Avdiivka thất thủ - "Pháo đài" đã sụp đổ
Theo tờ New York Times (NYT), trước cuộc tấn công khốc liệt của lực lượng Nga, Ukraine đã ra lệnh rút quân hoàn toàn khỏi thành phố chiến lược Avdiivka (miền đông Ukraine) ngay trước bình minh ngày 17/2, từ bỏ nơi được xem là "pháo đài quân sự" trong hơn 1 thập kỷ.
Trong thông cáo được phát đi vào đêm 16/2, Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine Oleksandr Syrsky cho biết: "Dựa trên tình hình xung quanh Avdiivka, để tránh bị bao vây và bảo toàn tính mạng, cũng như sức khỏe của các binh sĩ, tôi quyết định rút các đơn vị tác chiến ra khỏi thành phố và chuyển sang phòng thủ trên những tuyến thuận lợi hơn".
Theo NYT, sự thất thủ của Avdiivka là thắng lợi đầu tiên mà lực lượng Nga đạt được kể từ tháng 5 năm ngoái. Dựa vào ưu thế về quân lực và vũ khí, trong những tuần qua, lực lượng Nga đã tăng cường tấn công thành phố này bằng các cuộc oanh tạc đường không và tấn công đường bộ, chấp nhận "thương vong đáng kinh ngạc".
Các đơn vị Ukraine trên thực tế đã bắt đầu rút khỏi vị trí ở phía nam Avdiivka vào ngày 14/2, số còn lại tham gia vào một trận chiến tuyệt vọng để tránh nguy cơ bị bao vây bên trong thành phố khi lực lượng Nga tấn công từ nhiều hướng.
Khói bốc lên trên một khu vực ở Avdiivka ngày 15/2. Ảnh: Reuters
Ông Oleksandr Tarnavskyi - người đứng đầu lực lượng miền nam Ukraine cho biết, Ukraine không có lựa chọn nào khác ngoài con đường rút lui, do Nga có lợi thế về hỏa lực và số lượng quân sĩ mà Nga sẵn sàng tung vào trận chiến rất lớn. Việc rút khỏi Avdiivka về phía tây bắc thành phố Donetsk là "giải pháp đúng đắn duy nhất" ở thời điểm này.
Trong bài đăng trên Telegram ngày 16/2, ông Tarnavskyi cung cấp thêm thông tin rằng, một số binh sĩ Ukraine đã bị Nga bắt giữ trong quá trình rút quân.
Theo tờ Rossiyskaya Gazeta (rg.ru) của Nga, ngay trong ngày 17/2, cờ Nga đã được kéo lên trên lối vào tòa nhà Hội đồng thành phố Avdiivka, thay thế cho lá quốc kỳ của Ukraine. Không lâu trước đó, cờ Nga đã tung bay trên nóc Nhà máy than cốc Avdiivka - nơi vốn được bảo vệ bởi Lữ đoàn xung kích số 3 rất tinh nhuệ của Ukraine.
Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu đã báo cáo với Tổng thống Vladimir Putin về thắng lợi ở Avdiivka.
"Tại Điện Kremlin, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu đã báo cáo với Tổng tư lệnh tối cao các lực lượng vũ trang Nga rằng, Tập đoàn quân Nga - dưới sự chỉ huy của Đại tướng Andrey Mordvichev - đã hoàn toàn kiểm soát được thành phố Avdiivka - nơi từng là 'pháo đài' kiên cố của lực lượng vũ trang Ukraine" - Hãng thông tấn AP ngày 18/2 dẫn thông báo của Bộ Quốc phòng Nga cho hay.
Binh sĩ Ukraine phải vượt qua vòng vây hỏa lực của Nga để rút khỏi Avdiivka
Ukraine rút quân trong hỗn loạn
Theo NYT, những binh sĩ Ukraine giấu tên trả lời phỏng vấn báo giới qua điện thoại trong ngày 16/2 đã mô tả "nỗ lực khốc liệt" của họ để thoát ra khỏi thành phố đang bị lực lượng Nga vây hãm.
Họ kể lại thời khắc phải vượt qua những tòa nhà đã bị đánh sập trong khi tiếng nổ của đạn pháo rền vang xung quanh và lực lượng Nga tiếp tục đẩy mạnh tấn công từ nhiều hướng.
Thiếu tá Rodion Kudryashov, phó chỉ huy Lữ đoàn xung kích số 3 cho biết: "Tại một khu vực của thành phố, các binh sĩ của Lữ đoàn 3 bị bao vây hoàn toàn, nhưng họ đã cố gắng đột phá ra ngoài và thành công".
