KGB hay "Ủy ban An ninh Quốc gia" là cơ quan tình báo trong và ngoài nước đình đám một thời của Liên Xô. Nhiệm vụ chính của cơ quan này là tổ chức các hoạt động tình báo, gián điệp và chống tình báo, gián điệp của đối phương.
Với bề dày lịch sử và những chiến công lẫy lừng, KGB được biết đến là tổ chức bí mật nhất của Liên Xô mà cho đến nay có vô cùng ít thông tin được tiết lộ. Tổng thống Nga đương nhiệm Vladimir Putin cũng từng là một cựu điệp viên của cơ quan này.
Bộ mặt mới của KGB
Một buổi sáng tháng 10/1990, hình ảnh một người phụ nữ bí ẩn xuất hiện trên trang nhất của tờ báo Komsomolskaya Pravda đã khiến nhiều người chú ý. Người phụ nữ này là Katya Mayorova. Bức ảnh của cô trên trang bìa toát lên vẻ trẻ trung, hấp dẫn và vô cùng mạnh mẽ khi tạo dáng bên cạnh một khẩu súng.
Tiêu đề bài viết có nội dung "Hoa hậu KGB". Dòng chữ khiến nhiều người cảm thấy bất ngờ vào thời điểm đó. Katya Mayorova là ai? Vì sao một cơ quan tình báo vốn nổi tiếng nghiêm nghị như KGB bỗng nổi hứng tổ chức một cuộc thi hoa hậu như vậy?
Mayorova được đào tạo những kỹ năng toàn diện.
Bất chấp chính sách "minh bạch" được nhà lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev thông qua, giúp cho hoạt động của Chính phủ Liên Xô trở nên cởi mở hơn với công chúng - KGB vẫn là một trong những tổ chức nhà nước bí mật nhất của Liên Xô vào thập niên 90.
Với vai trò đặc thù mang tính chất trọng yếu quốc gia, không ngạc nhiên khi hình ảnh KGB lúc nào cũng toát lên sự khô cứng và kỷ luật, tránh xa bất kỳ hoạt động phù phiếm nào.
Vì vậy, độc giả Liên Xô càng ngạc nhiên hơn khi thấy một bài báo tôn vinh một nhân viên KGB là một phụ nữ trẻ trung, xinh đẹp và đầy hấp dẫn. Thậm chí, cánh phóng viên nước ngoài thời điểm đó cũng rất tò mò về hoa hậu bí ẩn của KGB.
David Remnick của tờ Washington Post là một phóng viên quốc tế may mắn khi được gặp "bông hoa" của KGB trong một cuộc phỏng vấn tại trụ sở của tổ chức ở trung tâm Moscow.
"Vào ngày hẹn, tôi đến tòa nhà Lubyanka, nơi đồng chí Mayorova giải thích với tôi rằng cuộc thi sắc đẹp của KGB chỉ được tổ chức trong nội bộ. Cô ấy khi đó mặc một chiếc áo len angora.
Cô ấy thích The Beatles. Là một thư ký nhưng Mayorova được phép mang theo vũ khí cỡ nhỏ. Cô cho biết, KGB mang đến cho cô các kỹ năng toàn diện", David Remnick nhớ lại cuộc gặp năm xưa, theo RBTH.
Mặc dù cuộc phỏng vấn ngắn với Washington Post không tiết lộ nhiều về cuộc thi sắc đẹp của KGB, nhưng nó đã phần nào làm nổi bật tính cách của Mayorova và ý định của KGB trong chiến dịch quảng bá này.
"Theo tôi nghĩ, có lẽ họ muốn tôi sẽ là gương mặt mới của KGB", Mayorova nói trong cuộc phỏng vấn với Remnick. "Chúng tôi muốn công chúng thấy rằng những người làm việc trong KGB cũng bình thường như bao người khác".
Biến mất
Sau khi KGB không còn tồn tại, Mayorova cũng trở về với cuộc sống bình thường.
Bản thân Mayorova cũng là một nhân viên KGB thân thiện và cởi mở. Cô luôn mỉm cười trong tất cả các câu trả lời của mình. Mayorova khi đó cho biết cô vẫn chưa kết hôn, đồng thời nói rằng cô "không nhất thiết" chỉ được hẹn hò với những người đồng nghiệp trong KGB.
Cuộc thi Hoa hậu KGB chỉ được tổ chức riêng tư và số lượng thí sinh không được tiết lộ. Một số người tin rằng đã không có cuộc thi sắc đẹp nào thực sự được tổ chức, chỉ có Vladimir Kryuchkov - người đứng đầu KGB vào thời điểm đó - mong muốn thay đổi hình ảnh của KGB từ một cơ quan an ninh bí mật trở thành một tổ chức nhà nước phục vụ cho lợi ích của công chúng.
Bất kể có cuộc thi hay không, sáng kiến này đã không mang lại nhiều kết quả, vì KGB đã không còn tồn tại, thay vào đó là Tổng cục An ninh Liên bang của Liên bang Nga - còn gọi là FSB đã thay thế KGB ngay sau khi Liên Xô sụp đổ cách đó không lâu.
Cuộc sống của Hoa hậu KGB sau khi Liên Xô sụp đổ như thế nào không còn được mấy ai quan tâm. Sau khi phát huy vai trò của mình, Katya Mayorova chỉ đơn giản là biến mất khỏi ống kính của truyền thông một cách chóng vánh như khi cô lần đầu xuất hiện trên trang nhất của Komsomolskaya Pravda.