Bạo loạn ở vùng ly khai thân Nga: Cả ngàn người xô xát vì thỏa thuận với Moscow, quân đội huy động vũ khí

Cuộc bạo loạn của hàng nghìn người

Hãng tin RBC (Nga) ngày 11/11 đưa tin, các cuộc biểu tình quy mô lớn đã bùng phát tại thành phố Sukhum thuộc vùng ly khai Abkhazia ở phía tây bắc Gruzia, giáp bờ Biển Đen.

Theo JAM-News, một kênh tin tức chuyên về các sự kiện ở Caucasus, hàng nghìn người đã tập kết ở trung tâm Sukhum, vây tòa nhà an ninh quốc gia và chặn 2 cây cầu có quan trọng trên sông Gumista và Kodori.

Theo thông tin mà RBC nắm được, các cuộc biểu tình đã bùng phát sau khi nhiều thành viên phe đối lập ở Abkhazia lên tiếng phản đối việc phê chuẩn thỏa thuận đầu tư với Nga bị bắt giữ.

“Người dân từ khắp Abkhazia đang tham gia biểu tình. Họ tập kết tại tòa nhà của Cơ quan An ninh nhà nước (SGB) và chặn cầu Gumista, yêu cầu thả những người bị giam giữ. Một số người đã đập cổng tòa nhà SGB” – RBC dẫn nguồn từ kênh Telegram tin tức địa phương Respublika và NewsGeorgia cho hay.

Một đoạn video do Respublika đăng tải (xem bên dưới) cho thấy người biểu tình thậm chí còn dùng xe ô tô để đâm đổ cổng của SGB.

Hiện Khí tài quân sự hiện đã được triển khai tới dinh thự của người đứng đầu Abkhazia Aslan Bzhania để đảm bảo an ninh.

Ông Bzhania đã triệu tập một cuộc họp khẩn cấp của Hội đồng An ninh Abkhazia sau khi được thông báo rằng, tình hình biểu tình đang trở nên tồi tệ hơn, và hành động của những người biểu tình bắt đầu "mang tính chất tội phạm".

Người đứng đầu cơ quan an ninh Abkhazia Dmitry Kuchuberia mô tả các sự kiện là "cuộc bạo loạn hàng loạt". Ông cho biết, một số người biểu tình đã tìm cách vượt qua hàng rào sĩ quan bảo vệ và tiến qua cổng SGB.

Theo thông tin do cơ quan báo chí của Chủ tịch đảng đối lập "Diễn đàn Đoàn kết Nhân dân Abkhazia" Aslan Bartsits cung cấp cho hãng thông tấn TASS (Nga), tính đến thời điểm hiện tại, 5 nhà hoạt động đối lập đã bị bắt giữ. Ông Bartsits cáo buộc rằng vụ bắt giữ này mang động cơ chính trị.

Các đoạn video về cuộc xung đột bên trong tòa nhà cơ quan lập pháp Abkhazia và việc bắt giữ các thành viên đối lập đã được phát tán qua các kênh Telegram địa phương. Phe đối lập Abkhazia khẳng định rằng, vụ bắt giữ là bất hợp pháp và không tương xứng với mức độ nghiêm trọng của tình hình.

"Cách giam giữ này giống như đang giam giữ những tên tội phạm đặc biệt nguy hiểm. Nếu được mời tới nói chuyện tại SGB, tôi tin rằng họ (những người bị bắt) sẽ tự đến đó" – Ông Adgur Ardzinba, một lãnh đạo khác của phe đối lập, cho biết.

Theo Respublika, hiện người thân của những người bị bắt không được phép gặp và cũng không nhận được thông tin nào về tình trạng của họ.

Theo hãng thông tấn RIA Novosti (Nga), người biểu tình đang đưa ra "tối hậu thư" rằng tuyến đường chính nối Abkhazia đến biên giới Nga sẽ bị phong tỏa cho tới khi các nhà hoạt động đối lập được trả tự do.

Nguồn cơn từ thỏa thuận với Nga

Theo hãng thông tấn Ura (Nga), thỏa thuận được cho là nguồn cơn làm bùng phát cuộc bạo loạn tại Abkhazia là một thỏa thuận do Nga và Abkhazia ký kết vào tháng 10 vừa qua, trong đó cho phép các công ty Nga thực hiện nhiều dự án đầu tư trên lãnh thổ Abkhazia.

