Thiên hạ nẩy nòi ra Erik…
Những tưởng Ajax chỉ còn là cái tên của một thuở vàng son quá vãng thì dưới sự chỉ huy của Erik ten Hag, đoàn quân với những gương mặt mới đôi mươi lại thách thức cả châu Âu, trong tâm thế của một kẻ chinh phục không sợ bất cứ ông kẹ hùng mạnh nào?
Vậy thì thiên hạ "nẩy nỏi" ở đâu ra Erik ten Hag? Đó chính là cái gã đầu trọc từng cầm quân Bayern II thời Pep Guardiola còn là "con Hùm" ở Allianz Arena. Và cái cách ban bật nhuần nhuyễn tốc độ cao trong lối chơi của Ajax khiến cho người ta nghĩ đến cái tên Pep Guardiola, để tìm câu trả lời.
Nhưng Matthias Sammer thì không cho là như vậy. Năm 2012, khi đang cần tìm nhân tài cho công tác đào tạo trẻ của đội bóng xứ Bavaria, Sammer đã được Louis van Gaal rỉ tai: "Erik ten Hag".
Erik đến Bayern và trở thành cặp đôi hợp cạ với Pep trong việc đào tạo tìm kiếm nhân tài mới cũng như phân tích đối thủ. Sammer cho biết: "Erik ở đội bóng chỉ biết làm việc, ông ấy bị cuồng với công việc".
"Trên bàn làm việc của Erik có cái bảng, ông ta viết tên đối thủ lên, nhìn và ngẫm như đang chìm đắm vào trận đấu. Trong laptop của ông ta tràn ngập hình ảnh, tư liệu về đối thủ, để phân tích và đưa ra những phương án tối ưu nhất cho Pep lựa chọn. Và tất nhiên, mỗi khi khó khăn, Erik luôn là người mà Pep tìm đến. Erik luôn mang tới cho Pep những cầu thủ hợp với triết lý của ông ấy, có thời điểm Pep sử dụng tới 6 cầu thủ từ quân của Erik".
Điều đó cho thấy, là một nhà cầm quân cầu thị, Pep có thể học hỏi ở Erik chứ không có chuyện ngược lại. Còn hiện tại? Sau trận đấu ở Juventus Arena, nhà báo Hà Lan Toby Verweij viết trên Ajax in Side: "Người London không tự tin mong chờ trận đấu ở bán kết nữa. Từ kỹ thuật đến chiến thuật của Erik, đó là thứ bóng đá mà chúng ta chưa biết chính xác nó là cái gì".
Không hoa mỹ, Erik đi thẳng vào vấn đề: "Tôi muốn đi theo con đường thành công của Van Gaal và còn nhiều điều cần học hỏi ông ấy".
… từ một kẻ bất tài trong mắt cha
Thời còn thi đấu, Erik ten Hag chỉ là anh cầu thủ thuộc hàng xoàng ở Hà Lan. Sau khi treo giày trong màu áo Twente năm 2002, Erik không muốn theo nghiệp huấn luyện, mà muốn làm một anh "cò" cầu thủ chuyên nghiệp để mưu sinh.
Đó dường như là một sự lựa chọn đúng đắn. Bởi đó mới là cái nghề gia truyền của nhà Ten Hag, khi bố anh, ông Hennie ten Hag là một tay trùm với công ty chuyên nghề môi giới, đại diện của cầu thủ có ảnh hưởng lớn tại Hà Lan, đặc biệt là với CLB FC Twente. Các anh em của Erik cùng là những thành viên chủ chốt của công ty.
Nhưng Erik lại nhận được một gáo nước lạnh từ cha: "Mày nói xem, ngữ mày thì làm được cái quái gì ở công ty của tao". Nhà cầm quân sinh năm 1970 quê Haaksbergen nhớ lại: "Có thể ông ấy nói đúng, nghề đó không phù hợp với tôi và mẹ tôi - bà là một y tá, bà đã khuyên tôi đi học".
Nhưng không phải học chứng chỉ hay bằng huấn luyện viên. Erik ten Hag thi đỗ vào Open Universiteit (Đại học Mở) chuyên ngành Marketing và Thống kê. Tuy vậy, môn học này lại rất hữu ích cho cơ nghiệp của Erik sau này, từ chuyện mua bán cầu thủ cho đến thống kê chuyên môn phục vụ trận đấu.
Bước ngoặt trở lại với bóng đá chỉ đến một năm sau đó, khi Erik được gặp Louis van Gaal - thần tượng của ông. Erik cho biết: "Van Gaal nói môn học của tôi tốt cho công việc HLV sau này. Ông ấy khuyên tôi nên đọc thêm các tác phẩm của nhà tâm lý học thể thao Peter Blitz và cuốn "De winnaar is gezien" (Tạm dịch: Tìm kiếm kẻ chiến thắng) trở thành sách gối đầu giường của tôi".
