Con người rất giỏi trong việc xác định tốc độ và hướng của một vật thể chuyển động chỉ bằng cách nhìn vào nó. Đó là cách người ta có thể bắt bóng, tính toán độ sâu hoặc quyết định xem việc băng qua đường có an toàn hay không. Điều này được thực hiện bằng cách xử lý các mô hình thay đổi của ánh sáng thành “nhận thức về chuyển động”, mặc dù nhiều khía cạnh về cách thức nó diễn ra vẫn chưa được hiểu rõ. Các nhà khoa học cho rằng rất khó để đánh giá trực tiếp những gì đang xảy ra bên trong não người khi cảm nhận được chuyển động mà ngay cả công nghệ y tế tốt nhất cũng không thể hiển thị toàn bộ hệ thống đang hoạt động.
Được chia sẻ bởi nhiều người khác nhau trên Twitter với những tài khoản như: jagarikin, Science Girl, non aesthetic things... hình ảnh động hiển thị hai khối lập phương cạnh nhau trên nền xanh lam đã thu hút được sự chú ý của rất nhiều người.
Các đường của khối chuyển đổi giữa màu đen và trắng làm cho các khối lập phương có vẻ như đang di chuyển lên và xuống, xoay và tăng kích thước.
Bởi vì bộ não con người của chúng ta ghi nhận sự thay đổi ánh sáng (như khối lập phương nhấp nháy từ sáng sang tối) dưới dạng chuyển động, nên có vẻ như các khối đang chuyển động trong khi thực tế chúng hoàn toàn tĩnh.
Trên thực tế, hiện tượng thị giác này được gọi là Reverse Phi (Ảo ảnh Phi đảo ngược) và các nhà nghiên cứu tại Đại học Stanford đã giải thích cách hoạt động của Ảo ảnh Phi đảo ngược vào năm 2011.
"Nếu một điểm sáng xuất hiện ở một vị trí và sau đó xuất hiện trở lại ở một vị trí lệch sang phải, chúng ta có xu hướng nhìn thấy một vật thể chuyển động từ trái sang phải".
Các nhà khoa học giải thích: "Đó là một hiệu ứng cơ bản và là hiệu ứng làm nền tảng cho những chuyển động rõ ràng và trôi chảy mà chúng ta thấy trong phim ảnh và hoạt hình".
Nói một cách đơn giản, khi bộ não của chúng ta nhận thấy mọi thứ chuyển từ sáng sang tối, chúng sẽ coi đó là chuyển động. Khi các cạnh của các hình khối chuyển từ màu trắng sang màu xám sang màu đen, bộ não của chúng ta tin rằng chúng đang quay.
Bộ não có thể dễ dàng bị đánh lừa. Ví dụ: nếu có một điểm đen ở bên trái màn hình, điểm này đang biến mất trong khi một điểm khác xuất hiện ở phía bên phải, thì điểm đó sẽ di chuyển từ trái sang phải. Chuyển động như vậy được gọi là chuyển động 'Phi'. Tuy nhiên, nếu điểm xuất hiện ở phía bên phải có màu trắng trên nền tối thì điểm đó sẽ di chuyển từ phải sang trái. Chuyển động này được gọi là chuyển động 'Phi đảo ngược'.
Ảo ảnh Phi đảo ngược là loại hiện tượng Phi (phi phenomenon) mờ dần hoặc tan biến từ hướng tích cực sang hướng tiêu cực bị dịch chuyển, do đó chuyển động rõ ràng mà con người nhận thức được là đối lập với sự dịch chuyển vật lý thực tế. Ảo ảnh Phi đảo ngược thường được thể hiện bởi các mẫu màu đen và trắng.
Người ta tin rằng Ảo ảnh Phi đảo ngược thực sự là hiệu ứng độ sáng, nó xảy ra khi hình ảnh đảo ngược độ sáng di chuyển qua võng mạc của chúng ta. Nó có thể được giải thích bằng cơ chế của mô hình trường tiếp nhận thị giác, trong đó các kích thích thị giác được tổng hợp theo không gian (một quá trình ngược lại với sự phân biệt không gian).
Sự tổng hợp không gian này làm mờ đường viền ở một mức độ nhỏ và do đó làm thay đổi độ sáng cảm nhận được.
