Nếu như hãng Sukhoi đang ngày càng đứng vững trong việc cho ra đời các dòng chiến đấu cơ hiện đại được đánh giá cao như Su-27, Su-30, Su-35 và Su-57, thì bên kia, hãng Mikoyan lại dường như đang tụt lùi
Những siêu phẩm MiG-21, MiG-25, MiG-31 và MiG-29 dần trở thành dĩ vãng, cho tới nay hãng này vẫn chưa cho ra được một "đại diện" xứng tầm với các huyền thoại trên
Dù rất cố gắng, hãng Mikoyan đã cho ra đời tiêm kích thế hệ 4++ MiG-35 tuy nhiên đây lại là dòng chiến đấu cơ lận đận nhất của hãng này
MiG-35 là dòng máy bay hạng trung mới nhất của hãng Mikoyan, chiến đấu cơ này được quảng bá là mang nhiều công nghệ của tiêm kích thế hệ thứ 5
Thậm chí nhiều lần Nga quảng bá MiG-35 còn có khả năng đối đầu sòng phẳng với cả tiêm kích thế hệ thứ 5 trên thế giới
MiG-35 được kỳ vọng là loại máy bay tiêm kích thế hệ 4++ với sức chiến đấu tiệm cận với máy bay thế hệ thứ 5 cũng của Nga
Dù bề ngoài ít thay đổi so với dòng máy bay MiG-29, nhưng hãng sản xuất MiG-35 cho biết, dòng chiến đấu cơ này có những tính năng mạnh mẽ như khả năng bán tàng hình nhờ lớp sơn đặc biệt, động cơ có lực đẩy đa chiều giúp máy bay siêu cơ động, radar mạnh hơn
Mikoyan bắt đầu phát triển máy bay Mig-35 từ đầu những năm 2000 với việc tích hợp các công nghệ hàng không hiện đại trên khung thân máy bay chiến đấu đa năng Mig-29
Chúng chính thức ra đời vào năm 2007. Điểm đáng chú ý là Mig-35 được trang bị hệ thống radar mảng định pha chủ động (AESA) Zhuk-A cải thiện tầm quét, số mục tiêu theo dõi và khả năng hoạt động ở môi trường đối kháng điện tử mạnh
MiG-35 được trang bị radar mạng pha chủ động Zhuk-A/AE có tầm trinh sát 250km với mục tiêu RCS (diện tích phản xạ radar) 3m2
Radar này có thể theo dõi 30 mục tiêu và dẫn tên lửa bắn hạ 6 mục tiêu trên không cùng lúc
Ngoài ra, MiG-35 còn được trang bị trạm trinh sát quang - điện OLS-UEM có cảm biến hồng ngoại phát hiện tín hiệu nhiệt từ động cơ máy bay cách đến 55km
Ngoài ra, nó còn sử dụng các thiết bị kỹ thuật vô tuyến điện, thiết bị điện tử - quang học tiên tiến để thực hiện nhiệm vụ trinh sát trên không, thậm chí là làm máy bay chỉ huy trên không để chỉ huy cả biên đội tác chiến
MiG-35 có khả năng hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết, cả ngày lẫn đêm ngay cả trong môi trường tác chiến điện tử mạnh
MiG-35 có chiều dài cơ bản 17,3 m; sải cánh 12 m; chiều cao 4,7 m và có trọng lượng cất cánh tối đa 29,7 tấn
MiG-35 sử dụng toàn bộ là các vũ khí điều khiển chính xác có trong kho của Không quân Nga dùng để tấn công đối đất, tấn công đối hải ngoài khu vực phòng không hoặc tham gia tác chiến trong các biên đội hỗn hợp
Trong quá trình nghiên cứu chế tạo MiG-35, nhà sản xuất Mikoyan đã rất chú trọng đến vấn đề hoàn thiện tính năng bay, động cơ và các thiết bị điện tử; kéo dài tuổi thọ của máy bay và kéo giãn khoảng thời gian sử dụng giữa 2 lần đại tu
Chi phí cho mỗi giờ bay của MiG-35 cũng được hạ thấp, chỉ bằng hơn 40% kinh phí của MiG-29
