Foxconn muốn xây dựng một doanh nghiệp quy mô lớn ở Wisconsin, Mỹ. Kế hoạch này đã được công bố vào năm 2018. Ban đầu, công ty Đài Loan sẽ đầu tư 10 tỷ USD để xây dựng một nhà máy sản xuất màn hình tinh thể lỏng (LCD), có thể sử dụng 13.000 nhân công trên diện tích 1,8 km vuông.
Công ty lần đầu tiên đề cập đến dự án ở tiểu bang Wisconsin trong một cuộc họp báo chỉ hai ngày sau khi ông Donald Trump nhậm chức tổng thống Mỹ. Terry Gou, người sáng lập kiêm Giám đốc điều hành của Foxconn khi đó cho biết sẽ "xây dựng một nhà máy trị giá 7 tỷ USD, thuê 50.000 nhân viên".
Không có gì mới lạ khi Gou đưa ra các bình luận như vậy. Trên thực tế, ông Gou từng bình luận rằng công ty của mình sẽ xây dựng các nhà máy ở Việt Nam vào năm 2007, Brazil vào năm 2011, Pennsylvania (Mỹ) vào năm 2013 và Indonesia vào năm 2014, nhưng thực tế là hầu hết các dự án đều không được thực hiện, hoặc nếu có thì nó chỉ là những nhà máy nhỏ hơn nhiều so với tuyên bố ban đầu.
Ông Gou cũng từng tuyên bố sẽ xây dựng một nhà máy trị giá hàng tỷ USD ở Ấn Độ vào năm 2015, nhưng đã có thông báo rằng nhà máy sẽ không được xây dựng vào năm 2020. "Chúng tôi đã rút ra bài học về niềm tin của nhà nước vào các công ty hứa hẹn đầu tư quy mô lớn", Bộ trưởng Bộ Công nghiệp Mahalashtra, Ấn Độ, đã ngầm chỉ trích Foxconn về dự án này.
Ông Donald Trump tham gia lễ khởi công xây dựng nhà máy Foxconn ở Wisconsin năm 2018.
Và ngay cả trong dự án ở Wisconsin, các tuyên bố ban đầu của ông Gou và kế hoạch thực tế cũng khác xa nhau. Trong cuộc họp với Thống đốc bang Wisconsin lúc bấy giờ, Scott Walker, Gou thông báo rằng ông sẽ từng bước xem xét kế hoạch và cuối cùng sẽ thuê 13.000 người tại nhà máy sản xuất ở đây.
Do đó, số tiền tài trợ mà Wisconsin trả cho Foxconn đã tăng từ 1,5 tỷ USD lên 3 tỷ USD. Tuy nhiên, không ai thực sự điều tra xem nhà máy sản xuất của Foxconn có khả thi về mặt thương mại hay không.
Ngoài khoản tài trợ từ tiểu bang Wisconsin, Foxconn đã nhận được khoản tài trợ khoảng 800 triệu USD từ Mount Pleasant, một thị trấn nhỏ nơi dự kiến sẽ xây dựng một nhà máy sản xuất và những nơi khác. Bao gồm cả khoản trợ cấp, Foxconn đã thành công trong việc huy động được tổng cộng hơn 4 tỷ USD từ các cơ quan chính phủ Mỹ.
Theo một nhân viên mới, được tuyển dụng để làm việc tại văn phòng của Foxconn ở Milwaukee, Wisconsin, thì văn phòng này đã được lên kế hoạch cải tạo và sử dụng trong một tòa nhà được xây dựng vào những năm 1960. Nhưng việc cải tạo vẫn không hề tiến triển. Thay vào đó, các nhân viên chỉ đến xem Netflix mà không làm việc. "Nó không nên như thế này", người này chia sẻ
The Verge đã phỏng vấn 19 nhân viên tham gia vào dự án của Foxconn ở Wisconsin và sau khi điều tra hàng nghìn trang tài liệu công khai, kết luận được đưa ra là: "Foxconn đã phá vỡ hầu hết mọi lời hứa."
Tòa nhà mà Foxconn gọi là "fab", ban đầu được lên kế hoạch chiếm diện tích đất vào khoảng 1,8 km vuông, cuối cùng đã được giảm kích thước xuống còn khoảng 1/20.