Các bên đại diện ký thỏa thuận là người đứng đầu cơ quan kinh tế Abkhazia Kristina Ozgan và Bộ trưởng Bộ Phát triển Kinh tế Nga Maxim Reshetnikov.

Theo ông Reshetnikov, thỏa thuận thiết lập các quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia, đồng thời cũng cung cấp hỗ trợ cho các pháp nhân tiến hành các hoạt động đầu tư trên lãnh thổ Abkhazia.

"Nhờ thỏa thuận này, các khoản đầu tư của Nga sẽ góp phần vào sự tăng trưởng của nền kinh tế Abkhazia, bao gồm phát triển nông nghiệp, lĩnh vực sản xuất, du lịch và ngành công nghiệp nghỉ dưỡng" – Ông Reshetnikov cho hay.

Trong khi đó, bà Ozgan nhấn mạnh vai trò quan trọng của các khoản đầu tư trong việc ổn định nền kinh tế của Abkhazia. Song, bà lưu ý rằng, để có hiệu lực, thỏa thuận này phải được phê chuẩn tại cơ quan lập pháp Abkhazia.

Theo Ura, cuộc thảo luận để phê chuẩn thỏa thuận Nga-Abkhazia đã được lên lịch vào ngày 15/11. Tuy nhiên, các nhà hoạt động phe đối lập Abkhazia đã lên kế hoạch tổ chức biểu tình để yêu cầu hủy bỏ thỏa thuận.

Vào ngày 11/11, tại phiên họp bất thường của cơ quan lập pháp Abkhazia, dự luật về việc thành lập các khu phức hợp đa chức năng – một phần trong thỏa thuận Nga- Abkhazia – đã được thảo luận. RIA Novosti dẫn một nguồn tỉn trong cơ quan lập pháp Abkhazia cho biết, dự luật đã được thông qua tại lần đọc cuối.

Đại sứ quán Nga ra thông báo

Hãng thông tấn TASS dẫn thông tin từ Đại sứ quán Nga tại Abkhazia cho biết, cơ quan này chưa ghi nhận thông tin nào về trường hợp công dân Nga bị thương trong cuộc bạo loạn ở Sukhum.

"Những người bị kẹt xe đang liên lạc với chúng tôi. Tất nhiên, có những lời phàn nàn, nhưng mức độ không nhiều hơn so với bình thường: họ không thể di chuyển được, họ liên lạc với chúng tôi để làm rõ tình hình. Nhìn chung, tình hình chưa quá nghiêm trọng. Chúng tôi chưa ghi nhận trường hợp nào bị ốm, bị bệnh hay sinh con" – Đại sứ quán Nga cho hay.

Theo tờ Straits Times, Nga đã công nhận Abkhazia và vùng ly khai Nam Ossetia của Gruzia là quốc gia độc lập vào năm 2008, sau khi quân đội Nga đẩy lùi nỗ lực của chính phủ Gruzia nhằm tái giành quyền kiểm soát Nam Ossetia trong cuộc chiến 5 ngày.

Năm 2023, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev tuyên bố, Liên bang Nga có thể sáp nhập hai vùng ly khai của Gruzia là Nam Ossetia và Abkhazia "nếu có lý do chính đáng".

"Sau khi Nga chính thức công nhận độc lập của Nam Ossetia và Abkhazia, các nước cộng hòa này đã bắt đầu phát triển với tư cách chủ thể của luật pháp quốc tế với sự đảm bảo an ninh từ nước ta (Nga). Hòa bình ngự trị trong khu vực. Tình hình ở Gruzia dần bắt đầu ổn định.

Tuy nhiên, ý tưởng gia nhập Nga vẫn còn phổ biến ở Abkhazia và Nam Ossetia. Điều này hoàn toàn có thể được thực hiện nếu có lý do chính đáng.

Chúng tôi sẽ không chờ đợi nếu những lo ngại của chúng tôi trở nên gần hơn với thực tế" – Ông Medvedev cho hay.

Cùng năm này, tờ Izvestia dẫn lời lãnh đạo vùng ly khai Aslan Bzhania cho biết, Hải quân Nga có kế hoạch xây dựng một căn cứ trên bờ Biển Đen của Abkhazia.