Trao đổi với VOV.VN về việc trường ĐH Đồng Nai nâng điểm chuẩn ngành Sư phạm đánh trượt thí sinh do số thí sinh đăng ký xét tuyển quá ít, không đủ để mở lớp, bà Nguyễn Thị Kim Phụng, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD-ĐT) cho biết, thực tế thì tất cả các trường đều mong muốn tuyển sinh được hết chỉ tiêu nhưng một số trường, trong điều kiện quá ít thí sinh trúng tuyển, không đủ số lượng để mở lớp và duy trì lớp học nên đã nâng điểm trúng tuyển lên cao để thí sinh được chuyển sang xét tuyển ở nguyện vọng tiếp theo hoặc tham gia xét tuyển đợt sau.
Bà Nguyễn Thị Kim Phụng, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, Bộ GD-ĐT.
Bà Phụng cho rằng, bản thân các trưởng cũng phải cân đối từ nguồn học phí, tính toán đến hiệu quả của hoạt động đào tạo…
Nhưng ở góc độ đảm bảo quyền của người học, cách làm của các trường dẫn đến thí sinh có thể không trúng tuyển đợt 1 hoặc không trúng tuyển vào nguyện vọng mà các em ưu tiên.
"Mặc dù trong điều kiện các trường tự chủ tuyển sinh và thí sinh tự do đăng ký xét tuyển, không giới hạn nguyện vọng thì cách làm của trường không vi phạm quy định cụ thể nào của quy chế tuyển sinh nhưng nhà trường nên tính đến nguyện vọng của thí sinh, nhất là khi các thí sinh đã lựa chọn trường mình để ĐKXT.
Có những cách tốt hơn như chúng tôi đã từng khuyến nghị, hướng dẫn thực hiện thời gian qua.
Sau khi có thông tin về ĐKXT ban đầu, nếu trường thấy có khả năng không đủ điều kiện mở lớp thì cần thông tin đầy đủ cho các em trước hoặc trong thời gian thay đổi nguyện vọng hoặc báo cáo Bộ GD-ĐT đề xuất và hỗ trợ cách giải quyết hoặc thông qua bộ phận quản lý cơ sở dữ liệu để trao đổi thông tin với các thí sinh về khả năng, điều kiện của trường và các phương án mà thí sinh có thể lựa chọn… nhưng rất tiếc là một số trường đã không thực hiện", bà Phụng cho biết.
Theo Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, trong điều kiện các trường tự chủ tuyển sinh, các thí sinh được tự do lựa chọn ngành học, nơi học thì việc “điều tiết” của Bộ phải dựa trên cơ sở các quy định của pháp luật.
Quy chế tuyển sinh không thể quy định các trường phải mở lớp khi có thí sinh ĐKXT vượt điểm sàn của trường dù số lượng ít, cũng không thể quy định việc Bộ GD-ĐT “điều tiết” các thí sinh trúng tuyển vào trường không đủ số lượng mở lớp sang trường khác, vì còn phải tính đến nguyện vọng, điều kiện, ý kiến của thí sinh.
Vì vậy, Bộ GD-ĐT đã định hướng cho các trường minh bạch thông tin cho thí sinh lựa chọn, khi phát sinh những tình huống không mong muốn thì cần thông qua bộ phận quản lý cơ sở dữ liệu để trao đổi với thí sinh, thống nhất cách lựa chọn mà cả hai bên đều có thể chấp nhận.
Đối với các thí sinh, Bộ có thể hỗ trợ, tạo điều kiện cho thí sinh đến những trường đang đào tạo ngành đăng ký học mà thí sinh đủ điểm trúng tuyển, nếu thí sinh lựa chọn và có đơn đề nghị gửi Bộ và gửi trường xin được xét tuyển...
Bà Nguyễn Thị Kim Phụng cho rằng, trong toàn hệ thống, các trường gặp khó khăn trong tuyển sinh như Trường ĐH Đồng Nai, Trường ĐH Hùng Vương TP HCM không nhiều.
Bên cạnh một số tác động như buộc các trường phải nâng cao chất lượng để thu hút thí sinh, buộc phải đánh giá nhu cầu của thị trường khi mở ngành; buộc phải khảo sát nhu cầu của thị trường và chuẩn bị các điều kiện cần thiết khi những ngành cũ giảm đi, ngành mới phát sinh… thì cũng cần tính đến các giải pháp hợp lý để đảm bảo quyền của thí sinh và quyền tự chủ của các trường.
Bộ GD-ĐT có trách nhiệm tạo ra cơ chế đề các trường và thí sinh thực hiện.
Hiện nay, Bộ đang có những giải pháp đã và đang được thực hiện như công khai minh bạch thông tin về điều kiện đảm bảo chất lượng của nhà trường, về tình hình tuyển sinh và đào tạo những năm trước để người học lựa chọn.
Bộ cũng quy định chế tài nếu vi phạm đối tượng, điều kiện, chỉ tiêu tuyển sinh sẽ bị xử lý theo quy định và không được tự xác định chỉ tiêu tuyển sinh trong thời hạn 5 năm.
Nếu 5 năm không tuyển sinh thì bị đóng ngành; trao quyền tự chủ cho trường để trường phải tính toán đến nguồn lực đảm bảo hoạt động của nhà trường khi không có sinh viên theo học…
Bên cạnh đó, Bộ cũng đang có những giải pháp cần tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện, đổi mới… để điều chỉnh pháp luật ngày càng hiệu quả hơn.
Ngoài việc hàng năm tổng kết công tác tuyển sinh, hoàn thiện chính sách và các điều kiện hỗ trợ kỹ thuật để tổ chức tuyển sinh ngày càng tốt hơn, Bộ GD-ĐT đang đặt hàng các nhà nghiên cứu của Chương trình KHGD quốc gia với đề tài "Nghiên cứu đề xuất phương án đánh giá xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học đáp ứng yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông mới" để các nhà khoa học nghiên cứu, đề xuất thêm giải pháp đánh giá thực trạng, khắc phục bất cập phát sinh, làm cơ sở cho việc đổi mới công tác tuyển sinh trong thời gian tới./.