Nguyễn An Thịnh và Nguyễn Thuận Hưng (Trường THPT chuyên Trần Phú, Hải Phòng) là anh em ruột đầu tiên cùng giành Huy chương Vàng sau gần 50 năm Việt Nam tham gia Olympic Toán quốc tế (IMO), kể từ năm 1974.
Hai anh em chung một đam mê
Trong lịch sử tham gia Olympic Toán quốc tế đến trước cuộc thi năm nay, đội tuyển IMO Việt Nam từng có 2 anh em ruột lần lượt giành Huy chương Bạc là Nguyễn Thế Trung (năm 1995) và Nguyễn Trung Tú (năm 1999). Nhưng cuộc thi năm nay, lần đầu tiên Việt Nam có anh em ruột cùng đoạt Huy chương Vàng.
Thầy giáo Lê Đức Thịnh, giáo viên Toán Trường THPT chuyên Trần Phú là người dìu dắt, dạy dỗ Hưng và Thịnh. Thầy Thịnh nhận xét, 2 anh em mỗi người một tính song cùng đam mê học Toán. Vì thế, phương pháp dạy học với 2 trò không giống nhau.
Những năm tháng khổ luyện của thầy trò đã mang lại trái ngọt. “Thời khắc ấy, lá cờ đỏ sao vàng năm cánh của Việt Nam tung bay cùng với quốc kỳ của Nhật, Mỹ… cảm giác rất khó tả vì quá tự hào. Con tim tưởng chừng nhảy ra khỏi lồng ngực”, thầy Thịnh chia sẻ.
Anh Nguyễn Ngọc Hà, bố của An Thịnh và Thuận Hưng, chia sẻ: Thuận Hưng rất sáng dạ, 3 tuổi đã biết đánh cờ tướng và thắng nhiều người lớn. Hưng thích Lego, lắp tàu Titanic với hàng nghìn chi tiết lớn nhỏ. Còn An Thịnh chưa đầy 2 tuổi đã biết đọc số mặc dù khi đó phát âm còn chưa sõi. Ba tuổi, Thịnh biết đánh vần. Hai anh em mỗi đứa một tính cách. Với Hưng con đường học hành, thi cử nhẹ nhàng. Còn An Thịnh nhiều vất vả trong quá trình học tập, ôn thi.
Theo anh Hà, con đường đến với tấm Huy chương Vàng của Thịnh gian nan, vất vả hơn anh trai Thuận Hưng. Thi trượt vào lớp 10 chuyên Toán Trường THPT chuyên Trần Phú, được sự động viên của gia đình, Thịnh quyết định học lớp chuyên Tin mặc dù rất buồn và thất vọng.
Tuy nhiên, ngay sau đó, Trường THPT chuyên Trần Phú đã tổ chức thi chọn đội tuyển Toán. Anh Hà giao hẹn, nếu con thi đỗ, bố sẽ cho con học Toán tiếp. Nếu không đỗ, con phải vui vẻ học Tin. Vậy là với tình yêu Toán, Thịnh quyết tâm làm bài và lọt top 5 trong đội tuyển có cả các anh chị lớp 11, 12.
Lần thứ 2 tưởng chừng thất bại là vào năm lớp 11. Trong kỳ thi học sinh giỏi Toán quốc gia, dù khá tự tin với bài làm của mình nhưng khi thông báo kết quả, Thịnh chỉ đoạt giải Ba và không được vào kỳ thi chọn học sinh dự thi Olympic Toán quốc tế (TST). Thế nhưng, được các thầy cô tin tưởng và động viên, Thịnh phúc tra bài thi. Niềm vui vỡ òa khi có kết quả phúc tra, Thịnh được giải Nhì học sinh giỏi môn Toán cấp quốc gia và lọt vào đội chọn học sinh thi Toán quốc tế (STS).
Bài học đầu đời ở hai kỳ thi đã giúp Thịnh hiểu rằng, muốn trưởng thành, thành công thì phải biết đứng lên từ thất bại. Hai lần tưởng chừng thất bại ấy đã khiến An Thịnh tiếp thêm động lực để phấn đấu.
