác nhân khiến trái đất nóng lên. Bên cạnh đó, những chất làm mát phổ biến trong máy điều hòa như HFC còn gây hại cho tầng ozone và ô nhiễm môi trường.
Bộ Tài chính cho biết, tham khảo kinh nghiệm quốc tế cho thấy một số nước vẫn thu thuế này. Hàn Quốc, Ấn Độ, Na Uy đánh thuế với chất HFC trong điều hòa. Tại châu Âu, Tây Ban Nha cấm đặt điều hòa dưới 27 độ C. Ở Anh, để lắp đặt, chủ nhà phải xin giấy phép, thường xuyên chịu kiểm tra về mức độ tiết kiệm năng lượng, khả năng vận hành sau đó. Do vậy, cần tiếp tục thu thuế với mặt hàng này công suất dưới 90.000 BTU để nâng nhận thức về việc hạn chế tiêu dùng, định hướng tiết kiệm, bảo vệ môi trường.
