Bayraktar mất hút ở Ukraine
Máy bay không người lái (UAV) trinh sát và tấn công Bayraktar TB2 do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất đã được phía Ukraine tích cực sử dụng và tỏ ra khá hiệu quả ở những ngày đầu tiên của cuộc xung đột.
Bayraktar TB2 có thể bay trên không từ 12 đến 24 giờ và được điều khiển từ khoảng cách lên tới 150 km.
Nó đã được đặt một danh hiệu khét tiếng là "kẻ hủy diệt thiết giáp" sau khi được Thổ Nhĩ Kỳ sử dụng để chống lại lực lượng người Kurd và tiếp theo là trong các cuộc xung đột ở Syria, Libya, Nagorno-Karabakh và Ukraine.
Danh hiệu này cũng được lan tỏa bởi một chiến dịch quảng cáo tích cực, trong đó nhà sản xuất công chiếu lên Internet các video về cách hầu hết mọi thiết bị quân sự bị Bayraktar TB2 hạ gục một cách chóng vánh bằng tên lửa MAM-C hoặc MAM-L hoặc bom liệng Bozok.
Cảnh quay UAV Bayraktar TB2 tiêu diệt thứ được cho là 1 tổ hợp EW của Nga gần Kiev vào năm 2022 (Nguồn: Ukrinform).
Tuy nhiên bí quyết thành công của UAV được cho là do đối thủ của chúng thiếu các hệ thống phòng không hiện đại hoặc các kíp lái của họ thiếu huấn luyện và kỷ luật kém.
Như đã lưu ý ở trên, Bayraktar TB2 được Ukraine sử dụng tích cực ở giai đoạn đầu tiên của cuộc xung đột nhằm vào các đoàn cơ giới của Nga cũng như trong cuộc đối đầu ở Đảo Zmeiny (Đảo Rắn ở Biển Đen).
Tuy nhiên sau khi các điểm nóng chuyển sang Donbass (Donetsk, Luhansk và một phần Kharkov) và vùng Azov (Kherson và Zaporizhia), các video về TB2 gần như biến mất khỏi Internet.
Nhưng liệu UAV Bayraktar TB2 có thực sự biến mất trên chiến trường? Có phải phía Ukraine đang sợ mất những tài sản đắt tiền này khi đối đầu với hệ thống phòng không nhiều lớp mà phía Nga đã xây dựng?
Câu trả lời là không. Chúng vẫn được phía Ukraine sử dụng nhưng không phải để tấn công mà để trinh sát và điều này đã được CEO (Giám đốc điều hành) của nhà sản xuất Baykar ông Halik xác nhận.
Chuyên gia về UAV người Anh Steve Wright cũng nói điều tương tự với Newsweek rằng sau khi phía Nga đã nhận ra các điểm yếu của mình, những chiếc UAV do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất đã quay trở lại nhiệm vụ chính và ít ngoạn mục hơn là hỗ trợ trinh sát và chỉ thị mục tiêu.
Tầm bay của tên lửa phóng từ những chiếc Bayraktar TB2 bị giới hạn ở 8 km, không cho phép nó có khả năng chống lại các mục tiêu Nga được bao phủ bởi các hệ thống phòng không tầm ngắn và tầm trung.
Vào tháng 5/2023, phía Ukraine ra tuyên bố về việc một chiếc Bayraktar TB2 của họ bị mất điều khiển và đã bị bắn rơi trên bầu trời thủ đô Kiev.
Nhưng đừng quên rằng UAV có các camera quang điện tử và hồng ngoại, máy đo xa laser và máy chỉ thị mục tiêu laser hoặc radar AFAR đa chức năng và module (mô-đun) EW (chiến tranh điện tử) có thể được bổ sung để vô hiệu hóa các hệ thống phòng không cũ.
Do đó, với tư cách là một máy bay trinh sát, TB2 vẫn đang được phía Ukraine sử dụng giúp tăng hiệu quả của các cuộc tấn công bằng tên lửa và pháo binh cũng như các hoạt động quân sự khác.
"Năm thứ 4"?
Tuy nhiên nếu lực lượng Nga tiếp tục lặp lại những sai lầm trong giai đoạn đầu của chiến dịch quân sự đặc biệt, những chiếc Bayraktar TB2 sẽ lại có thể gây ra thiệt hại đáng kể.
Nhưng mối lo ngại lớn hơn lại đến từ 1 chiếc Bayraktar khác có tên là Akinci. Được biết Ukraine đã có kế hoạch sản xuất hàng loạt UAV này vào năm 2025 - và nếu không có bất ngờ gì xảy đến thì đây là năm thứ 4 của cuộc xung đột.
Akinci là UAV hạng nặng, tầm cao, có thể mang lượng vũ khí gấp 10 lần TB2, tức là từ 150 kg lên gần 1,5 tấn. Nó không chỉ có các camera quang điện mà còn được bổ sung radar khẩu độ tổng hợp (SAR) giúp phát hiện các mục tiêu ở cách xa hàng trăm km.
Khả năng chống lại EW được đảm bảo bằng kênh điều khiển vệ tinh và giải pháp này còn giúp tránh sự phụ thuộc vào các trạm điều khiển với phạm vi 300 km.
Ngoài các tên lửa cỡ nhỏ MAM-C và MAM-L, Akinci còn có thể mang theo các loại đạn cỡ lớn, chẳng hạn như bom thông minh JDAM, tên lửa không đối không, tên lửa hành trình... Và không khó để dự đoán những tên lửa hình trình được phóng từ UAV này sẽ bay tới đâu.
UAV Bayraktar Akinsi được thử nghiệm ném bom Mk 82 nặng 227 kg với bộ kit dẫn đường chính xác. Bom Mk 82 cũng là một vũ khí cơ bản của tiêm kích F-16.