Kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt (tháng 2/2022), Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã nhiều lần yêu cầu các đồng minh phương Tây viện trợ xe tăng chiến đấu chủ lực hiện tại, giờ đây Kiev đã đạt được mục tiêu này, New York Times đưa tin.
Tuy nhiên, sự nhiệt tình của phương Tây lại đặt ra một vấn đề khác cho ông Zelensky. Đó là khi nào số xe tăng này sẽ được chuyển đến được Ukraine và liệu chúng có giúp Kiev đẩy lùi các cuộc tấn công của Nga trong mùa xuân hay không?
Lô xe tăng đầu tiên của phương Tây sẽ đến Ukraine trong thời gian tới sẽ là những chiếc Challenger 2 do Anh viện trợ. London cam kết hỗ trợ Kiev 14 chiếc Challenger 2 – con số này đủ để thành lập một đại đội xe tăng. Dù vậy sớm nhất phải đến cuối tháng 3, quá trình chuyển giao Challenger 2 mới bắt đầu.
Xe tăng Challenger 2 của quân đội Anh. (Ảnh: CNBC)
Xe tăng rõ ràng là có sẵn nhưng những binh sĩ lái chúng cần được đào tạo và huấn luyện. Quá trình này có thể sẽ diễn ra trong vài tuần hoặc lâu hơn.
Trong một tuyên bố vào ngày 30/1, Bộ Quốc phòng Anh cho biết các binh sĩ Ukraine đầu tiên tham gia chương trình đào tạo vận hành Challenger 2 đã đến nước này. Đơn vị này sẽ phải trải qua hai khóa huấn luyện về vận hành xe tăng và chiến thuật tác chiến.
Dù khá lạc quan về chương trình chuyển giao Challenger 2 cho Ukraine nhưng Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace cũng thừa nhận rằng quá trình huấn luyện các binh sĩ vận hành xe tăng không thể diễn ra nhanh. Cũng theo ông Wallace, đơn vị Challenger 2 đầu tiên của Ukraine chỉ có thể sẵn sàng tham chiến vào trong tháng 4 hoặc tháng 5.
Dù vậy Tổng thống Zelensky lại cho rằng quá trình chuyển giao như trên chưa đủ nhanh, đồng thời thúc giục các đồng minh đẩy nhanh quá trình này sớm hơn.
Trong bài phát biểu ngày 29/1, nhà lãnh đạo Ukraine một lần nữa nhấn mạnh thời gian chuyển giao vũ khí phải nhanh hơn và các đối tác cần phải đáp ứng các đề nghị về những trang bị mà Kiev cần đến. Ông Zelensky nhấn mạnh việc Nga đang muốn kéo dài cuộc chiến để “vắt kiệt” khả năng phản công của quân đội Ukraine.
Theo Sonny Butterworth, một chuyên gia tác chiến lục quân và nhà phân tích cao cấp tại tạp chí quân sự Jane’s cho biết, nếu đẩy nhanh quá trình chuyển giao xe tăng, các quốc gia NATO chỉ có thể giúp binh sĩ Ukraine biết cách vận hành và bảo dưỡng khí tài một cách đơn giản. Còn việc bảo trì dài hạn các hệ thống vũ khí mới này có thể sẽ được thực hiện sau đó.
“Đó có thể là thứ mà họ đã quyết định cắt giảm trong chương trình đào tạo binh sĩ Ukraine. Có vẻ như họ đang cố gắng ‘làm chủ’ những chiếc xe tăng phương Tây càng nhanh càng tốt” , ông Butterworth nói thêm.
Trong khi xe tăng Challenger 2 của Anh dường như sẵn sàng tham chiến trong vài tháng tới, thì những chiếc Leopard 2 do Đức chế tạo khó có thể tới tay quân đội Ukraine sớm.
Phần lớn số xe tăng Leopard 2 được một số quốc gia châu Âu cam kết viện trợ cho Ukraine đều đến từ kho dữ trự của quân đội các nước. Quá trình chuyển gia nhanh hay chậm phụ thuộc vào tình trạng của khí tài có thể hoạt động không cần tân trang hoặc nâng cấp đáp ứng nhu cầu của chiến trường.
Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius, tuần trước cho biết nước ông dự kiến những chiếc xe tăng Berlin đã hứa sẽ đến Ukraine vào cuối tháng 3 hoặc đầu tháng 4 .
Phần lớn binh sĩ Ukraine được chọn để lái xe tăng phương Tây rất có thể đã được huấn luyện trên xe tăng chế tạo thời Liên Xô, điều này sẽ đẩy nhanh quá trình chuyển đổi của họ sang Leopard 2.
Các binh sĩ Ukraine phải ít nhất 6 tuần để có thể "làm chủ" những chiếc xe tăng Leopard 2. (Ảnh: TASS)
Các quan chức quốc phòng Đức trước đó đã đưa ra ước tính mất khoảng sáu tuần để đào tạo một kíp lái xe tăng Leopard, quá trình huấn luyện có thể sẽ diễn ra vào đầu tháng 2.
Khác với xe tăng của châu Âu, việc xe tăng M1A2 Abrams của Mỹ có thể tham chiến ở Ukraine sẽ mất nhiều thời gian hơn. Quá trình này sẽ mất vài tháng, theo như tuyên bố của người phát ngôn Lầu Năm Góc, Sabrina Singh.
Bà Singh nói rằng chưa có mốc thời gian nào được thiết lập để huấn luyện các binh sĩ Ukraine trên xe tăng Abrams, nhưng việc đào tạo cách vận hành, bảo trì và duy trì hệ số chiến đấu của khí tài “sẽ mất một thời gian rất dài”.
Thêm vào đó, bà Singh cho biết, “ chúng tôi không có sẵn những chiếc xe tăng này trong kho dự trữ ở Mỹ, đó là lý do tại sao sẽ mất vài tháng để chuyển những chiếc M1A2 Abrams này sang Ukraine ”.
Một số chuyên gia quân sự ước tính có thể mất một năm hoặc thậm chí lâu hơn để xe tăng Abrams có thể ra chiến trường.