Có một nơi nào đó mà người ta không nhận ra Jose Mourinho không?

Không, không thể có một nơi nào cả. Tôi đi nghỉ hè ở tận Kenya, tham gia vào một chuyến du lịch hoang dã, ở trong nhà gỗ, không có TV, không có Internet.

Đấy là World Cup 2014, tôi ở giữa bộ tộc Maasai nổi tiếng thì nhìn thấy người ta đang xây một trạm thu phát sóng để cho tôi xem World Cup. Tôi sửng sốt vô cùng, tôi có muốn xem đâu chứ, tôi đang nghỉ ngơi cơ mà.

Mùa hè năm ngoái, khi Chelsea đến Sydney, có 83.000 người đến sân chỉ để xem một trận giao hữu...

Chúng tôi phải có trách nhiệm với những nơi như thế.

Tôi nói với các cầu thủ của mình rất nhiều lần: công chúng ở những nơi ấy rất yêu bóng đá, nhưng họ lại không có những cầu thủ hàng đầu hay những CLB hàng đầu. Khi đến châu Á, Hoa Kỳ hay Australia, chúng ta đều nợ họ sự ủng hộ từ xa.

Giải vô địch nào là hàng đầu thế giới?

Với tôi, giải vô địch hấp dẫn là phải quyết liệt, là bất ngờ, không thể đoán trước, mọi trận đấu đều phải khó khăn cho các cầu thủ lẫn HLV.

Là một trong số ít HLV từng làm việc ở nhiều giải vô địch hàng đầu, tôi có thể khẳng định Premier League là giải đấu số 1.

 Mourinho luôn trả lời báo chí rất đặc biệt.

Còn Bundesliga thì sao?

Làm gì có chuyện đó. Một giải đấu mà Bayern Munich luôn là Vua, mà không chỉ là một ông Vua bình thường, ông Vua ấy chỉ cần trượt chân là lập tức trở lại mạnh mẽ hơn.

Ông không nghĩ trận đấu giữa một đội ở giữa BXH La Liga và cuối bảng sẽ hấp dẫn hơn một cặp đấu tương tự ở Premier League sao?

Không. Ở Tây Ban Nha, khoảng cách giữa những đội nhóm đầu và phần còn lại rất lớn. Barcelona và Real Madrid là 2 đội bóng thống trị ở đó.

Khoảng 20 năm mới có một Atletico hay một Valencia phá vỡ sự thống trị ấy, nhưng rồi đâu cũng lại vào đấy. Tôi đã vô địch La Liga một lần với 100 điểm và về nhì một lần với 92 điểm.

Ông thích trải nghiệm làm việc ở đâu nhất?

Anh và Ý. Tôi không thích thời gian ở Tây Ban Nha.

Vì sao?

Nhiều lý do khác nhau. Tôi thích nước Anh vì cách họ đối xử với những người của công chúng. OK, người ta nhận ra bạn, nhưng nếu bạn đang làm việc, bạn đang đi với gia đình, họ tôn trọng điều đó.

Ở đây có văn hóa "là kẻ thù trên sân nhưng sẽ chấm dứt sau 90 phút". Trong trận đấu, chúng ta làm mọi điều để hủy hoại đối phương, chứ không phải trước và sau đó.

Nhưng ông cũng cố hủy hoại đối thủ với những phát ngôn đó thôi?

Không.

Có mà...

Không. Tôi cố chuẩn bị tốt nhất cho bản thân và các cầu thủ của tôi, tôi cố lên dây cót tinh thần cho đội bóng, tôi phân tích những gì chúng tôi cần. Thế thôi.

 Ông từng dẫn dắt nhiều CLB hàng đầu.

Nhưng chẳng phải ông đã gọi Arsene Wenger là "chuyên gia thất bại" đó sao? Ông khiêu khích hay bị khiêu khích để nói ra câu đó?

Có một vài HLV, họ thật sự là chuyên gia, không phải chuyên gia thất bại, chữ ấy không hay. Mà họ là chuyên gia kiểm soát.

Họ kiểm soát cách tiếp nhận vấn đề của người khác.

