Căn biệt thự bị cô lập
Một vùng đất có phong cảnh đẹp tựa tranh vẽ như Hồ Châu, Chiết Giang, Trung Quốc còn được mệnh danh là nơi đất lành chim đậu. Ở đây có một dòng sông mang tên Tây Điều Khê, nó là một nhánh quan trọng của hồ Tái và cũng là nguồn nước chủ yếu của huyện An Cát.
Ven bờ sông Tây Điều Khê có một thôn nhỏ tên Kinh Loan, những người dân sống ở đây quanh năm bị ảnh hưởng bởi thiên tai lũ lụt. Để cải thiện môi trường sống, năm 2015 chính phủ Trung Quốc đã phát hành hạng mục xây dựng công trình đập ngăn lũ, dự định đắp một con đê dài 1,2 km tại thôn Kinh Loan, đồng thời cải tạo lại ven sông để ngăn chặn tình trạng khai thác cát trái phép, bảo vệ tài nguyên nước.
Đây vốn dĩ là một chuyện tốt vừa có lợi cho quốc gia và cho nhân dân, người dân trong thôn đều rất hoan nghênh và ủng hộ chuyện này. Hầu hết mọi người đều vui vẻ ký kết hợp đồng thỏa thuận bồi thường phá dỡ, di dời đến khu tái định cư mới. Ấy vậy mà cũng tại thôn này, có một hộ gia đình nhất quyết từ chối phá dỡ. Sau hơn 30 năm, ngôi nhà của họ trở thành một hòn đảo nhỏ giữa hồ, vô cùng nổi bật.
Sự "cứng đầu" của gia chủ
Chủ nhân của căn biệt thự này tên Trang Long Đệ, ông là một người dân trong thôn Kinh Loan, và cũng là một thương nhân thành công. Đầu những năm 1990, ông mua một mảnh đất tại ven sông Tây Điều Khê này, xây một căn biệt thự, dự định sẽ dùng nó làm nơi để mình nghỉ ngơi, hưởng thụ cuộc sống vùng quê yên bình. Lúc đó, nơi này vẫn chưa có đê đập, nước sông trong vắt, phong cảnh trên đảo tuyệt đẹp, Trang Long Đệ và gia đình thường xuyên đến đây để nghỉ dưỡng, giải trí, cùng nhau trải qua những khoảng thời gian vui vẻ.
Tuy nhiên, cùng với sự đổi thay của thời gian, chất lượng nguồn nước sông Tây Điều Khê ngày càng xấu đi, nước ven sông cũng ngày càng ứ đọng, không thể lưu thông. Ngôi biệt thự của Trang Long Đệ cũng chịu ảnh hưởng nhiều, nhất là mỗi lần lũ lụt dâng lên. Lo lắng ngôi nhà của mình liệu có bị phá nát, hoặc có thể bị kẻ trộm xâm nhập. Ông cũng muốn bán quách căn biệt thự này đi, nhưng vì nơi này có địa hình hẻo lánh, không có ai bằng lòng mua nên ông chỉ đành giữ nó lại, thỉnh thoảng đến xem, lau dọn qua.
Cho đến năm 2015, công trình xây dựng đập chống lũ của chính phủ bắt đầu xây dựng, Trang Long Đệ mới nhận ra căn biệt thự của mình cũng nằm trong phạm vi thu hồi của nhà nước, ông bắt buộc phải dỡ bỏ và di dời đi nơi khác. Chính phủ đưa ra cho ông hai lựa chọn, một là dựa theo diện tích căn nhà và giá đất trên thị trường, bồi thường bằng một khoản tiền mặt nhất định, lựa chọn còn lại là cung cấp nhà ở tái định cư, để ông chuyển đi nơi khác.
Cả hai lựa chọn này Trang Long Đệ đều không thấy hài lòng, ông cho rằng tiền bồi thường của chính phủ quá ít, không thể bù đắp những tổn thất của ông, cũng muốn chuyển đến một khu tái định cư.
Thế là Trang Long Đệ từ chối yêu cầu phá dỡ của chính phủ, kiên quyết giữ căn biệt thự của mình. Ông cho rằng căn biệt thự này là ông xây dựng từ những đồng tiền mồ hôi nước mắt, là tài sản riêng của ông, chính phủ không có quyền được thu hồi, ông có quyền bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bản thân.
Ông còn nói, căn biệt thự này đối với ông không chỉ là một căn nhà, mà còn là một nơi gửi gắm tình cảm, là nơi chứa đựng những hồi ức của ông cùng gia đình, là ước mơ, khát vọng, hoài bão của ông, ông không nỡ phá dỡ nó.
