Sáng 23/4 (giờ Việt Nam) tờ Al-Monitor đăng tải bài viết nhan đề "Intel: Iran launched its first satellite into space. Then Trump threatened to destroy Iranian vessels." (tạm dịch: Iran phóng vệ tinh đầu tiên vào không gian. Ông Trump đe dọa phá hủy các tàu chiến Iran ngay sau đó).
Trong bối cảnh tình hình Trung Đông đột ngột trở nên căng thẳng khi Tổng thống Mỹ Trump ra lệnh cho Hải quân Mỹ "tiêu diệt và phá hủy bất kỳ tàu chiến Iran nào nếu họ dám quấy nhiễu tàu của chúng tôi trên biển".
Nhằm đem lại cho độc giả cái nhìn khách quan, chúng tôi xin lược dịch bài viết.
Tổng thống Mỹ đợi 7 ngày sau đụng độ mới phản ứng?
Ngày 22/4, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra một "cảnh cáo nghiêm khắc" nhằm vào Iran nói chung và Hải quân của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC).
Thông qua Twitter, ông tuyên bố đã ra lệnh cho Hải quân Mỹ được phép khai hỏa tấn công bất cứ tàu chiến nào của Iran có hành động gây hấn hay quấy nhiễu các tàu quân sự Mỹ trên Vịnh Ba Tư.
Quyết định nói trên được cho là phản ứng sau vụ đụng độ trên biển giữa các tàu chiến của Hải quân và Tuần duyên Mỹ với các tàu cao tốc tấn công hôm 15/4, tuy nhiên thực tế không đơn giản như vậy.
Cách đây ít giờ, ông Trump đã chuyển tiếp một bài viết từ một tài khoản Twitter của một thành viên nhóm đối lập Iran Mujahedeen-e-Khalq, trong đó đính kèm đoạn video cho thấy 11 tàu cao tốc Iran "tiếp cận nguy hiểm" 6 tàu chiến Mỹ.
Tổng thống Mỹ không quên kèm theo một bình luận ngắn: "Biden "ngái ngủ" (Cựu Phó Tổng thống Mỹ dưới thời ông Obama và đối thủ của ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống sắp tới) đã nghĩ rằng điều đó OK. Không phải tôi!"
Tweet (bình luận) của ông Trump đêm ngày 22/4.
Hiện vẫn chưa rõ lý do tại sao ông Trump phải chờ tới một tuần mới đưa ra phản ứng sau vụ việc hôm 15/4, tuy vậy tweet nói trên xuất hiện chỉ vài giờ sau khi Iran tuyên bố phóng thành công vệ tinh quân sự đầu tiên lên quỹ đạo.
Hành động này khiến Mỹ cáo buộc Tehran vi phạm Nghị quyết số 2231 của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (HĐBA) kêu gọi họ kiềm chế phát triển và thử nghiệm tên lửa đạn đạo có khả năng mang theo đầu đạn vũ khí hạt nhân.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tuyên bố: "Tất cả các quốc gia có trách nhiệm cần phải đến trụ sở Liên Hiệp Quốc và đánh giá xem vụ phóng tên lửa này có phù hợp với nghị quyết của HĐBA hay không. Tôi nghĩ Iran cần phải chịu trách nhiệm cho những gì họ đã làm".
Cảnh quanh vụ phóng vệ tinh quân sự của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) hôm 22/4 (Nguồn Press TV).
Tổng thống Mỹ đang ở thế "tiến thoái lưỡng nan"?
Hôm 13/2/2020, với 55 phiếu thuận và 45 phiếu chống, Thượng viện Mỹ thông qua nghị quyết giới hạn quyền hạn lực của tổng thống liên quan đến vấn đề tấn công quân sự vào Iran,
Nghị quyết bày tỏ sự đồng thuận của các nghị sĩ cho rằng Tổng thống Trump lẽ ra phải có sự đồng ý của Quốc hội trước khi quyết định ám sát Tướng Iran Qassem Soleimani tại Iraq hôm 3/1/2020 và yêu cầu ông phải tạm dừng tất cả hành động thù địch với Iran trong vòng 30 ngày trừ khi được cơ quan quyền lực này thông qua.
Tuy nhiên, Nhà Trắng đã phản ứng bằng cách đe dọa phủ quyết nghị quyết nói trên.
Đường bay giả định của vệ tinh quân sự Noor "quét" qua miền tây và bang Alaska của Mỹ cho thấy nếu đây là một vũ khí đạn đạo tầm xa, tất cả các mục tiêu trên lãnh thổ Hoa Kỳ sẽ bị uy hiếp.
Lần gần nhất ông Trump uy hiếp Iran là vào đầu tháng 4/2020, sau khi Tướng Esmail Ghaani, tân tư lệnh Lực lượng Quds đến thăm Iraq - nơi các cuộc tấn công trả đũa thường xuyên diễn ra giữa Mỹ và các nhóm dân quân thân Iran.
Vào thời điểm đó, ông Trump nói rằng Iran "sẽ phải trả giá cực đắt" nếu tấn công vào binh sĩ và các tài sản của Mỹ.
Theo phóng viên Bryant Harris của Al-Monitor, Chính quyền của ông Trump có thể đang định hướng dư luận với cáo buộc Iran đang vi phạm Hiệp ước cấm phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT hoặc NNPT) để có "hành lang pháp lý" cho những hành động mới với Tehran.
Ngược lại, một số nhà hoạt động chống chiến tranh đang hy vọng thuyết phục Quốc hội Mỹ tiến hành khởi kiện ông Trump về các quyết định cá nhân đẩy Mỹ vào một cuộc xung đột trực tiếp với Iran.
Al-Monitor là một kênh truyền thông có trụ sở tại Washington, D.C, Mỹ chuyên xuất bản những bài viết về Trung Đông bằng các ngôn ngữ Anh, Do Thái, Arab, Ba Tư và Thổ Nhĩ Kỳ.
Vào năm 2014, Viện Báo chí Quốc tế đã trao tặng "Giải thưởng Tiên phong Truyền thông Tự do" cho Al-Monitor.
Năm 2017, Hiệp hội Tin tức Trực tuyến đã trao cho Al-Monitor "Giải thưởng Báo chí trực tuyến dành cho các bài báo phân tích hay nhất" cho loạt bài: "Hành lang Trung Đông: Trò chơi Ảnh hưởng".
Tên lửa đẩy 3 tầng Qased được cho là đã được sử dụng trong vụ phóng vệ tinh Noor lên quỹ đạo cách mặt đất 425 km.