Khi một người xô đẩy một đồng nghiệp ở phần sân mà lẽ ra ông ta không được phép đặt chân đến, vậy là lại không có bất kỳ một án phạt nào, rồi còn huênh hoang là mình không làm gì sai cả thì người ấy phải là chuyên gia.

Chuyên gia kiểm soát, chứ không phải chuyên gia thất bại.

Ông cũng là chuyên gia kiểm soát còn gì?

Tôi kiểm soát những điều rất nhỏ. Tôi kiểm soát sân tập của mình, tôi kiểm soát danh sách ra sân và những quyết định trong trận đấu, ngoài ra tôi chả kiểm soát được gì cả.

Nếu tôi xô đẩy ai đó trong khu kỹ thuật của họ, tôi sẽ bị cấm chỉ đạo, nói suốt đời thì hơi quá, nhưng bét nhất cũng phải một mùa. Một trong những vị trợ lý của tôi cũng đã bị cấm chỉ đạo vì hành vi xô đẩy trong khu vực kỹ thuật.

Rui Faria chăng?

Đúng. Bị cấm 6 trận. Nếu tôi xô ai đó, tôi cũng bị cấm chắc luôn. Ngay cả khi tôi nói một điều gì đó tốt về trọng tài, người ta cũng chả thèm tin tôi.

Người ta bị định kiến về tôi. Nhưng những người khác họ thật sự thông minh. Họ kiểm soát được tất cả.

Nghĩa là ông nghĩ mình bị tất cả tấn công ư?

Nghĩ gì mà nghĩ. Đấy là sự thật, rõ như ban ngày.

Ông có đọc báo không?

Không. Tôi có một bản báo cáo do Steve (Atkins, trưởng bộ phận truyền thông và quan hệ cộng đồng của Chelsea) gửi về, điểm qua tít của các bài báo.

Nếu có gì đó thật sự quan trọng thì tôi sẽ đọc. Còn lại tôi chỉ lướt qua.

 Ông không ưa báo chí lắm.

Ở sân tập các đội bóng Anh đều có quầy báo, ở Cobham không có ư?

Không. Tôi không muốn có báo chí ở sân tập của tôi.

Còn Sky Sports thì sao, cầu thủ cũng không được xem truyền hình à?

Không cấm, nhưng họ cũng chỉ thỉnh thoảng xem qua thôi.

Ông có nghĩ HLV phải có nghĩa vụ với truyền thông?

Tôi không thích điều này, nhưng nó là hệ quả của tiền bạc. Nếu bạn muốn nhiều tiền từ TV, các nhà tài trợ thì bạn phải có trách nhiệm phải đền đáp.

Phỏng vấn là một phần của sự đền đáp ấy. Tôi không thích những buổi phỏng vấn trước trận một chút nào.

Tôi ghét phải trả lời những câu nhàm chán: sao ông lại dùng cầu thủ này, sao lại dùng cầu thủ kia. Nhưng tôi vẫn sẽ phải trả lời họp báo. Tôi hiểu và chấp nhận trách nhiệm của mình.

Còn trả lời sau trận đấu thì sao?

Chúng tôi cũng buộc phải trả lời. Đâu thể có cái cảnh anh cho tiền tôi nhưng tôi chẳng làm gì cho anh được.

Ông có nghĩ tiền trong bóng đá đang tăng dần đến mức chóng mặt? Lượng tiền đổ về bóng đá phải chăng sẽ tiếp tục tăng theo thời gian?

Chúng tối nhận những món tiền lượng khủng khiếp, nhưng khi dùng từ "chúng tôi", tôi đang muốn nói đến những HLV hàng đầu và những cầu thủ hàng đầu ở những giải vô địch hàng đầu.

Nhưng ở giải vô địch Bồ Đào Nha, có nhiều cầu thủ bị nợ lương hàng tháng trời. Tôi nghĩ trong bóng đá, có những người còn nhận nhiều tiền hơn cả chúng tôi.

Số tiền ấy nên san sẻ đều hơn cho các cầu tủ, HLV, trọng tài, những người trực tiếp tham gia vào trận đấu.

Trọng tài nữa ư?

Tất nhiên. Đấy là người có trọng trách lớn. Họ cần phải nghỉ ngơi, họ cần phải có sự chuẩn bị thật tốt cả về thể lực lẫn tâm lý.