4 năm trước lúc đón anh trai Thuận Hưng về nước, An Thịnh đứng cạnh bà nội và nói: “4 năm sau, bà sẽ đi đón cháu như thế này”. Từ đó, Thịnh bắt đầu lao vào học Toán. Quả thật, 4 năm sau, lịch sử đã lặp lại, An Thịnh giành giải Nhất kỳ thi học sinh giỏi quốc gia môn Toán năm lớp 12 và tấm Huy chương Vàng Olympic Toán học quốc tế năm 2023.
Cách giải tỏa áp lực
“May mắn nhất của An Thịnh và Thuận Hưng là gặp được các thầy cô tâm huyết với nghề. Thuận Hưng thích chơi thể thao, nhất là bóng đá còn Thịnh lại mê chơi cờ và cũng có khả năng chơi piano. Các cháu thường xây dựng kế hoạch học tập rất điều độ, khoa học, đặc biệt không bao giờ học quá muộn. Cả nhà đều đi ngủ vào lúc 11 giờ tối. Cũng có đôi lúc, con thức khuya chơi game. Nhưng tôi cũng không cấm đoán quá nặng nề vì cho rằng con cần thời gian để xả stress”, anh Hà tâm sự.
Chia sẻ về bí quyết học Toán, Thuận Hưng và An Thịnh đều cho rằng, học do sở thích và không đặt áp lực quá nhiều. Khi học, 2 em chăm chú nghe giảng, luyện tập giải đề. Nếu có hứng thú, cả 2 hăng say giải một bài toán và có thể thức khuya trăn trở tìm lời giải hay nhất. Nhưng khi không có hứng, cách mà cả 2 anh em chọn là gấp sách đi chơi thể thao.
Chia sẻ về tương lai sau khi chinh phục đỉnh cao Olympic Toán quốc tế, Thịnh cho biết đã chính thức nhận được học bổng toàn phần của Trường ĐH Quốc gia Singapore. Đây cũng là ngôi trường anh trai Nguyễn Thuận Hưng đang theo học ngành Khoa học máy tính. Được biết, sắp tới gia đình Thuận Hưng, An Thịnh sẽ lập trang Facbook với tên gọi “Học toán cùng thần tượng”, với những tiết học miễn phí cho học sinh từ cấp 1. Đội ngũ tư vấn, giảng dạy sẽ là học sinh từng đoạt giải trong Kỳ thi Olympic Toán quốc tế.
Thầy Đoàn Thái Sơn, Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Trần Phú, cho biết: Bí quyết của các tấm huy chương mà các thế hệ học sinh đạt được trong thời gian qua là sự tổng hòa của mọi nỗ lực từ việc “tìm nguồn” từ cấp dưới, phát hiện nhân tố đặc biệt đồng thời chú trọng bồi dưỡng cho các học sinh đó.
Tuyên dương thành tích học sinh Trường THPT chuyên Trần Phú, ông Lê Khắc Nam, Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng, khẳng định: Hải Phòng là thành phố hiếu học, có truyền thống học giỏi, 24 năm liền đều sở hữu huy chương quốc tế. Sau 2 năm ảnh hưởng của dịch bệnh, năm nay thành phố lại đón niềm vui với loạt huy chương. Những tấm huy chương mà các em mang lại không chỉ có ý nghĩa với gia đình, nhà trường, mà còn là niềm tự hào đối với ngành Giáo dục, niềm vinh dự của Đảng bộ và chính quyền nhân dân TP Hải Phòng.
IMO là cuộc thi Toán học danh giá dành cho các học sinh THPT trên thế giới. Giành huy chương của IMO được ví như khó khăn của vận động viên thể thao đoạt huy chương tại sân chơi Olympic. Những năm gần đây, các đội tuyển mạnh đến từ Mỹ, Canada, Singapore, Úc, Trung Quốc đều tham dự kỳ thi nên việc đoàn Việt Nam nói chung và học sinh Trường THPT chuyên Trần Phú, TP Hải Phòng nói riêng giành được huy chương là thành tích rất đáng tự hào.