Các nhà khoa học từ lâu đã bị hấp dẫn bởi lý thuyết hiện tượng não bộ thiên về 1 bên (brain lateralization) để giải thích cho việc vì sao có người thuận tay trái, người khác thuận tay phải.
Tuy nhiên, nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học thuộc ĐH Bochum ở Đức chỉ ra rằng, không chỉ não bộ mà tủy sống cũng đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định sự thuận tay của bạn.
Theo đó, hoạt động di truyền trong tuỷ sống gây ra sự bất đối xứng từ khi bạn còn nằm trong bụng mẹ, từ đó gây ra sự mất cân bằng của hai bán cầu.
Những hình ảnh siêu âm từ năm 1980 đã cung cấp bằng chứng, việc ta thuận tay trái hay phải được xác định từ khi bạn còn ở trong bụng mẹ, sớm nhất là vào khoảng tuần thứ 8 của thai kì.
Nghiên cứu cho thấy, từ tuần thứ 13 của thai kì, thai nhi trong bụng mẹ có xu hướng ưu tiên mút ngón tay bên trái hay bên phải.
Cánh tay và bàn tay được chi phối bởi vỏ não vận động, nên các nhà khoa học luôn nhìn vào biểu hiện gene bất đối xứng ở vỏ não để hiểu và lý giải vì sao sự xuất hiện tay thuận này hình thành từ sớm.
Song song với đó, giới khoa học nghiên cứu xem điều gì đã xảy ra một cách độc lập trong tuỷ sống và mối quan hệ của nó với sự thuận tay. Họ quan sát biểu hiện gene ở các dây cột sống của bào thai người ở giữa tuần thứ 8 và 12 của thai kỳ.
Theo đó, các nhà nghiên cứu phát hiện sự khác biệt giữa số lượng gene được thể hiện ở bên phải hay bên trái của tủy sống trong tuần thứ tám.
Điều thú vị là, sự khác biệt này đã được nhìn thấy trong các phân đoạn của tủy sống - có chức năng điều khiển các chuyển động của tay và chân.
Bên cạnh đó, nhóm chuyên gia cũng phát hiện yếu tố môi trường có thể kiểm soát biểu hiện gene thông qua cái gọi là biểu sinh - có nhiệm vụ xác định gene được bật, tắt.
Nghiên cứu cũng cho thấy, thông qua biểu sinh, các yếu tố môi trường cũng có thể gây ra hoạt động gene thêm về 1 bên của tủy sống so với người khác.
Đây mới chỉ là nghiên cứu bước đầu và vẫn còn quá sớm để chúng ta có thể đưa ra bất kỳ kết luận nào. Nhưng nó chắc chắn là bằng chứng hấp dẫn mới mà các nhà khoa học sẽ điều tra thêm.
Với rất nhiều câu hỏi tại sao có người thuận tay trái, tay phải, hay người thuận tay trái có thực sự là một thiên tài? - sự thuận tay này có ảnh hưởng tới cuộc sống sau này hay không - tất cả có lẽ sẽ được giải thích trọn vẹn trong tương lai.
Nghiên cứu này đã đăng trong tạp chí eLife.
Nguồn: Sciencealert