"QUÁI VẬT BỌC THÉP" - KẺ THỐNG TRỊ BIỂN CẢ HƠN 100 TRIỆU NĂM
Tốc độ, sức mạnh và có thể nghiền nát bất cứ thứ gì trong miệng - Là những đặc điểm khét tiếng của sinh vật mệnh danh "Cỗ xe tăng ăn thịt dưới nước" Dunkleosteus.
Cách đây 360 triệu năm trong kỷ Devon muộn tồn tại một sinh vật khổng lồ, cai trị vùng biển cận nhiệt đới (nay là đông bắc bang Ohio, Mỹ), là 'cơn ác mộng kinh hoàng' của tất cả các loài sinh vật biển - Chúng là Dunkleosteus terrelli (gọi tắt Dunkleosteus, thuộc chi cá da phiến Placodermi) - loài động vật săn mồi lớn nhất và là một trong những sinh vật hung dữ nhất kỷ Devon muộn.
Tạo hóa mang đến cho sinh vật khổng lồ này khối cơ thể cùng sức mạnh khiến bất cứ sinh vật biển nào cũng phải khiếp sợ: Dunkleosteus dài 10 mét và nặng 4 tấn, bên ngoài bọc lớp da cứng như thép và sở hữu lực cắn khủng khiếp lên đến 5 tấn, theo số liệu công bố trên tạp chí Biology Letters.
"Cỗ xe tăng ăn thịt dưới nước" Dunkleosteus. Ảnh minh họa: Internet
Sát thủ bọc thép đã tuyệt chủng này có lực cắn mạnh bậc nhất từ trước đến nay trong thế giới loài cá và là một trong những loài sở hữu lực cắn mạnh nhất trong thế giới động vật, cạnh tranh với lực cắn của cá sấu lớn thời tiền sử và khủng long Tyrannosaurus rex (sở hữu lực cắn mạnh 6 tấn).
Điều ngạc nhiên chưa dừng ở đó. Sinh vật khủng khiếp này còn có thể thực hiện cú cắn với tốc độ nhanh kỷ lục: 1 phần 50 của giây! Nó có thể "cắt ngọt" một con cá mập tiền sử thành 2 phần gọn gàng chỉ sau 1 cú đớp.
"Điều này có thể là do cấu tạo độc đáo của hộp sọ và các cơ khác nhau được sử dụng để giúp Dunkleosteus mở và đóng miệng nhanh và mạnh như thế. Và đặc điểm này đã biến loài cá này thành một trong những loài săn mồi đỉnh cao trong hồ sơ hóa thạch của động vật có xương sống" - Mark Westneat thuộc Bảo tàng Field tại bang Illinois (Mỹ), cho biết.
Cấu tạo hàm của Dunkleosteus cho thấy đây là một trong những động vật có xương sống đầu tiên trong lịch sử sử dụng miệng mở nhanh và cắn mạnh để bắt và cắn vụn con mồi trước khi nuốt. Thay vì có răng bình thường, Dunkleosteus sở hữu hai cặp răng nanh sắc nhọn, tạo thành một cấu trúc giống như mỏ hoàn toàn khép kín khi ngậm vào, khiến chúng trông giống như máy chém.
Chúng là kẻ đứng đầu chuỗi thức ăn trong hàng trăm triệu năm và được giới khoa học nhận định là "Ông vua quái vật" đầu tiên trong lịch sử. Ảnh minh họa: Internet
Với những đặc điểm kinh dị đó, Dunkleosteus được mệnh danh là "Cỗ xe tăng ăn thịt dưới nước", một kẻ không có đối thủ trong suốt từ 415 triệu đến 360 triệu năm trở về trước dưới đại dương. Chúng là kẻ đứng đầu chuỗi thức ăn trong hàng trăm triệu năm và được giới khoa học nhận định là "Ông vua quái vật" đầu tiên trong lịch sử, Phys.org nhận định.
Dunkleosteus có thể ăn thịt những động vật sống dưới nước trong kỷ Devon muộn, bao gồm cá mập, động vật chân đốt, cúc đá (Ammonoid) và những loài khác được bảo vệ bởi lớp biểu bì, canxi cacbonat hoặc xương da.
"Dunkleosteus sở hữu cái hàm có khả năng xé toạc con mồi lớn hơn miệng của nó, là một đặc điểm mà cá mập không phát triển cho đến 100 triệu năm sau" - Philip Anderson, Khoa Khoa học Địa vật lý thuộc Đại học Chicago (Mỹ) cung cấp thông tin.
