Cuộc xung đột giữa Chính phủ Hiệp định quốc gia Libya (GNA) được Liên Hợp quốc và phương Tây hậu thuẫn với Quân đội Quốc gia Libya (LNA) đang bước vào những ngày quyết liệt nhất.
Theo thông tin mới nhất, tình hình Tripoli (hiện do GNA kiểm soát) đang rất nguy kịch trước các đợt phản công dữ dội của LNA trung thành với tướng Haftar.
Trước tình hình đó, ghi nhận của giới truyền thông phương Tây, nhiều lực lượng dân quân ở một số thành phố có xu hướng ủng hộ GNA đang lũ lượt kéo về quyết tử thủ Tripoli cùng lượng vũ khí khí tài tự chế lớn.
Các lực lượng này được cho là tận dụng mọi thứ, lấy tất cả vũ khí có thể dùng được gồm cả việc khôi phục các xe tăng hay thiết giáp đã bị hỏng kéo về Tripoli hòng quyết chặn đứng bước tiến công kịch liệt từ LNA.
Cá biệt, các phóng viên đã nhìn thấy khẩu pháo cỡ lớn lắp trên khung gầm xe thiết giáp hạng nhẹ Humvee di chuyển ở qua thị trấn Wadi al Rabith, phía Nam thủ đô Tripoli.
Theo phân tích của Business Inside, khẩu đại bác có lẽ được lấy từ tháp pháo của chiếc xe thiết giáp chiến đấu Panhard AML-90 do Pháp sản xuất. Xem ra chiếc xe "gốc" có lẽ đã bị phá hủy trước đó.
Khẩu pháo D921 trên xe thiết giáp Panhard AML-90 được cho là có thể bắn những viên đạn 90mm tới mục tiêu cách 1.500m.
Không rõ khung thân của chiếc Humvee có chịu được lực giật khi khẩu pháo khai hỏa hay không. Hoặc liệu "pháo tự hành tự chế" này có thể "sống sót" sau một phát bắn?
Reuters cho rằng khẩu "đại bác tự hành" này là sản phẩm của dân quân tới từ TP Mistara - "đồng minh" với Thủ tướng lâm thời Libya Fayez al-Sarraj.
"Pháo tự hành" 90mm của lực lượng dân quân ủng hộ GNA.
Ngoài xe ô tô lắp đại bác hạng nặng, người ta trông thấy một số vũ khí "tự chế nổi tiếng" ở Trung Đông xuất hiện quanh Tripoli như ô tô dân sự lắp pháo 23mm, súng máy 12,7mm hay là bệ pháo phản lực phóng loạt.
Thực tế, ngay từ cuộc nội chiến năm 2011, các lực lượng dân quân Libya đã "chế tạo" nhiều loại vũ khí "độc đáo" - sau đó trở thành "đặc sản" ở chiến trường Syria.
Ví dụ như việc lắp các bệ phóng rocket vốn trang bị trên máy bay lên các loại xe bán tải Toyota.
Sau này, ở Iraq và Syria, người ta còn nhìn thấy các loại vũ khí "khó tin" như việc lắp tháp pháo xe tăng T-54, xe chiến đấu bộ binh BMP-1 lên ô tô bán tải.
Trông chúng rất thô sơ và tưởng như không đáng để mắt, nhưng thực tế chứng minh rằng đó là vũ khí giết người đáng sợ. Thậm chí, quân đội chính quy còn phải "học hỏi" và sử dụng các trang bị như vậy.
Ngay cả Nga, mới đây họ còn đưa vào thử nghiệm dòng xe tải Ural lắp pháo phòng không ZU-23-2, đại liên DShk 12,7mm theo cách mà phiến quân Syria làm. Tất nhiên, với kỹ thuật của mình trông vũ khí Nga "chuyên nghiệp hơn nhiều".
Panhard AML là dòng xe thiết giáp trinh sát hạng nhẹ do Pháp thiết kế từ những năm 1960. Khoảng 5.000 chiếc đã được sản xuất từ 1961-1987.
Trong đó, AML-90 là một trong các phiên bản của dòng này, được thiết kế để đảm nhiệm vai trò thay cho xe tăng hạng nhẹ. Nó vừa có khả năng trinh sát vừa có thể chiến đấu khi cần.
AML-90 trang bị khẩu pháo D921 cỡ 90mm với cơ số đạn 20 quả. Đạn nổ chống tăng 90mm của khẩu này có thể xuyên 320mm thép ở góc chạm 0 độ hoặc 120mm ở góc chạm 60 độ.
Khung thân bánh lốp có khả năng cơ động cao với tốc độ cao 60km/h, dự trữ hành trình 600km.
Những chiếc Panhard AML-90 từng nằm trong biên chế Quân đội Libya thời Tổng thống Gaddafi. Sau khi ông này bị lật đổ, số xe này không rõ bị thất lạc đi đâu, LNA hay GNA chiếm giữ...
Giao tranh dữ dội giữa GNA với LNA tại sân bay quốc tế Tripoli.