MiG-35 chia làm 2 loại, 1 chỗ ngồi và 2 chỗ ngồi, chúng đều có tốc độ bay tối đa lên tới 2.700km/h, trần bay 17,6km, hành trình tối đa 3.000km, bán kính tác chiến 1.000km
Tải trọng vũ khí của MiG-35 lên tới 7 tấn, gấp đôi trọng lượng mang vác vũ khí của MiG-29
Ngoài 10 giá treo vũ khí, MiG-35 còn được trang bị một khẩu pháo 30mm Gryazev-Shipunov GSh-30-1 với 150 viên đạn, chuyên sử dụng trong cận chiến
Các giá treo vũ khí có thể mang theo tất cả các loại vũ khí hiện đại nhất Nga đang sử dụng như: Vympel R-27, Molniya R-60 AA-8 Aphid, Vympel R-77 AA-12 Adder, Vympel R-73 AA-11 Archer…
Tuy có sở trường là không chiến nhưng nó cũng được trang bị tính năng đối hải và đối hạm, có thể mang theo 2.000 lbs bom điều khiển bằng laser và vô tuyến KAB-500Kr, KAB-500-OD, KAB-1500Kr…
MiG-35 trang bị 2 động cơ phản lực vectơr RD-33MK điều khiển hướng phụt linh động, có khả năng điều chỉnh hướng lên - xuống - trái - phải, với 15 độ ở chế độ lên - xuống và 8 độ ở chế độ trái - phải
Tuy có nhiều tính năng được quảng bá tốt, nhưng việc sử dụng khung thân cũ với hình dáng không thay đổi nhiều so với MiG-29 (vốn không thành công giống như Su-27) đã khiến MiG-35 mất điểm
Mặt khác dù cải tiến nhưng động cơ RD-33MK vẫn không hoạt động với hiệu suất tốt như sản phẩm của Sukhoi cũng như của phương Tây
Tải trọng vũ khí được nâng lên nhưng chúng vẫn thua kém gần một tấn so với đối thủ là F-16 Block 70/72
Một trong những nhược điểm chết người của MiG-35 đó là nặng nề khi có trọng lượng cất cánh tối đa tới 29,7 tấn ngang với chiến đấu cơ tầm trung, trong khi vẫn sử dụng động cơ nền tảng cũ, điều này khiến cho hiệu suất bay giảm rất nhiều
Hãng Mikoyan đã ôm đồm khi lắp đặt quá nhiều thiết bị, khiến cho MiG-35 nặng hơn tới gần 9 tấn so với MiG-29. Điều này làm mất đi ưu thế của một chiến đấu cơ hạng nhẹ hai động cơ
Từ một chiến đấu cơ hạng nhẹ định hình ban đầu, MiG-35 đã biến thành chiến đấu cơ hạng trung trong khi tải trọng vũ khí lại còn thua cả chiến đấu cơ hạng nhẹ F-16 Block 70/72
Mặt khác giới quan sát cho rằng MiG-35 vẫn tồn tại nhiều nhược điểm khiến cho dòng máy bay này đã không được chính Không quân Nga trang bị
Ngay từ đầu MiG-35 đã không được định hình là máy bay chuyên xuất khẩu, chúng được định hình là chiến đấu cơ hạng nhẹ dành cho chính Không quân Nga để thay thế MiG-29
Tuy vậy các tướng lĩnh Không quân Nga đã dùng dằng không đánh giá cao MiG-35 để trang bị, mãi cho tới khi bị chính phủ thúc ép nhằm giải cứu hãng Mikoyan, Bộ Quốc phòng Nga mới đặt bút ký và cũng chỉ mua có 6 chiếc
Thất bại trong nước, MiG-35 cố gắng "tấn công ra nước ngoài" - điểm đến đầu tiên là Ấn Độ với tham vọng giành hợp đồng 126 chiếc máy bay. Tuy vậy, kết quả tiêm kích Rafale của Pháp đã giành thắng lợi, MiG-35 "ra về tay không"
Năm 2014, Ai Cập có kế hoạch đặt hàng mua 24 MiG-35, nhưng sau một hồi cân nhắc họ lại hủy và đặt mua 46 MiG-29M/M2
Sau khi hợp đồng 6 chiếc MiG-35 với Bộ quốc phòng Nga kết thúc vào năm 2023, nếu không có hợp đồng mua mới, dây chuyền sản xuất MiG-35 rất có thể sẽ phải đóng cửa