Để xác định lực cắn, các nhà khoa học đã sử dụng hộp sọ hóa thạch của một con cá đuối Dunkleosteus để tái tạo cơ bắp của loài cá cổ đại. Mô hình cơ học sinh học này cho thấy lực và chuyển động của hàm, và tiết lộ một hộp sọ có động lực cao được điều khiển bởi một cơ chế độc đáo dựa trên bốn khớp xoay làm việc hài hòa.
DUNKLEOSTEUS vs. MEGALODON
Dù chúng sống không cùng thời (Megalodon sống cách đây 23 đến 3,6 triệu năm, là loài "sinh sau đẻ muộn so với Dunkleosteus) nhưng các nhà khoa học lấy làm thú vị khi cùng so sánh những đặc điểm giữa 2 "cỗ máy sẵn mồi của đại dương" qua các điểm sau:
- Thói quen: Megalodon, giống như khủng long, thích sống ở vùng biển ấm áp. Tuy nhiên, vì thời nó sống, đại dương bao phủ hầu hết các phần của Trái Đất và vì thế người ta tìm thấy hóa thạch của chúng ở khắp nơi. Dunkleosteus, mặt khác, cũng thích khí hậu ấm áp nhưng không đi sâu như Megalodon để săn lùng thức ăn.
- Kích thước: Siêu quái vật tiền sử Megalodon sở hữu khối cơ thể khổng lồ: Dài gần 18 mét, nặng hơn 50 tấn, là một trong những cỗ máy săn mồi lớn nhất từng tồn tại trên Trái Đất và chắc chắn là "vua của các loài cá mập". Trong khi đó, Dunkleosteus dài đến 10 mét và nặng 4 tấn.
- Lực cắn: Megalodon sở hữu lực cắn được xem là mạnh nhất trong lịch sử Trái Đất: 11 đến 18 tấn. 5 tấn là lực cắn của Dunkleosteus (tất nhiên việc so sánh lực cắn giữa 2 loài này khá khập khiễng vì kích thước cơ thể chúng quá chênh lệch).
Con mồi yêu thích của Megalodon là cá voi tiền sử, cá heo, cá mập. Ảnh: Internet
- Chiến thuật săn mồi: Con mồi yêu thích của Megalodon là cá voi tiền sử, cá heo, cá mập. Khi đi săn, "cỗ máy giết chóc" này sẽ phát động 1 cuộc tấn công vào đuôi và vây con mồi để khiến chúng không thể chạy thoát. Khi con mồi thấm mệt, nó sẽ phi thẳng và ngoác miệng kết liễu kẻ xấu số.
Dunkleosteus là "ông vua quái vật" đầu tiên trong lịch sử Trái Đất. Không làm người nghe thất vọng, chúng là những kẻ đi săn chủ động và có thể ăn bất cứ thứ gì di chuyển trong nước. Nhờ cặp hàm đặc biệt, "cỗ xe tăng bọc thép" này có thể nghiết nát con mồi trong chốc lát. Khi đi săn, chúng di chuyển lừ đừ như một cỗ xe tăng, nếu gặp con mồi, chúng trở nên linh hoạt và âm thầm áp sát con mồi phía sau rồi ngoác miệng cắn đôi nạn nhân xấu số.
- Kết luận: Dunkleosteus mạnh mẽ, hung dữ và to lớn, với một mức độ sức mạnh nào đó được tập trung trong hàm của nó. Điều này khiến cho nó trở thành một cỗ máy săn mồi mạnh mẽ, nhưng không kẻ nào trong số chúng có thể so sánh với Megalodon. Trọng lượng của siêu cá mập nặng hơn nhiều. Răng của Megalodon lớn hơn nhiều và chúng có khả năng sống sót và thích nghi cao hơn so với Dunkleosteus trong mọi vùng nước biển. Bởi vậy, dù không sống cùng thời nhưng nếu cho 2 loài này giao đấu, kẻ chiến thắng chắc chắn là Megalodon - 'cỗ máy săn mồi' thượng hạng của đại dương.
Bài viết sử dụng nguồn: BBC, Phys.org, CMNH, Mainenewsonline
* Đọc bài cùng tác giả Trang Ly tại đây.