Nhiều cựu quan chức Thái Nguyên cùng hầu tòa
Ngày mai (9/10), TAND tỉnh Thái Nguyên mở phiên xét xử sơ thẩm 33 bị cáo trong vụ án khai thác trái phép hơn 3 triệu tấn than tại mỏ than Minh Tiến, huyện Đại Từ.
Cách đây tròn một tháng, phiên tòa được mở, do vắng mặt một số luật sư bào chữa cùng người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, HĐXX phải tạm hoãn.
Hai anh em Bùi Hữu Giang và Bùi Hữu Thanh.
Trong vụ án, nhóm bị cáo bị đưa ra xét xử về các tội danh “Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên; Mua bán, sử dụng trái phép vật liệu nổ; Mua bán trái phép hóa đơn”.
Số này có, Châu Thị Mỹ Linh (SN 1970, Giám đốc Công ty Cổ phần Yên Phước) bị cáo buộc là chủ mưu cầm đầu. Hai anh em song sinh Bùi Hữu Thanh (SN 1989) và Bùi Hữu Giang (SN 1989, đều ở Quảng Ninh) là thành viên góp vốn điều hành công ty Đông Bắc Hải Dương.
Một số cựu quan chức của sở ban ngành tỉnh Thái Nguyên như: Bị cáo Nguyễn Ngô Quyết (SN 1974, nguyên Giám đốc Sở Công thương); Nguyễn Văn Phong (SN 1960, nguyên Trưởng phòng thuộc Sở Công thương); Đỗ Huy Cương (SN 1982, nguyên Trưởng phòng Sở Công thương); Nguyễn Thanh Tuấn (SN 1966, nguyên Giám đốc Sở TN&MT tỉnh); Nguyễn Thế Giang (SN 1974, nguyên Phó Giám đốc Sở TN&MT); Lại Trung Hiếu (SN 1975, nguyên Phó Trưởng phòng thuộc Sở TN&MT); Cao Sỹ Linh (SN 1975, cựu chuyên viên Sở TN&MT) bị truy tố về các tội "Lợi dụng chức vụ trong khi thi hành công vụ" và "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Nhóm bị cáo tại phiên tòa được mở cách đây một tháng.
Theo cáo trạng, lợi dụng Công ty Cổ phần Yên Phước được cấp phép khai thác khoáng sản tại Mỏ than Minh Tiến, Công ty TNHH Đông Bắc Hải Dương do hai bị cáo Bùi Hữu Giang - Bùi Hữu Thanh góp vốn, đã "cấu kết" với Châu Thị Mỹ Linh, để đưa công nhân, máy móc vào khai thác trái phép than, khoáng sản, với công suất gấp hơn 47 lần trữ lượng được cấp phép.
Tính đến thời điểm bị khởi tố, các đối tượng đã khai thác tổng số hơn 3 triệu tấn than cùng khoáng sản đi kèm. Trong đó, có 2,7 triệu tấn than; 420.000m3 bã sàng và đá đen.
Cáo trạng cho rằng, quá trình khai thác, Công ty Đông Bắc Hải Dương thông qua nhóm một số công ty liên quan, đã bán than khai thác trái phép cho các khách hàng tại Thái Nguyên, với tổng trị giá 386,7 tỷ đồng. Trong đó, Công ty cổ phần Vật liệu xây dựng An Khánh mua 606.152 tấn than, 38,479m3 bã sàng; Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại thiết bị công nghiệp Việt Nhật (Nhà máy Giấy An Hòa) mua 11.183 tấn than cám, giá trị hơn 11,2 tỷ đồng...
Bị can Châu Thị Mỹ Linh (trên cùng bên trái) cùng nhóm đồng phạm.
