Khởi động từ năm 2006, tàu thăm dò New Horizons đã giúp NASA xác định được rất nhiều hiện tượng bí ẩn xảy ra bên trong hệ Mặt trời.
Một trong số đó đến từ phía ngoài rìa của Thái dương hệ, nơi con tàu ấy tìm ra một bức tường khổng lồ và bí ẩn.
Cụ thể, khu vực này cách chúng ta một khoảng bằng 100 lần khoảng cách từ Mặt trời đến Trái đất. Tại đây, các nguyên tử hydro mang điện tích từ Mặt trời (phát ra từ Nhật quyển - heliosphere) đã tiếp xúc với các nguyên tử không mang điện tích từ các vì sao khác, và chúng phản ứng với nhau.
Quá trình này được gọi là heliopause, và được cho là sẽ tạo ra một "bức tường" bằng hydro, khiến các tia cực tím từ các vì sao khác bị tán xạ khi đi qua.
30 năm trước, hai con tàu Voyager 1 và 2 đã phát hiện ra dấu vết của nó, nhưng chưa có kết luận nào cụ thể được đưa ra. Đến nay thì New Horizons đã tìm ra một bằng chứng mới, khẳng định rõ hơn sự tồn tại của bức tường này.
"Chúng ta đã tìm thấy ranh giới giữa hệ Mặt trời và phần còn lại của thiên hà" - đồng tác giả nghiên cứu, tiến sĩ Leslie Young từ Viên nghiên cứu Tây nam Colorado cho biết.
Sơ đồ Nhật quyển (Heliosphere) và bức tường (heliopause)
Được biết, các bằng chứng của New Horizons đến từ máy quang phổ Alice UV, vốn được sử dụng từ giai đoạn 2007 - 2017. Nó đã tìm ra một dạng tia cực tím, được đặt tên là tia Lyman-alpha, tạo ra khi các photon từ Mặt trời va chạm với nguyên tử hydro.
Chúng ta có thể quan sát được Lyman-alpha khắp hệ Mặt trời. Nhưng với heliopause, sẽ có một nguồn phát khác đến từ nơi nghi là có bức tường, tạo ra một tia sáng mạnh hơn. Ngoài ra, các tia UV phía bên ngoài bức tường có mật độ dày đặc hơn, chứng tỏ rằng có một bức tường ở đó và đã tán xạ bớt chúng rồi.
"Đây có thể là dấu hiệu cho thấy có một bức tường hydro ở nơi các phân tử Mặt trời tiếp xúc với phân tử đến từ các vì sao ngoài Thái dương hệ."
Tuy vậy, Young vẫn phải nhấn mạnh rằng đây chưa phải là kết luận cuối cùng. Có thể Thái dương hệ của chúng ta có một nguồn sáng khác mà chúng ta không biết. Để có được kết luận cuối cùng, New Horizons sẽ phải tiếp tục theo dõi vị trí của bức tường trong thời gian tới.
Đến một lúc nào đó, New Horizons sẽ vượt qua bức tường, và nếu nó có tồn tại, mật độ tia UV thu được sẽ tăng lên bội phần. Đó mới là bằng chứng rõ ràng nhất.
2 con tàu Voyager 1 và 2 trước kia đã vượt qua bức tường rồi, nên không thể cung cấp thêm bất kỳ thông tin gì liên quan nữa. Nhưng với New Horizons, nó mới chỉ đến được khoảng cách bằng 42 lần quãng đường từ Trái đất tới Mặt trời, nên chúng ta vẫn còn thời gian.
Dù vậy, con số 42 kia phải mất 12 năm mới đạt được. Vậy nên, kết luận cuối cùng có lẽ phải đợi 10 - 15 năm nữa mới có.