Bí thư Thành uỷ TP HCM Nguyễn Thiện Nhân, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) TP HCM, đã "hiến kế" giảm nghèo miền núi khi phát biểu trong phiên thảo luận về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2017, kế hoạch thực hiện năm 2018 tại hội trường Quốc hội vào sáng nay 1-11.
Bí thư Nguyễn Thiện Nhân bày tỏ vừa qua, khi các tỉnh Tây Bắc chịu ảnh hưởng của thiên tai, lũ quét, ông đã đi thăm và chứng kiến những khu bản do đá đất sụt lở san phẳng, không còn một ngôi nhà.
"Sau những chuyến thăm như vậy, chúng tôi nghĩ rằng đến bao giờ đồng bào những khu này có đủ khả năng xây dựng nhà cửa, trường học như cũ. Điều này sẽ hết sức khó khăn"- ông bày tỏ.
Bí thư Thành uỷ TP HCM cũng bày tỏ quan tâm đến đời sống, thu nhập bình quân đầu người của người dân tại những khu vực này.
Ông nêu theo thống kê năm 2016, thu nhập bình quân đầu người tại các tỉnh miền núi phía Bắc chỉ là 2,03 triệu đồng/tháng . Số tiền này chỉ đủ chi tiêu hằng tháng, không có tích luỹ.
Trong khi đó, ở thành thị, thu nhập bình quân đầu người là 4,4 triệu đồng/tháng.
Như vậy, thu nhập của bà con vùng núi phía Bắc chỉ bằng 46% của khu vực thành thị, "Tình trạng này sẽ còn kéo dài là một vùng kinh tế có 2 vùng năng suất và 2 vùng thu nhập"- ông chỉ rõ.
Bí thư Nguyễn Thiện Nhân cũng đặt câu hỏi: "Vậy vấn đề đặt ra là làm thế nào để tăng thu nhập cho nông thôn nói chung và đặc biệt vùng miền núi khi mà quá trình công nghiệp hoá không thể diễn ra nhanh ở miền núi và nông thôn?".
Theo ông, việc năng suất chênh lệch, thu nhập chênh lệch còn kéo dài. Từ số liệu thống kê gần đây, thay mặt đoàn ĐBQH TP HCM, ông Nhân cho rằng có thể thấy có những gợi ý rất quan trọng cho việc giảm nghèo, tăng thu nhập vùng núi.
Cụ thể, năm 2016, xuất khẩu dầu thô cả nước đạt 2,4 tỉ USD. Xuất khẩu gạo đạt 2,15 tỉ USD; cà phê 3,3 tỉ USD; thuỷ sản 7 tỉ USD và trái cây, rau, hoa đạt 2,45 tỉ USD.
Như vậy, lần đầu tiên năm 2016, xuất khẩu trái cây, rau, hoa lớn hơn xuất khẩu dầu lửa.
Thành tích này là rất đặc biệt khi nhìn lại năm 2005, xuất khẩu dầu lửa là 7,3 tỉ USD, gấp 31 lần xuất khẩu rau, quả lúc đó. Đến nay, năm 2016, xuất khẩu dầu thô chỉ còn bằng 0,98 lần rau, củ, trái cây.
Mặt khác, tốc độ tăng trưởng các mặt hàng cũng đáng lưu ý. Trong đó, dầu thô 5 năm qua giảm giá trị 5 tỉ USD, gạo giảm 900 triệu USD, cà phê ổn định, thuỷ sản tăng bình quân 5%/năm. Riêng rau, hoa, quả tăng bình quân 30%/năm.
"Như vậy, có thể dự báo đến năm 2022 giá trị xuất khẩu các mặt hàng này đạt 9-10 tỉ USD - hơn cả giá trị xuất khẩu dầu lửa lúc cao nhất của đất nước"- Bí thư Thành uỷ TP HCM lạc quan.
Ông cho rằng trong các mặt hàng sản xuất công nghiệp xuất khẩu thì lâu nay trái cây, hoa… chưa được coi là mặt hàng chủ lực quốc gia. Nhưng, 5 năm qua, mặt hàng này lại chứng tỏ sự tăng trưởng vượt bậc và tiềm năng.
"Chúng tôi xin kiến nghị Chính phủ xem xét đưa nhóm hàng quả, rau, hoa trở thành nhóm hàng sản phẩm chủ lực của đất nước"- Trưởng đoàn ĐBQH TP HCM nêu ý kiến.
Theo ông Nhân, có một lợi thế là rau củ xuất khẩu không cần cánh đồng lớn; từng khu vườn của bà con hay trên các quả đồi đều trồng được. Một ví dụ là tại Sơn La, có nhiều hợp tác xã trồng các loại quả xuất khẩu rất tốt.
"Cho nên, chúng tôi xin kiến nghị đối với miền núi, cần coi lựa chọn các loại quả, rau, hoa phù hợp với mỗi địa phương trở thành sản phẩm xuất khẩu chủ lực, góp phần giảm nghèo nông thôn.
Như vậy, cùng với việc đưa vào chương trình sản phẩm quốc gia, phát triển các hợp tác xã nông thôn để trồng quả, rau hoa xuất khẩu là hướng tôi cho rằng khả thi, góp phần giảm nghèo tương đối hiệu quả, nhất là trong khi thị trường xuất khẩu còn rất lớn"- ông nhấn mạnh lại.