Bắt đầu từ năm 2023, thay vì được lưu trữ bằng Sổ hộ Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú giấy, thông tin cư trú của người dân sẽ được quản lý trên môi trường điện tử. Song, các quy định về khai báo thông tin cư trú không có gì thay đổi. Do đó, người dân vẫn cần làm thủ tục đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú như trước đây.
Thông tin về nơi cư trú của công dân thay vì được ghi vào Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú thì sẽ được cập nhật lên hệ thống điện tử để quản lý thống nhất.
Đối với thủ tục đăng ký thường trú:
Người dân chỉ cần chuẩn bị giấy tờ, tài liệu chứng minh việc sở hữu chỗ ở hợp pháp như: Sổ đỏ, Sổ hồng... để chứng minh nơi cư trú hợp pháp.
Thủ tục đăng ký thường trú được thực hiện trực tiếp tại Công an cấp xã hoặc Công an cấp huyện (ở nơi không có đơn vị hành chính cấp xã) hoặc thực hiện online qua Cổng dịch vụ công quản lý cư trú.
Đối với thủ tục đăng ký tạm trú:
Người dân chuẩn bị giấy tờ, tài liệu chứng minh chỗ ở hợp pháp (như hợp đồng thuê nhà, mua nhà...) để làm thủ tục tại Công an cấp xã nơi mình dự kiến tạm trú. Ngoài ra, người dân cũng có thể làm thủ tục đăng ký tạm trú online qua Cổng dịch vụ công quản lý cư trú.
Loại giấy tờ nào có thể chứng minh nơi cư trú thay cho sổ hộ khẩu?
Theo Nghị định 104 về nộp, xuất trình Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú giấy, từ 1/1/2023, thông tin có từ Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú giấy sẽ được khai thác qua Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư bằng 1 trong 4 phương thức:
- Khai thác thông tin qua chức năng của Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp Bộ, cấp tỉnh đã được kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc qua Cổng dịch vụ công quốc gia;
- Tra cứu thông tin cá nhân qua tài khoản định danh điện tử hiển thị trong ứng dụng VNeID;
- Sử dụng thiết bị đọc mã QRCode hoặc thiết bị đọc chip trên thẻ Căn cước công dân gắn chip;
- Các phương thức khai thác khác theo quy định của pháp luật chuyên ngành.
Nếu không thể khai thác được thông tin cư trú theo các phương thức nêu trên, cơ quan, cá nhân có thẩm quyền mới yêu cầu nộp bản sao hoặc xuất trình một trong các giấy tờ có giá trị chứng minh thông tin về cư trú.
Có 4 loại giấy tờ có giá trị chứng minh cư trú thay Sổ hộ khẩu là:
- Thẻ Căn cước công dân
- Chứng minh nhân dân
- Giấy xác nhận thông tin về cư trú
- Giấy thông báo số định danh cá nhân thông tin công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Như vậy, khi bỏ Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú giấy, người dân không cần nộp, xuất trình Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú mà được khai thác thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia.
Trường hợp không khai thác được thông tin trên Cơ sở dữ liệu quốc gia thì mới cần dùng đến Căn cước công dân, Chứng minh nhân dân... để chứng minh cư trú.