Không chỉ trọng tài mà còn là các giám biên, trọng tài bàn, họ giữ những vai trò quan trọng, nhưng không nhận được thù lao thỏa đáng.

Ông từng nói mình thích rugby vì trong môn này các VĐV không giả vờ ngã, không ngụy tạo chấn thương. Ông muốn bóng đá cũng được như vậy ư?

Đúng.

Cầu thủ của ông có lừa gạt trọng tài không?

Có.

Lừa gạt là thế nào?

Là khi anh cố khiến cho đối phương bị thẻ đỏ dù họ chả làm gì anh cả. Họ chạm anh nhẹ hều vào vai và anh ôm mặt lăn lộn trên sân.

Nếu một cầu thủ của ông làm thế thì sao?

Tôi sẽ giết anh ta.

Nhưng Didier Drogba nổi tiếng là lăn lộn trên sân như thể bị bắn đó thôi.

Những năm đầu tiên có thế thật, nhưng theo thời gian anh ấy đã chứng tỏ mình là một cầu thủ trung thực.

Cầu thủ giỏi nhất mà ông từng huấn luyện là ai?

Tôi không trả lời câu này, mãi mãi không trả lời. Cũng có nhiều người yêu cầu tôi chọn ra đội hình gồm 11 cầu thủ tốt nhất mà tôi từng huấn luyện trong 15 năm qua, nhưng tôi từ chối nốt.

Tôi không thể chọn giữa Drogba và (Diego) Milito, giữa (Dejan) Stankovic và (Frank) Lampard hay Costinha. Và tại sao tôi phải làm việc ấy?

 Mourinho và một trong những học trò.

Nhưng ở nhà, khi chơi với con trai (Jose Jr), hẳn ông phải cầm giấy và viết ra tên của 11 cầu thủ ưa thích chứ?

Có, nhưng ngay cả khi ấy tôi vẫn không thể quyết định. Viết một hồi thế nào cũng thành ra 3 đội. Tôi sẽ không cho anh biết có những cái tên nào trong đó, vì làm vậy là thiếu tôn trọng với những cầu thủ đã làm việc cùng tôi.

Nhưng cũng phải có một vài cái tên luôn hiện diện chứ nhỉ. 3, 4 hay 5?

Không, nó luôn thay đổi.

John Terry là chắc rồi này?

John Terry chắc ư? Vậy còn (Marco) Materazzi thì sao? (Walter) Samuel, Lucio? Hay (Ricardo) Carvalho? Anh ta cùng tôi vô địch ở Porto, Chelsea và Real Madrid. Thủ môn thì có Petr Cech, nhưng Thibaut Courtois không xuất sắc ư? Không thể chọn được.

Ông có chiến lược để quản lý các cá nhân trong đội không?

Không, à thực ra là có. Nhưng khởi đầu của tất cả là một chiến lược tập thể, để không ai có quyền quan trọng hơn người khác.

Kể cả ông ư?

Kể cả tôi. Nếu như chiếc xe bus phải khởi hành vào 8 giờ, nó sẽ lăn bánh ngay cả khi tôi không đến kịp. Eden Hazard là cầu thủ hay nhất mùa bóng trước, nhưng chúng tôi không chờ khi anh ta đến trễ.

Nếu bạn đến trễ, hãy tự gọi taxi. CLB luôn quan trọng hơn tất cả chúng tôi. Chúng tôi đều như nhau cả, cầu thủ hay nhất, cầu thủ lãnh lương cao nhất, cầu thủ đã ở 20 năm tại CLB, không ai được phép đi muộn.

Thế Roman Abramovich muốn lên xe bus mà đến trễ thì sao?

Cũng vậy. Chúng tôi mở cửa cho Ngài ấy. Ông ấy muốn lên xe bus cùng thì lên, thích vào phòng thay quần áo thì vào, muốn nghe họp chiến thuật cũng được luôn.

Nhưng nếu cuộc họp ấy khởi đầu lúc 10 giờ, cánh cửa sẽ đóng lại, không một ai đến trễ được bước qua ngưỡng cửa ấy.

Điều gì quan trọng hơn, cuộc nói chuyện trước hay trong trận đấu?