Thu lợi hơn 213 tỷ đồng từ khai thác than lậu
Ngoài ra, một lượng than, bã sàng cũng được vận chuyển từ Mỏ than Minh Tiến về các bãi tập kết tại thị xã Kinh Môn (tỉnh Hải Dương) để sàng tuyển, phối trộn với các nguồn than mua từ Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) , nguồn than mua lậu không hóa đơn khác.
Sau khi phối trộn các nguồn than, Công ty Đông Bắc Hải Dương xuất bán cho Nhà máy Nhiệt điện Thăng Long (thông qua Công ty SHN) 1,28 triệu tấn than cám, giá trị hơn 1.980 tỷ đồng; xuất bán cho Nhà máy Nhiệt điện Phúc Thành 145.685 tấn than cám, giá trị hơn 167 tỷ đồng; bán cho nhà máy Nhiệt điện An Khánh 88.492 tấn, giá trị hơn 67 tỷ đồng và một số khách hàng khác 528.790 tấn, giá trị hơn 636 tỷ đồng.
Cơ quan chức năng xác định, số tiền nhóm thành viên góp vốn của Công ty Đông Bắc Hải Dương đã thu lời bất chính từ việc khai thác than bán trái phép tại Mỏ than Minh Tiến là hơn 213,5 tỷ đồng.
Đáng chú ý, Viện kiểm sát còn cáo buộc, để hợp thức hóa việc mua bán than lậu, hai anh em Bùi Hữu Thanh, Bùi Hữu Giang, đã có hành vi mua bán trái phép hóa đơn.
Kết quả điều tra xác định, từ năm 2017 - 2020, để hợp thức các loại hàng hóa, dịch vụ, các cổ đông Công ty Đông Bắc Hải Dương trong đó có Giang - Thanh đã sử dụng nhóm 6 Công ty do nhóm cổ đông Đông Bắc Hải Dương lập ra để ký hợp đồng mua bán than, mua hóa đơn mặt hàng than nhập khẩu, dầu Diezel, dịch vụ bốc xúc, vận chuyển của 11 Công ty tại Hải Phòng và Nam Định.
11 công ty này được xác định không có hồ sơ nguồn gốc than, không có hoạt động bán than, dầu và dịch vụ bốc xúc, vận chuyển với nhóm 6 Công ty Đông Bắc Hải Dương, chỉ xuất bán hóa đơn.
Vẫn theo cáo trạng, để xảy ra việc khai thác trái phép mỏ than Minh Tiến, một số cựu lãnh đạo tại Sở TN&MT tỉnh Thái Nguyên đã có nhiều vi phạm, trong đó, tại 4 lần kiểm tra, các sai phạm của nhóm khai thác lậu đều bị bỏ qua.
Bên cạnh đó, một số cựu lãnh đạo Sở Công Thương cũng vi phạm trong việc thẩm định, tham mưu và ký ban hành Giấy phép sử dụng vật liệu nổ công nghiệp vượt quá khối lượng được phê duyệt trước đó, “tạo điều kiện” cho doanh nghiệp có vật liệu nổ công nghiệp để sử dụng khai thác than trái phép.
Đáng chú ý, cựu Giám đốc Sở Công Thương Nguyễn Ngô Quyết khai đã nhận 100 triệu đồng từ Châu Thị Mỹ Linh để tổ chức Đại hội Liên đoàn Bóng bàn tỉnh Thái Nguyên (do Quyết làm Chủ tịch Liên đoàn).
Liên quan tới vụ án trên, cơ quan chức năng cũng xác định, hành vi cấp giấy phép khai thác cho Công ty Kim Sơn và chuyển nhượng cho Công ty Yên Phước; cấp giấy phép khai thác cho Công ty Yên Phước đã thực hiện không đúng quy định; đồng thời đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét, xử lý về Đảng, hành chính theo quy định của pháp luật đối với 9 cá nhân, trong đó có ông Dương Ngọc Long, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên; Đặng Viết Thuần, nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh; Dương Văn Khanh, nguyên Giám đốc Sở TN&MT và một số cá nhân khác.