Gan bị viêm cấp ăn đủ năng lượng để gan nhanh chóng lấy lại sức
Gan là một nhà máy hoá chất để chuyển hoá thực phẩm thành các chất dinh dưỡng đi nuôi cơ thể. Nếu gan bị tổn thương việc ăn uống cân đối giữa các thành phần chất đường, chất béo, chất đạm và các vitamin, khoáng chất và kết hợp với nghỉ ngơi sẽ giúp cho bệnh nhân nhanh chóng bình phục.
Theo PGS.TS.BS Bùi Hữu Hoàng – Trưởng Khoa Tiêu hoá Bệnh viện Đại học Y Dược – TP.HCM đối với người bị viêm gan cấp, tế bào gan bị phá hủy cấp tính. Các hoạt động bình thường của gan có thể bị xáo trộn.
Người bệnh sẽ có các biểu hiện: mệt mỏi và rối loạn tiêu hóa: chán ăn, ăn không tiêu, trướng bụng, tiêu chảy nhất là hay bị nôn ói.
Bệnh nhân viêm gan cấp cần có một chế độ nghỉ ngơi và ăn uống hợp lý. Không kiêng ăn quá mức mà cần phải ăn đầy đủ chất dinh dưỡng để đảm bảo cơ thể được cung cấp đủ năng lượng. Năng lượng này rất cần để gan hồi phục nhanh và cơ thể mau lấy lại sức.
"Người bệnh nên chọn những nhóm thực phẩm dễ hấp thu và tiêu hóa như gạo, ngũ cốc, đường, mật ong, hoa quả ngọt, các chất bột - đường và ăn nhiều trái cây ngọt như chuối, nhưng không có nghĩa là "ăn chuối để chữa bệnh viêm gan".
Riêng các chất đạm, nên chọn các loại có giá trị dinh dưỡng cao nhưng ít chất béo như lòng trắng trứng (không ăn lòng đỏ trứng), các loại thịt cá nạc, sữa không béo, đậu hũ. Lượng đạm cần cung cấp đầy đủ như một người bình thường (tức là 50 - 70g mỗi ngày)", bác sĩ Hoàng cho biết.
Nếu người bệnh bị viêm gan quá nặng, thì phải giảm lượng đạm < 40g mỗi ngày vì các chất như amôniắc (NH3) sinh ra từ chất đạm không được gan đào thải, sẽ tích tụ trong máu gây ảnh hưởng đến hoạt động của não.
Thực phẩm tốt cho gan, ảnh minh hoạ.
Đối với chất béo, nên giảm bớt chứ không kiêng ăn hoàn toàn. Không ăn các thức ăn có nhiều cholesterol như óc, tim, gan, lòng heo, lòng đỏ trứng... Do sự bài tiết mật có thể bị giảm nên không tiêu hóa hết các chất béo. Chất béo chỉ sử dụng khoảng 10% tổng năng lượng (15g mỗi ngày).
Đặc biệt, ăn nhiều rau quả tươi sẽ cung cấp chất khoáng và các vitamin như vitamin A, B, C, E... vì các chất này giúp cho các chuyển hóa ở gan được tốt hơn.
Bác sĩ Hoàng khuyến cáo, người bệnh viêm gan không được sử dụng rượu bia và các thức uống có cồn. Thận trọng khi sử dụng các loại thuốc vì một số thuốc có thể gây độc cho gan như: thuốc an thần, các thuốc giảm đau - chống viêm, paracetamol. Tránh làm việc nặng nhọc, tập thể dục gắng sức…
Ăn uống khi bị viêm gan mạn tính
Bác sĩ Hoàng cho hay, hầu hết các người bệnh viêm gan mạn tính đều không có triệu chứng gì đặc biệt. Vì vậy, bệnh nhân vẫn cảm thấy bình thường dù gan có thể đã bị tổn thương ngày một nặng hơn. Một số người bệnh có cảm giác mệt mỏi và ăn uống kém đi.
Đối với nhóm đối tượng bệnh lý gan mạn tính việc ăn uống đủ chất và năng lượng sẽ giúp cho người bệnh cảm thấy khỏe hơn và cơ thể có đủ sức chống chọi với tình trạng nhiễm trùng cũng như các tác dụng phụ do quá trình điều trị gây ra.
Khi vẫn còn cảm giác ăn uống và tiêu hóa bình thường, nhất là chưa bị phù, người bệnh không cần thiết phải kiêng ăn quá mức. Việc ăn kiêng quá mức và đặc biệt là thức ăn quá nhạt nhẽo sẽ làm cho người bệnh cảm thấy chán ăn. Ăn uống kém càng làm cho người bệnh bị mệt mỏi, thiếu sức để hoạt động và bệnh gan bị nặng hơn.
"Người bệnh cần hạn chế sử dụng những thức ăn quá nhiều gia vị và dầu mỡ sẽ gây khó tiêu. Nên chọn các loại đạm có giá trị dinh dưỡng cao mà dễ tiêu hóa như: đậu nành, đậu hũ...
Ở người bệnh viêm gan mạn tính, chất glycogen (một loại đường dự trữ ở gan) sẽ bị giảm, vì vậy cần cung cấp đều đặn chất bột - đường như: bánh, trái cây ngọt; nếu không, người bệnh dễ bị những cơn mệt lả, vã mồ hôi do giảm lượng đường trong máu", bác sĩ Hoàng nói.
Vị chuyên gia tiêu hoá cũng cảnh báo thêm, viêm gan mạn tính do bất cứ nguyên nhân gì người bệnh cũng không nên uống rượu bia nhiều vì sẽ làm cho tình trạng viêm gan bị nặng hơn. Nếu viêm gan mạn do nghiện rượu, cần phải bổ sung thêm các vitamin nhóm B và acid folic.