Đối với thái độ của Trang Long Đệ chính phủ cũng cảm thấy vô cùng khó xử. Sau rất nhiều lần tìm cách thuyết phục ông, thậm chí nâng cao mức độ bồi thường gấp đôi, Trang Long Đệ cứ vẫn nhất quyết không chuyển đi. Chính phủ cũng không muốn phải dùng đến thủ đoạn cưỡng chế, sợ sẽ dẫn đến sự phản đối của dư luận xã hội, hoặc gây ra những tổn hại không đáng có. Thế là, chuyện này cứ kéo dài mãi, trở thành một vấn đề không thể giải quyết.
Cái kết bất ngờ sau 30 năm
Cứ như thế, 30 năm sau, căn biệt thự của Trang Long Đệ trở thành hòn đảo cô độc nằm giữa hồ, đê đập xung quanh đã xây dựng thành công. Khúc sông mà căn biệt thự án ngữ chỉ còn lại một mảnh nước tĩnh lặng.
Căn biệt thự này cũng trở thành một cảnh quan địa phương, thu hút rất nhiều sự chú ý của du khách, có người còn khen ngợi Trang Long Đệ là một người có khí phách. Có người lại phê bình ông là một người ngang ngược, không chịu nói lý, có người ngưỡng mộ ông có một căn biệt thự giữa hồ. Có người thương cảm ông một thân một mình, cô độc.
Trang Long Đệ không để tâm những lời bàn tán bên ngoài lắm, ông vẫn ở căn biệt thự của mình như cũ, tiếp tục sống cuộc sống mình mong muốn. Ông nói, ông không phải vì tiền, cũng không phải vì danh tiếng, ông chỉ vì trái tim của mình, ông cho rằng đây là nhà của ông, là thiên đường của ông, ông không muốn rời đi.
Ông còn nói, ông không sợ cô độc, ông cũng có bạn bè của mình, có những thú vui của mình, ông thích trồng hoa nuôi cá trên đảo, ngắm bình minh ló rạng, hoàng hôn mặt trời lặn xuống, nghe tiếng gió, tiếng mưa rơi, ông cho rằng cuộc sống như vậy mới là tuyệt vời nhất.
Câu chuyện của Trang Long Đệ đã khiến mọi người phải ngẫm nghĩ, rằng ông là một người cố chấp không chịu di dời căn nhà, hay là một người dũng cảm với ước mơ về ngôi nhà của mình? Ông là một người chỉ biết nghĩ cho lợi ích của mình, hay là một người kiên trì với lý tưởng cá nhân? Hành động của ông có ảnh hưởng như nào đến xây dựng thành phố và người dân?
Mặt khác, chúng ta cũng có thể thấy hành vi của Trang Long Đệ đã khiến cho việc xây dựng đô thị cũng như cuộc sống của người dân những tai họa tiềm tàng. Căn biệt thự của ông chiếm giữ vị trí quan trọng của đê đập ngăn lũ lụt, ảnh hưởng đến tính toàn diện và cố định của đê đập, nếu như xảy ra lũ lụt hay động đất, căn biệt thự có thể sẽ đe dọa đến an toàn của đê đập, tạo nên tai nạn lớn hơn.
Căn biệt thự của ông cũng làm ảnh hưởng đến hệ sinh thái cũng như cảnh quan của toàn thể ven dòng sông, đến môi trường và phong cảnh xung quanh, cũng như đến quyền lợi và lợi ích của những người dân khác trong thôn. Ông cũng tự đặt căn nhà của mình vào tình thế biệt lập và nguy hiểm, không có nguồn nước, nguồn điện, thông tin liên lạc, hay hàng xóm, cộng đồng… Ông chỉ có thể dựa vào thuyền và phương tiện của mình để di chuyển giữa đảo và bờ. Nếu như gặp phải trường hợp khẩn cấp, ông sẽ khó nhận được sự giúp đỡ, hỗ trợ kịp thời.
Câu chuyện của Trang Long Đệ khiến chúng ta phải suy nghĩ về một vấn đề, đó là trong quá trình xây dựng và biến đổi đô thị, làm thế nào để cân bằng và hài hòa giữa lợi ích và cảm xúc cá nhân với sự phát triển và tiến bộ toàn thể xã hội? Đây là một câu hỏi không có câu trả lời chuẩn mực và cũng là một câu hỏi đòi hỏi chúng ta phải không ngừng tìm tòi và trao đổi.