Trước đó, tất cả các hội đồng quận nói trên đều do các đại biểu của phe ủng hộ Bắc Kinh chiếm đa số và nắm quyền kiểm soát.
Theo kết quả cập nhật lúc 9h15 sáng nay, 25/11 (giờ địa phương), của đài Cable News Channel (Hồng Kông), phe ủng hộ dân chủ đã giành được 387 trên tổng số 452 ghế hội đồng lập pháp quận được đưa ra bầu cử, còn phía thân Bắc Kinh giành được 61 ghế - mất hơn 250 ghế so với cuộc bầu cử hồi năm 2015.
Các cuộc bầu cử hội đồng địa phương diễn ra trong bối cảnh biểu tình phản đối dự luật dẫn độ Hồng Kông nổ ra từ tháng 6 và đã leo thang, kéo theo bạo lực trong nhiều tháng qua.
Thắng lợi đến 80% số ghế hội đồng lập pháp địa phương của phe dân chủ được tiến sĩ Ma Ngok từ Đại học Trung văn Hồng Kông mô tả là kết quả "siêu thực". Trong đó, ít nhất 3 thủ lĩnh sinh viên - những người từng đứng đầu phong trào Chiếm lĩnh trung tâm năm 2014 - đã trúng cử các chức vụ ủy viên hội đồng quận.
"Người dân Hồng Kông đã gửi thông điệp vang dội và rõ ràng đến chính phủ [Trung Quốc] rằng họ ủng hộ phong trào xã hội, và không có thay đổi nào trong quan điểm của công chúng," ông nói - đề cập tình trạng biểu tình bạo lực gia tăng trong những tuần qua.
Bất chấp thắng lợi của phe dân chủ ở hầu hết các quận, tờ Thời báo Hoàn Cầu (Trung Quốc) nói rằng nếu tính theo tỉ lệ phiếu bầu, phe dân chủ giành được 57% số phiếu so với 41% của phe thân Bắc Kinh, cho thấy thắng lợi của họ "không phải là một sự áp đảo".
Ứng cử viên Junius Ho của phe thân Bắc Kinh, người bị đánh bại ở cụm bầu cử Tuen Men, nói họ "đã trải qua một kỳ bầu cử đặc biệt với những kết quả bất thường".
Sau nhiều tháng diễn ra biểu tình ở Hồng Kông, bầu cử địa phương là một bài kiểm tra về ý kiến cộng đồng và tâm lý dư luận. Các nhà phân tích cho rằng người dân Hồng Kông không hài lòng với những nỗ lực của chính quyền địa phương cũng như đảng phái thân Bắc Kinh.
Những người ủng hộ phe dân chủ Hồng Kông ăn mừng thắng lợi trong bầu cử địa phương (Ảnh: AP)
Bắc Kinh cần đánh giá lại về Hồng Kông
Theo báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP), kết quả bầu cử lịch sử lần này sẽ gióng "hồi chuông cảnh tỉnh" cho Bắc Kinh cùng các quan chức chính quyền địa phương.
Li Xiaobing, chuyên gia về chính sách Hồng Kông của Bắc Kinh, từ Đại học Nankai (Thiên Tân), cảnh báo chính phủ trung ương cần phải điều chỉnh lại những đánh giá của mình đối với tình hình đặc khu này.
"Chúng ta đã kỳ vọng sẽ có chuyển biến trong dư luận khi các cuộc biểu tình chống chính quyền chuyển thành bạo lực, nhưng điều đó không xảy ra," Li nói. "Chính phủ trung ương cần phải xử lý tình hình Hồng Kông theo cách thực tế hơn."
Theo ông, Bắc Kinh cần phải nỗ lực hơn nữa để giành lại sự ủng hộ của người dân bản địa.
Ông Li bình luận, cuộc bầu cử hội đồng địa phương ở Hồng Kông năm nay đã mang màu sắc chính trị hóa và cảm tính cao, đồng thời cũng là thử thách với những ủy viên thắng cử của phe dân chủ, bởi họ phải vượt qua lập trường chính trị để toàn tâm phục vụ cộng đồng và nếu không làm được điều này, cử tri có thể sẽ từ bỏ họ.
Li Xiaobing nhận xét chính quyền đặc khu Hồng Kông "có xu hướng phớt lờ các khủng hoảng tiềm tàng, và các cơ quan quản lý trở nên quan liêu và cứng nhắc".
"Kết quả bầu cử hội đồng quận thể hiện ra những yếu kém trong chiến thuật bầu cử. Chiến dịch của các ứng viên [thân Bắc Kinh] quá truyền thống và thiếu sáng tạo, đồng thời không thể chiếm được ủng hộ của dư luận. Phe thân Bắc Kinh còn thiếu động lực và sự bùng nổ, trong khi phe đối lập dễ dàng làm được điều đó," ông Li nói với tờ Hoàn Cầu.
Tác động của bầu cử địa phương đến lựa chọn trưởng đặc khu
Dù thành viên hội đồng quận chỉ có tiếng nói ở địa phương và không có nhiều tác động đến hội đồng lập pháp đặc khu cũng như việc lựa chọn trưởng đặc khu trong tương lai, song theo SCMP, thắng lợi lớn trong cuộc bầu cử năm nay giúp phe dân chủ có quyền lực trong đại đa số hội đồng quận và chắc chắn có tiếng nói lớn hơn trong cuộc bầu cử trưởng đặc khu vào năm 2022.
Trong cơ chế bầu cử của Hồng Kông, 117 ủy viên hội đồng quận sẽ được tham gia Ủy ban bầu cử gồm 1.200 thành viên, chịu trách nhiệm bỏ phiếu cho vị trí đặc khu trưởng.
Với việc kiểm soát nhiều ghế ở các hội đồng quận, phe ủng hộ dân chủ có thể nắm chắc các vị trí nêu trên trong Ủy ban bầu cử trưởng đặc khu. Đặc biệt, SCMP chỉ ra, nếu tính cả 325 ghế khác thuộc Ủy ban mà họ có ảnh hưởng, điều này có thể khiến phe dân chủ trở thành một sức mạnh đáng kể trong cuộc bầu cử trưởng đặc khu tiếp theo.