Novaya Gazeta, thành lập năm 1993, có trụ sở tại Moskva, là tờ báo nổi tiếng tại Nga nhờ những phóng sự điều tra quan trọng liên quan đến đời sống chính trị và các sự vụ trong xã hội nước này.
Đoạn video tra tấn ghê rợn
Tờ báo lần đầu đề cập vụ việc nói trên trong báo cáo vào tháng 11/2019, cho biết nhân vật nghi là kẻ tra tấn có tên viết tắt Stanislav D., được cho là một tay súng trinh sát làm việc cho công ty an ninh tư nhân Wagner của Nga.
Đoạn video do Novaya công bố ngày 20/11/2019 ghi lại cảnh một nhóm người nói tiếng Nga thực hiện một vụ chặt đầu, phân xác rồi đốt cháy thi thể một người đàn ông Syria vào năm 2017.
"Hãy che mặt lại... Quên đi, đoạn video này sẽ không xuất hiện ở đâu cả," một kẻ trong đoạn video nói với những người còn lại. Novaya nói họ sử dụng công nghệ nhận diện khuôn mặt để xác định Stanislav D. và chứng thực danh tính người này thông qua bản sao hộ chiếu và một bảng câu hỏi Wagner.
Novaya nói họ không công khai toàn bộ tên tuổi của D. bởi vẫn tồn tại khả năng thông tin sai sót, cũng như để bảo vệ an toàn cho gia đình người này. Phóng viên điều tra đã tiếp cận vợ và bạn bè của D., song những người được hỏi không trả lời hoặc không thừa nhận quen biết nhân vật này.
Sau khi nhiều hãng truyền thông Nga lan truyền các báo cáo, điện Kremlin đã lên tiếng khẳng định vụ hành quyết và đoạn video "không có liên quan gì đến chiến dịch quân sự của Nga tại Syria".
Mới đây nhất, Novaya Gazeta một lần nữa lật lại vụ việc trong báo cáo vào thứ Ba tuần này, ngày 21/4.
"Hiện nay, chúng tôi đã nhận được dữ liệu mới, và thực tế là không còn nghi ngờ gì. Chúng tôi cho rằng đoạn video [năm 2017] rõ ràng đã ghi lại hình ảnh của Stanislav Yevgenyevich Dychko, sinh năm 1990," Novaya nêu.
Báo cáo nói rằng Dychko - bị cho là một trong số 5-7 người có mặt trong đoạn video ghê rợn - đã gia nhập Wagner vào tháng 2/2016, không lâu sau khi bị sa thải khỏi Bộ Nội vụ Nga.
"Theo chúng tôi nắm được, đến nay Dychko vẫn sống tốt. Ông ta không trốn tránh ai và không bị ai săn đuổi," tờ báo Nga viết.
(Ảnh: Xinhua / ZUMA / TASS)
Báo Nga kêu gọi nhà chức trách điều tra
Wagner Group được cho là thuộc sở hữu của Yevgeny Prigozhin, nhà tài phiệt có ảnh hưởng đáng kể tại Nga. Tuy nhiên, chính phủ Nga chưa bao giờ công nhận một cách chính thức vai trò của những nhà thầu quân sự tư nhân như Wagner, dù có hàng loạt báo cáo khẳng định lính đánh thuê của các nhà thầu này tham chiến tại hàng loạt điểm nóng trên thế giới như Syria và Libya.
Truyền thông Anh và Syria từng đưa tin, cho rằng nạn nhân trong video năm 2017 là một tay súng đào ngũ trong cuộc xung đột tại Syria. Theo Novaya, nhiều khả năng trong video mà họ có được còn có nạn nhân thứ hai.
Theo báo Moscow Times (Nga), thông tin tình báo nguồn mở đã xác định địa điểm xảy ra vụ tra tấn trong video được đề cập là tại các mỏ dầu al-Shaer ở vùng trung tâm Syria.
Hãng AP (Mỹ) từng đề cập mỏ dầu al-Shaer trong báo cáo thỏa thuận chia sẻ lợi nhuận giữa công ty dầu mỏ nhà nước Syria với nhà thầu quân sự Evro Polis của Nga.
Bộ Tài chính Mỹ hồi tháng 1/2018 tiếp tục đưa Evro Polis vào danh sách cấm vận. Bộ này mô tả đây là "công ty Nga có hợp đồng với chính phủ Syria nhằm bảo vệ các mỏ dầu ở nước này, để hưởng 25% lợi nhuận từ dầu mỏ và khí đốt".
Bộ Tài chính Mỹ tuyên bố Evro Polis do Prigozhin "sở hữu và kiểm soát". Nhà tài phiệt Nga bác bỏ thông tin.
Novaya Gazeta cho biết họ đã kêu gọi giới chức các cơ quan chấp pháp của Nga mở cuộc điều tra về vụ tra tấn năm 2017.
"Nếu đoạn video được đăng tải trước đây vẫn chưa gây ấn tượng với các nhân viên của Ủy ban điều tra Nga, và cá nhà điều tra chưa thấy bất kỳ dấu hiệu phạm tội nào, thì chúng tôi gợi ý các vị xem thêm," Novaya viết, trước khi đăng tải thêm 2 video mới hôm 21/4.