Trong trận. Bởi vì nói chuyện trước trận bạn có thời gian để chuẩn bị. Còn trong giờ nghỉ, mọi quyết định hoàn toàn phụ thuộc vào chính bạn và những gì vừa diễn ra trong hiệp 1.

Trước trận đấu, áp lực không nhiều. Trong trận đấu, áp lực tăng lên gấp bội. Tôi nghe nhiều người gọi kỹ năng truyền đạt trong trận đấu đòi hỏi sự thông minh, còn tôi thì nghĩ nó hoàn toàn là bản năng.

Ông có nhớ một cuộc nói chuyện giữa giờ nào đã làm thay đổi trận đấu?

Chelsea 0 Tottenham 3. Trận ấy kết thúc với tỷ số hòa 3-3 và chúng tôi thắng trận lượt về trên sân Spurs. Đấy là năm chúng tôi giành Cúp FA sau khi đánh bại Man United (2007).

Thế khi ấy ông nói gì?

Tôi nói với cầu thủ là trận này không thể kết thúc với tỷ số 0-3 được. Hoặc là hòa 3-3, hoặc thua luôn 6-0.

Nếu nó kết thúc với tỷ số 3-3, chúng ta sẽ thắng trong trận đấu lại. Còn nếu thua 0-6 thì cũng đâu khác gì thua 0-3, cũng là thua, cũng bị loại, vậy sao không mạo hiểm?

Chúng tôi khởi đầu với 4 hậu vệ, nhưng sau giờ nghỉ chỉ còn chơi với 3 người ở hàng thủ. Sau khi thua 1 bàn, Tottenham co về thủ trong khi lẽ ra họ phải tiếp tục tấn công để kết liễu chúng tôi.

Trận ấy chúng tôi kết thúc với 3 tiền đạo trên hàng công.

Điều khác biệt giữa một Hazard là một Danny Ings (cựu tiền đạo Burnley, đang chơi cho Liverpool) là gì?

Hazard là một trong 4 hoặc 5 cầu thủ hay nhất thế giới hiện nay.

Thế những người kia là ai?

Messi là cầu thủ ở một đẳng cấp vượt trội so với tất cả. Ronaldo ghi rất nhiều bàn. Iniesta rất xuất sắc và sau đó là Hazard.

Vì sao Messi ở đẳng cấp cao hơn tất cả?

Vì Chúa đã quyết như vậy.

Chúa ư?

Vâng, vì anh ta có một tài năng thiên bẩm. Các HLV có thể chỉ anh ta một vài khía cạnh trong trận đấu, yêu cầu anh ta chơi theo ý mình, nhưng đấy là một cầu thủ cực kỳ bản năng.

Tôi đã đối đầu với anh ta nhiều lần, mỗi lần anh ta đá một kiểu khác nhau. Ở Inter, tôi phải thiết lập một mạng lưới chỉ để vô hiệu hóa anh ta, điều tôi chưa từng làm với ai khác.

Như vậy là không thể ngăn chặn ư?

Quả là xúng đáng với cụm từ "không thể ngăn chặn".

Ông vừa nhắc đến Chúa, chứng tỏ ông rất sùng đạo?

Đúng vậy.

Tôn giáo có ý nghĩa thế nào với ông?

Tôi tin vào Chúa và tôi nói chuyện với Người. Tôi có mối quan hệ với Chúa, Người cho tôi sức mạnh và niềm tin vào những việc mà tôi theo đuổi.

Ông cầu nguyện khi nào? Có bao giờ ông cầu nguyện cho đội nhà thắng trận?

Tôi không cầu cho tôi thắng trận bao giờ. Tôi cầu cho gia đình mình, cho sức khỏe và niềm vui. Còn chuyện thắng trận, tự tôi lo được.

Nếu tôi thua trận, tôi không bao giờ trách cứ Chúa, tôi sẽ trách mình hơn. Tôi thích cảm giác mình được bảo vệ, và Chúa là người bảo vệ tôi.

 Hiện Mourinho là HLV Man United.

Ngoài Kinh thánh, ông còn đọc sách gì nữa?

Rất ít đọc sách.

Nếu ở nhà, có một trận đấu ở giải hạng Nhì Đức trên TV thì ông có xem không?