Cũng trong cuộc phỏng vấn qua điện thoại, một số binh sĩ bày tỏ lo ngại rằng lệnh rút lui đã được đưa ra quá muộn, thậm chí được đăng tải trên mạng xã hội khiến cuộc rút lui của họ trở nên nguy hiểm và hỗn loạn.
Các binh sĩ Ukraine thuộc Lữ đoàn Jaeger số 71 ở khu vực Avdiivka ngày 14/2. Ảnh: New York Times
Viktor Biliak (tên hiệu là Hentai) thuộc Lữ đoàn 110 - lực lượng bảo vệ Avdiivka trong 2 năm qua - đã mô tả cuộc sơ tán của anh trong ngày 15/2 ra khỏi doanh trại Zenit ở phía nam thành phố này.
Theo đó, đơn vị của Hentai "không có thời gian để rút lui một cách có trật tự, không kịp sơ tán vũ khí và thiết bị, cũng như không kịp đốt giấy tờ và đặt mìn để ngăn chặn quân Nga tấn công vào đây". 10 người trong đơn vị đã cố gắng rút đi ngay trong tối 14/2 nhưng không thành công. Ban đầu, họ phải đấu súng với đối phương để mở đường, rồi sau đó lại bị pháo binh tấn công.
"Trong số những người bị thương, chỉ 3 người có thể quay trở lại" - Hentai viết trên Telegram. Sáng hôm sau, anh và đồng đội tham gia giải cứu 1 người bị thương khác. Hành động này diễn ra vào ban ngày - thời điểm rất nguy hiểm do dễ bị đối phương phát hiện và tấn công. Kết quả là, đơn vị của Hentai có thêm 4 người bị thương (tính cả Hentai).
Tới tối ngày 15/2, đơn vị này tiếp tục tiến hành một nỗ lực giải cứu khác, những người bị thương nặng được yêu cầu chờ xe bọc thép tới sơ tán.
"Các nhóm lần lượt rời đi, nhóm này qua nhóm khác", Hentai viết. Do vẫn còn khả năng di chuyển được sau khi bị thương nên anh quyết định không đợi xe sơ tán mà dẫn đầu một nhóm quân thoát ra ngoài.
"Bên ngoài tầm nhìn bằng 0... Nhóm mèo mù chúng tôi đi theo sự dẫn dắt của chiếc drone. Pháo binh của địch khắp nơi. Con đường tới Avdiivka được lấp đầy bởi những thi thể của đồng đội chúng tôi" - Hentai mô tả.
Trước cuộc tấn công khốc liệt của lực lượng Nga, Ukraine đã ra lệnh rút quân hoàn toàn khỏi Avdiivka. Ảnh: New York Times
Anh cho biết, xe sơ tán "không bao giờ đến đón những người bị thương". Khi nhóm cuối cùng rời boongke, Hentai tình cờ nghe được một người lính liên lạc qua bộ đàm và hỏi về phương tiện sơ tán. Viên chỉ huy của anh ta trả lời rằng, không có chiếc xe sơ tán nào đến cả và họ nên để những người bị thương trở lại.
"Viên chỉ huy này không hề hay biết mình đang nói chuyện với một người lính bị thương", Hentai viết, "Cuộc đối thoại qua bộ đàm đã làm chúng tôi đau nhói tới tận tâm can".
Cuộc rút quân của Ukraine khỏi Avdiivka từ sáng ngày 17/2 đã diễn ra dưới sự bắn phá khốc liệt của lực lượng Nga.
Bộ chỉ huy quân đội Ukraine cho biết, việc rút quân khỏi phía nam thành phố đã được tiến hành với "tổn thất nhỏ".
Tuy nhiên, những đoạn video do các binh sĩ Ukraine đăng tải trên mạng xã hội cho thấy việc di chuyển trong khu vực đã trở nên vô cùng nguy hiểm.
Chỉ huy Tiểu đoàn cơ giới số 2 thuộc Lữ đoàn xung kích số 3 Ukraine ngày 16/2 cho hay, lực lượng Nga đã sử dụng đạn cháy để đốt các bình chứa nhiên liệu nguy hiểm tại nhà máy than cốc Avdiivka.
"Khi đốt, chất độc này gây hậu quả cực kỳ nghiêm trọng đối với sức khỏe, thậm chí đe dọa tính mạng các binh sĩ của chúng tôi", vị chỉ huy nói. Sau đó, gió đã đưa những đám khói đen độc hại này bao trùm thành phố.
Theo NYT, hiện không rõ liệu lực lượng Ukraine ẩn náu trong nhà máy than cốc Avdiivka đã rút lui được hay chưa.