Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STD) vẫn là những thách thức lớn về sức khỏe cộng đồng trên toàn cầu. Căn bệnh này gây ra hơn 1 triệu ca mắc mới mỗi ngày trên toàn thế giới; đáng chú ý, phần lớn trong số đó không có triệu chứng điển hình.
Những con số báo động
Sự gia tăng các bệnh lây truyền qua đường tình dục tiếp tục báo động. Đặc biệt, không chỉ số ca mắc tăng mà bệnh còn xuất hiện ở trẻ vị thành niên.
Theo thống kê tại Bệnh viện Da liễu TP HCM những năm gần đây, số trẻ dưới 18 tuổi mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục tăng. Cụ thể, năm 2022, ghi nhận có khoảng 1.500 ca nhưng năm 2023, qua thống kê tăng lên 2.500 ca; đáng chú ý, tỉ lệ từ năm 2021 đến 2023, tăng 59% ở trẻ dưới 18 tuổi.
Bệnh viện này từng tiếp nhận nữ bệnh nhân (dưới 18 tuổi, ngụ TP HCM) mắc bệnh sùi mào gà sau khi quan hệ tình dục không an toàn với bạn trai. Theo gia đình, trước đó, bệnh nhân đi học và về nhà đúng giờ khiến gia đình tin rằng con gái vẫn ổn. Tuy nhiên, chỉ khi bệnh nhân tiết lộ những bất thường ở vùng sinh dục với mẹ, gia đình mới hoảng hốt đưa con đi khám và được chẩn đoán mắc sùi mào gà.
Tại bệnh viện, bệnh nhân được đốt sùi mào gà, sau đó được bác sĩ kê thuốc và tư vấn về tâm lý, cách phòng tránh bệnh.
Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Thị Thanh Thơ, Phó trưởng Khoa Lâm sàng 2 Bệnh viện Da liễu TP HCM, cho biết bệnh viện cũng thường tiếp nhận bệnh nhân dưới 18 tuổi mắc các bệnh lý tình dục. Tình trạng này đang ở mức báo động khi tỉ lệ mắc bệnh ở trẻ em nam và nữ gần như bằng nhau. Các bệnh tình dục thường gặp như giang mai, sùi mào gà, Chlamydia, viêm niệu đạo, lậu... Trong đó, bệnh giang mai thường gặp ở nữ và sùi mào gà thường gặp ở nam giới nhiều hơn. Các triệu chứng thường gặp với những biểu hiện như tiểu buốt, nổi nốt trên bộ phận sinh dục...
Phác đồ điều trị cho trẻ tùy thuộc vào từng lứa tuổi. Đối với những trẻ lớn có quan hệ tình dục, phác đồ điều trị tương tự người lớn, như giang mai, lậu, Chlamydia... thường điều trị bằng kháng sinh. Đối với bệnh nhân sùi mào gà, do virus gây ra nên thời gian điều trị kéo dài hơn.
Tại Bệnh viện Da liễu TP HCM ghi nhận trẻ vị thành niên mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục tăng qua các năm
Không nên chủ quan
Đại úy - bác sĩ Vũ Thái Hoàng, Khoa Ngoại tiết niệu - Nam học Bệnh viện Quân y 175 (TP HCM), cho biết trẻ quan hệ tình dục sớm, không có biện pháp phòng tránh có thể dẫn đến nhiều hệ lụy, đặc biệt là các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục. Bên cạnh đó, thiếu hiểu biết về quan hệ tình dục có thể gây ra nhiều tai nạn, biến chứng như đứt "dây thắng" hoặc thậm chí gãy dương vật ở nam giới. Đối với nữ, có nguy cơ tổn thương âm đạo, viêm nhiễm hoặc nghiêm trọng hơn là rách âm đạo.
Bác sĩ Hoàng cũng nhấn mạnh nam giới trẻ tuổi thường có tâm lý chủ quan, hồi hộp, dẫn đến xuất tinh sớm. Nếu không được tư vấn kịp thời, điều này có thể để lại ám ảnh lâu dài. Việc thiếu kiến thức về quan hệ tình dục an toàn và không tìm hiểu kỹ về đối tác cũng là nguyên nhân chính dẫn đến các bệnh lây qua đường tình dục.
Các bác sĩ nhận định hiện nay, trẻ em dậy thì sớm hơn, cùng với sự phát triển của mạng xã hội và internet, việc tiếp cận các video "người lớn" trở nên dễ dàng. Tuy nhiên, do thiếu kiến thức về quan hệ an toàn, trẻ dễ bị lây nhiễm các bệnh qua đường tình dục. Khi mắc bệnh, các em thường không nhận ra hoặc giấu gia đình và tự điều trị tại các cơ sở không uy tín, khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, gây khó khăn cho quá trình chữa trị.
Ngoài ra, quan hệ tình dục không an toàn không chỉ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, trẻ còn có thể mang thai ngoài ý muốn. Bởi ở độ tuổi này, nhiều trẻ cũng thiếu kiến thức về sức khỏe giới tính, chăm sóc sức khỏe sinh sản. Nếu phá thai, trẻ nữ có thể đối mặt với nguy cơ vô sinh hoặc tắc buồng trứng, trong khi trẻ nam có thể bị tắc ống dẫn tinh và vô sinh về sau.
Quan tâm đến tâm sinh lý trẻ
Các bác sĩ khuyến cáo cần giáo dục cho trẻ trong độ tuổi dậy thì hiểu rõ về giới tính, sự phát triển của cơ thể bé trai và bé gái trong giai đoạn này, cũng như nguy cơ gặp phải khi quan hệ tình dục không an toàn. Đối với gia đình, cần quan tâm để hiểu tâm sinh lý của con, từ đó hướng dẫn, giúp trẻ nhận thức về những gì có thể xảy ra, ngăn ngừa quan hệ tình dục sớm và không an toàn. Nếu trẻ đã có quan hệ, cần chỉ dạy cách bảo vệ bản thân để tránh hậu quả không mong muốn.
Đối với nhà trường, nên lồng ghép các bài giảng về giáo dục giới tính, cơ quan sinh dục và tâm sinh lý ở tuổi dậy thì vào chương trình học giúp học sinh có thêm kiến thức về quá trình thụ thai, cách ngừa thai và các bệnh lây truyền qua đường tình dục.