Không.

Valencia - Atletico?

Có thể.

Bayern - Barca?

Không chắc chắn sẽ xem, nhưng khả năng cao là xem.

St Mirren - Falkrirk?

Mười phút. Tôi không có nhiều thời gian dữ vậy đâu.

Ông nghĩ thế nào về hình ảnh bản thân?

Tất cả những gì họ biết về tôi đều là trên vai trò HLV. Kỳ thực họ không hiểu tôi là ai. Họ biết tôi rất hiếu thắng, tôi ở đó để thắng trận chứ không phải để tỏ ra dễ thương với ai cả.

Người ta có quyền nghĩ gã này chả bao giờ chịu cười cả, chả vui vẻ gì cả. Không sao, họ có quyền nghĩ vậy.

Nếu quyết định thay người, ông sẽ tham vấn ý kiến trợ lý hay tự quyết một mình?

Đa phần là tôi tự quyết.

Dựa trên dữ liệu hay bản năng?

Gần như là bản năng, tốc độ trận đấu diễn ra rất nhanh, bản năng quan trọng vô cùng.

Các trợ lý có bao giờ bảo ông sai chưa?

Trong trận đấu, tôi không hỏi ý kiến của họ. Tôi tin vào bản năng mình. Trong quá trình chuẩn bị cho trận đấu thì tôi sẽ hỏi họ.

Họ cũng chẳng bao giờ bảo tôi sai, vì tôi để họ nói trước. Sau đó tôi mới nói quan điểm của mình. Họ có quyền phản biện, nhưng phải đưa ra lý lẽ. Đừng nói hãy chọn Ramires thay cho Fabregas, hãy nói vì sao phải làm vậy.

Premier League là giải đấu hay nhất, vậy sao đội tuyển Anh lại chơi dở đến vậy?

Tôi không biết nữa. Mang câu hỏi này dời về 10 năm trước thì tôi lại càng bó tay. Họ có Rio Ferdinand, John Terry, Sol Campbell, Jamie Carrager, 4 hậu vệ xuất chúng tại châu Âu.

Họ có Steven Gerrard, Frank Lampard, Michael Carrick. Tôi cũng không hiểu vì sao họ lại không thành công. Suýt nữa tôi tự tìm lời giải cho mình thông qua việc cầm quân cho đội tuyển Anh.

Vậy tại sao lại không?

Năm 2007, tôi suýt nữa đã nhận lời. Nhưng vợ tôi đã ngăn tôi lại. Vợ bảo: "Làm HLV anh sẽ buồn đến chết, mất vài tháng trời cầu thủ mới triệu tập có một lần".

Bà ấy lo cho tôi, sợ công việc không phù hợp với tính cách của tôi. Mà quả là như vậy thật. Tôi cần làm việc mỗi ngày.

Ông nghĩ gì về scandal của FIFA trong năm qua?

Tôi nghĩ những gì chúng ta biết về sự thật chưa đến con số 10%.

Vậy bóng đá là một trò chơi tham nhũng ư?

Chỉ có những gì diễn ra trong sân mới không bị tham nhũng. Tôi tin cầu thủ của mình, đồng nghiệp của mình bên kia băng ghế chỉ đạo, cầu thủ trên sân và trọng tài.

Chúng tôi bảo vệ sân bóng ra khỏi những điều sai trái. Còn bên ngoài sân bóng, chúng tôi chả thế làm gì hơn.

Nhưng cầu thủ cũng bán độ mà?

Có chứ. Nhưng đâu phải một chính trị gia tham những mà ta quy chụp mọi chính khách đều tham những.

Ông nói chúng ta không thể biết 10% sự thật. Vậy 90% còn lại là gì?

Là những cuộc vận động đăng cai, World Cup, Quả bóng vàng, Nhà tài trợ, tiền xây cơ sở hạ tầng...

Ông có bao giờ muốn... đấm các nhà báo không?

Có chứ, may là tôi chưa làm việc ấy. Báo chí là câu chuyện của sự thật và ý kiến. Thông tin là sự thật, bình luận là ý kiến. Nhưng báo chí không bao giờ là dối trá. Nếu là một phóng viên, tôi không đời nào chấp nhận sự dối trá.