Hai công dân Mỹ bị bắt giữ ở TQ
Mới đây, chính quyền Bắc Kinh đã bắt giữ hai công dân Mỹ làm việc cho công ty giảng dạy giáo dục China Horizons có trụ sở tại Idaho, Mỹ, hiện đang là giáo viên dạy tiếng Anh ở Trung Quốc.
Hai công dân Mỹ này là Jacob Harlan và Alyssa Petersen, bị cơ quan an ninh tỉnh Giang Tô bắt giữ vào tháng trước tại thành phố Trấn Giang.
Harlan là cha của năm đứa trẻ và là chủ sở hữu của China Horizons. Thông tin trên website công ty cho biết, công ty được thành lập năm 2004, chuyên sắp xếp cho người Mỹ dạy tiếng Anh ở Trung Quốc. Còn cô Peterson là Trợ lý giám đốc của công ty. Cô đã đến và lưu lại Trung Quốc nhiều lần trong tám năm qua.
The New York Tines cho biết, vào ngày 28/9, anh Harlan và cô con gái tám tuổi của mình đã bị giam giữ tại một khách sạn ở Duy Phường, một thành phố phía đông Trung Quốc. Điện thoại và máy tính của họ cũng bị cảnh sát Giang Tô tịch thu. Sau khi giam họ khoảng 48 giờ, cơ quan chức năng Trung Quốc đã cho phép con gái anh thực hiện một cuộc gọi ngắn và sau đó để cô bé bay trở về Mỹ dưới sự hộ tống của một người bạn trong gia đình Harlan.
Trong khi đó, ông Clark Petersen, cha cô Peterson nói với East Idaho News (Mỹ) rằng, gia đình đã liên lạc với Bộ Ngoại giao Mỹ sau khi họ không nhận được tin gì về cô trong khoảng một tuần. Họ sau đó được thông báo rằng, cô đã bị Bắc Kinh giam giữ.
Trong một cuộc họp báo thường kỳ hôm thứ Năm (ngày 17/10), người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng đã xác nhận việc bắt giữ Harlan và Peterson,với các cáo buộc tổ chức đưa người vượt biên trái phép. Hình phạt cho tội danh này theo luật hình sự Trung Quốc tối thiểu là phạt tù hai năm và phạt tiền.
Theo báo cáo của East Idaho News, Clark Peterson nói rằng con gái ông được phép gặp các quan chức lãnh sự quán Mỹ vào tuần trước. Cuộc thăm hỏi kéo dài 40 phút được thực hiện dưới sự giám sát chặt chẽ của cơ quan chức năng Trung Quốc.
Cô Alyssa Petersen và anh Jacob Harlan là hai công dân Mỹ đang bị Bắc Kinh bắt giữ. Ảnh: GoFundMe - Washington Times
"Thông tin chúng tôi nhận được là tình trạng của cô ấy vẫn ổn", trang GoFundMe của Alisa viết. "Cô ấy thức dậy khi được gọi dậy, đi ngủ khi được yêu cầu đi ngủ. Cả ngày ở trong phòng giam, đôi khi đi bộ vòng tròn và nhẩm đếm từng bước chân".
Hiện chưa rõ phiên tòa xét xử Harlan và Peterson, sẽ diễn ra khi nào và ở đâu. Người phát ngôn của Đại sứ quán Mỹ tại Bắc Kinh cho biết, họ đã nhận được thông báo về vụ việc và "đang chú ý đến sự phát triển của tình hình".
Gia tăng lo ngại của người Mỹ đến TQ
Theo NYT, vụ bắt giữ xảy ra khi căng thẳng Trung-Mỹ về thương mại và các vấn đề khác leo thang nhưng người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng phủ nhận vào hôm thứ Năm và khẳng định, không có mối liên quan cụ thể nào giữa hai sự việc.
Mặc dù vậy, những vụ giam giữ này có thể làm sâu sắc thêm sự lo ngại ngày càng tăng của những người Mỹ đi du lịch và làm việc tại Trung Quốc.
Vào tháng 6 năm nay, một giám đốc điều hành của tập đoàn Koch Industries đã bị giam giữ ở miền nam Trung Quốc và được phép rời khỏi Trung Quốc sau khi bị thẩm vấn trong vài ngày. Tháng trước, một phi công tại FedEx đã bị bắt giữ và bị buộc tội buôn lậu vũ khí. Mặc dù nhanh chóng được tại ngoại, anh ta vẫn đang bị điều tra và không được phép rời khỏi Trung Quốc.
Vào tháng 1 vừa qua, Bộ Ngoại giao Mỹ đã đưa ra khuyến cáo công dân Mỹ thận trọng khi đi du lịch Trung Quốc, đặc biệt đối với người mang hai quốc tịch Mỹ-Trung, bởi cơ quan chức năng Trung Quốc có các lệnh cấm xuất cảnh để ngăn công dân Mỹ rời khỏi Trung Quốc và đôi khi có thể giữ họ lại trong nhiều năm.
"Trung Quốc đã trở thành một nơi đầy rủi ro", ông Dan Harris, một luật sư chuyên về đầu tư tại Trung Quốc thuộc Văn phòng luật sư Harris Bricken nói với NYT. "Nếu bạn muốn kinh doanh tại Trung Quốc, bạn phải hiểu luật ở đó và tuân thủ luật pháp ở đó, vì Trung Quốc sẽ không bỏ qua cho bất cứ ai, đặc biệt là người Mỹ hoặc người Canada".
Theo NYT, tình trạng các giáo viên nước ngoài làm việc tại Trung Quốc nhưng không có visa phù hợp với quy định pháp luật Trung Quốc hiện nay rất phổ biến. Theo ước tính chính thức, mặc dù có khoảng 400.000 công dân nước ngoài làm việc trong ngành giáo dục Trung Quốc năm 2017, nhưng chỉ một phần ba trong số họ có visa công việc hợp lệ. Ngược lại, một số trường học đã lợi dụng kẽ hở này để khấu trừ tiền lương của các giáo viên nước ngoài này.
Sau khi Harlan và Peterson bị bắt giữ vào cuối tháng trước, China Horizons tuyên bố trên trang Facebook của mình rằng công ty sẽ đóng cửa vào cuối tháng này.
"Thật không may, do các vấn đề chính trị và kinh tế ngày càng leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc, chúng tôi không thể gửi giáo viên đến Trung Quốc một cách an toàn nữa", bài đăng trên Facebook của công ty viết.
Trong buổi họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 17/10 , người phát ngôn Cảnh Sảng xác nhận, cơ quan công an tỉnh Giang Tô, Trung Quốc đã bắt giữ Alyssa Peterson và Jacob Harlan – công dân Mỹ với các cáo buộc tổ chức đưa người vượt biên trái phép - vào ngày 27 và 29/9.
Ông Cảnh cho biết, phía Trung Quốc đã thông báo kịp thời các thông tin liên quan cho phía Mỹ để đảm bảo các quyền lợi hợp pháp của công dân Mỹ bị bắt giữ.
"Cơ quan chức năng Trung Quốc thông báo kịp thời các thông tin liên quan cho Tổng lãnh sự quán Mỹ tại Thượng Hải, bố trí phía Mỹ thăm lãnh sự, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của hai công dân Mỹ bị bắt giữ", ông này nói.