Trên hình là ảnh chụp trên cao về nhà máy sản xuất được xây dựng tại Mount Pleasant, Wisconsin. Vị trí số 1 là một tòa nhà đa năng, nhưng rất ít công việc sản xuất được thực hiện kể từ khi xây dựng nó. Số 2 là một tòa nhà hình cầu, ban đầu được cho là có chức năng như trung tâm vận hành mạng, nhưng tại thời điểm hiện tại, nó chỉ được sử dụng làm văn phòng hoặc không gian tổ chức sự kiện. Số 3 là nhà máy nơi thiết bị sản xuất chính được lên kế hoạch lắp đặt và có vẻ như đây cuối cùng sẽ được sử dụng làm kho chứa. Số 4 là một cơ sở sản xuất có kế hoạch sản xuất các bộ phận cho máy chủ và dự kiến sử dụng chỉ 300 đến 500 nhân viên.
Không chỉ nhiều khu vực nhà máy bị bỏ trống, mà văn phòng tại Wisconsin của Foxconn được cho là gần như trống rỗng vào tháng 4/2020.
Có thể nói, Foxconn đã nhận được một khoản tài trợ lớn và công bố một kế hoạch tuyển dụng khổng lồ, nhưng số lượng nhân viên thực sự được Foxconn thuê là không đáng kể. Hình dưới đây là số lượng nhân viên Foxconn thực sự được sử dụng ở Wisconsin (màu đỏ), số lượng nhân viên tối thiểu cần thiết để nhận được trợ cấp từ chính quyền bang (màu cam) và số lượng nhân viên theo kế hoạch của Foxconn (màu vàng).
Foxconn cho biết họ sẽ thuê 5.200 người vào cuối năm 2020 và 13.000 người vào năm 2022, nhưng thực tế là tính đến năm 2019, chỉ có 281 người được thuê.
Người ta cũng chỉ ra rằng ngay cả những nhân viên mà Foxconn thuê tính đến năm 2019 cũng chỉ được công ty thuê để nhận khoản trợ cấp từ Wisconsin. Một nhà tuyển dụng Foxconn cung cấp thông tin cho The Verge rằng: "Chúng tôi được lệnh từ phía trên phải thuê 260 người để nhận trợ cấp từ chính quyền".
Với sự gia tăng tạm thời về số lượng nhân viên, văn phòng của Foxconn tại Wisconsin nhanh chóng chật kín người. Tuy nhiên, do nhân viên không được phân công công việc rõ ràng, nhiều nhân viên đã dành thời gian rảnh để xem Netflix và chơi game trên điện thoại thông minh trong văn phòng. Tuy nhiên, vì Wisconsin cuối cùng đã từ chối đơn xin tài trợ từ Foxconn, công ty Đài Loan đã sa thải nhiều nhân viên, và số nhân viên đầu tiên làm việc tại văn phòng Wisconsin "đã hầu như không còn".
Kế hoạch kinh doanh của phía Foxconn cũng rối tung lên, và mặc dù kế hoạch sản xuất LCD ban đầu đã được lên kế hoạch, một số ý tưởng đã được đưa ra như sử dụng khu đất làm "trại cá" hoặc "kho chứa thuyền". Bên cạnh đó, "sự thay đổi lãnh đạo thường xuyên, thói quen tiêu tiền và văn hóa doanh nghiệp độc đoán" đã tràn lan và tạo ra bầu không khí mà các nhân viên mô tả là độc hại.
Thậm chí, một dự án của công ty còn được gọi là "Thung lũng Wisconn" với hy vọng Foxconn sẽ thiết lập một trung tâm lớn cho ngành công nghệ như Thung lũng Silicon ở nơi này. Tuy nhiên, một nhân viên thực sự làm việc tại Foxconn cho biết: "Tôi đã ở đó, nhưng nó không có thật. Không có cái gọi là Thung lũng Wisconn. Đó là điều không bao giờ có thể xảy ra."
Biểu đồ trên đây cho thấy dữ liệu về số tiền Foxconn dự định đầu tư vào một nhà máy sản xuất ở Wisconsin (màu cam) và số tiền thực sự đã đầu tư (màu đỏ). Ban đầu, Foxconn dự định đầu tư 543 triệu USD vào năm 2018 và 2,76 tỷ USD vào năm 2019, nhưng số tiền thực tế đầu tư là vào năm 2018 chỉ là 99,1 triệu USD, và năm 2019 là 202,36 triệu USD.
"Foxconn đã liên tục thất bại và đã có những thất bại hủy diệt hơn nhiều so với một thất bại đơn thuần", tờ The Verge chỉ trích.
Tham khảo Gigazine, The Verge