Mặc dù đang là nền kinh tế đứng hàng thứ 3 thế giới, tuy nhiên Nhật Bản đang phải đối mặt với tình trạng hết sức khó khăn đó là thiếu nhân lực trầm trọng nguyên nhân một phần đến từ dân số đang trở nên già hóa và tỷ lệ sinh thấp.
Các chuyên gia cho biết, dân số Nhật Bản sẽ giảm đi khoảng 1 triệu người mỗi năm trong vài thập kỷ tới và nước này cần xem xét lại hệ thống thuế và các chính sách phúc lợi xã hội để bảo đảm an sinh xã hội.
Việc điều chỉnh thị trường lao động như tăng tuổi nghỉ hưu, nhằm tăng số lao động lớn tuổi trong lực lượng lao động cũng có ý nghĩa rất quan trọng trước tình trạng già hóa dân số và lực lượng lao động.
Và để giải quyết tình trạng thiếu hụt lao động, từ cuối năm 2018 nước này đã thông qua đạo luật cho phép tiếp nhận nhiều nhân công nước ngoài nhằm thu hút lượng lượng lao động, giải quyết vấn đề nóng bỏng này.
Theo dự kiến của Nhật Bản, sẽ có khoảng hơn 345.000 lao động nước ngoài được được tiếp nhận vào nước này, trong đó hầu hết thuộc vào các ngành xây dựng, dịch vụ thực phẩm, điều dưỡng...Vấn đề thị thực được cấp ngắn hạn cũng đã được thay bằng cấp trong vòng 5 năm, đặc biệt là với các công nhân có kỹ năng, trình độ các trong các lĩnh vực thiếu lao động.
Những tưởng đây là "miền đất hứa" với nhiều người, nhưng trên thực tế người lao động nước ngoài vẫn gặp không ít khó khăn tại đất nước Mặt trời mọc. Dù bị vắt kiệt sức lao động, nhiều thực tập sinh vẫn chỉ nhận về đồng lương ít ỏi, thậm chí là cả nguy hiểm đến tình mạng.
Điển hình là vào cuối năm 2018, một đoạn video ngắn ghi lại bài phát biểu của một thực tập sinh nước ngoài trước Quốc hội Nhật Bản đã gây xôn xao cộng đồng mạng thời gian dài.
"Tôi thường xuyên phải làm thêm giờ, mức lương ít ỏi chỉ khoảng 300 yên/giờ (khoảng 64.000 đồng), thậm chí còn làm trái pháp luật. Chưa hết, chỉ vì ngón tay tôi bị thương, công ty đó đã sẵn sàng sa thải và tôi phải trở về nước mà không có bất kỳ chính sách hỗ trợ nào".
"Khi tôi bị thương, công ty đã sa thải và buộc tôi trở về nước".
Hình ảnh bàn tay sưng phồng, chấn thương nghiêm trọng anh chàng đã khiến cư dân mạng không khỏi tức giận, nhiều người còn bày tỏ sự bức xúc trước cách làm việc của các công ty tại Nhật Bản.
70% trong số 6.000 công ty vi phạm các quy định lao động về làm thêm giờ bất hợp pháp, không trả lương và an toàn lao động là kết quả của một cuộc điều tra do Bộ Lao động nước này chia sẻ.
Theo Asahi Shimbun - tờ nhật báo lớn thứ hai của Nhật Bản, đã có hơn 7.000 thực tập sinh đã bỏ trốn khỏi nơi làm việc vì lý do phải tăng ca quá nhiều trong khi lương bổng không cao.