"De winnaar is gezien" - Tìm kiếm kẻ chiến thắng. Chỉ một năm ngồi trên giảng đường đại học, Erik rời bỏ nó, bắt đầu con đường trở lại với bóng đá, như Louis van Gaal.
… và bài thơ của Van Gaal
Nhưng theo con đường của Van Gaal không chỉ có bóng đá. Ông còn là một nhà cầm quân yêu thơ và làm thơ. Từ thời còn là cầu thủ, ông đã làm thơ với chủ đề từ bóng đá đến cuộc sống, đến đội nào cũng thơ, thua thơ, thắng thơ, thậm chí là tán gái ông cũng thơ nên được người ta gọi là "De voetballende dichter" (Nhà thơ bóng đá).
Mà thi nhân phải có mặc khách. Trong số các mặc khách hay lui tới nghe thơ của Van Gaal ngoài Wim Jonk (cựu cầu thủ Ajax), Kitty Courbois (diễn viên), Henk Spaan (ngôi sao truyền hình)… còn có cậu học trò Erik ten Hag, dù Erik chẳng thể làm nổi một bài thơ.
Trong số các bài thơ của Van Gaal, Erik thuộc làu bài "Trở về Ajax" của ông thầy Van Gaal:
"Hier, bij Ajax, ligt mijn hart
Een club, fascinerend, altijd apart
Door velen genoemd naar godenzonen
Voor mij de bakermat van voetbaliconen
Mijn herinneringen gaan terug naar De Meer
Ook daar heerste een bijzondere sfeer
Nu ga ik mijn gevoelens weer achterna
En treed technisch toe in de Arena
In mijn levensfase is dit een nieuwe kans
En mijn jeugdliefde krijgt een extra stimulans
En daarom klinkt het vol overgave uit mijn mond
Vandaag is de cirkel echt rond"
Tạm dịch:
"Ajax, nơi đây, trái tim tôi
Một đội bóng thiêng liêng và riêng biệt
Nơi sản sinh bao thế hệ liệt oanh
Với tôi, Ajax là biểu tượng
Bước chân tôi xao xuyến trở về
Tìm lại bầu không khí thân quen
Và cảm xúc của một thời để nhớ
Trở về Arena
Cuộc đời tôi, thêm một cơ hội mới
Thêm một lần được sống với giấc mơ
Và một tình yêu không thể thốt ra lời
Vì cuộc đời, như một vòng xoay"
Theo truyền thông Hà Lan, bên lề cái ngày nhậm chức HLV trưởng Ajax, Erik đã đọc bài thơ ấy, bài thơ mà Van Gaal đã ngẫu hứng sáng tác trên đường đến sân Ajax nhậm chức Giám đốc kỹ thuật thay cho Leo Beenhakker vào ngày 09/10/2003.
Và người ta hiểu rằng, không phải ngẫu nhiên mà Erik đọc bài thơ ấy. Vì nó của của Van Gaal, nó mang tinh thần Van Gaal, nên người Ajax cứ xem ông như "người nhà" chứ không phải dành cho ông những cặp mắt nhìn một "kẻ ngoại đạo".
Ông giáo già dạy "đám trẻ con không được xăm trổ"
Erik ten Hag cố nhiên có cách huấn luyện và đặc biệt là tính kỷ luật thép hệt như Louis van Gaal. Ông giống như ông giáo già Van Gaal, quần áo lúc nào cũng phải đồng màu và trên tay luôn có cái cặp. Ở đội bóng, các cầu thủ phải tập trung đến giây cuối cùng trên sân tập cũng như thi đấu.
Nhưng khi về nhà thì phải quên bóng đá đi, lúc ấy gia đình là quan trọng. Matthijs de Ligt thổ lộ: "Ten Hag luôn nhắc nhở chúng tôi về hai điều: bóng đá và gia đình. Chúng tôi phải làm cho họ tự hào và nên dành thời gian cho họ, thay vì những thú vui có thể hủy hoại sự nghiệp chúng tôi".
Khi dạy đám trẻ thế, Erik ten Hag dĩ nhiên phải gương mẫu. Sau bóng đá là về nhà với gia đình, một gia đình bình thường, khá kín tiếng cùng vợ và ba người con.
Khác với đồng đội xưa hay đồng nghiệp nay, Erik ten Hag không xăm trổ. Về vấn đề này, Erik từng nói: "Cơ thể tôi vẫn tinh khiết 100% từ khi cha mẹ sinh ra. Tôi không cần hình xăm để thể hiện điều gì đó trên da thịt. Tôi tôn trọng sở thích của người khác nhưng thú thật, tôi không cảm tình với những cầu thủ xăm quá nhiều, đặc biệt là cầu thủ trẻ".
Về vấn đề cứng rắn này, Erik ten Hag cũng giống Louis van Gaal? Điều quan trọng là từ chuyên môn đến ngoài lề của cuộc chơi, đám trẻ ở Ajax đều nghe theo lời của Erik.
Còn nhớ năm 1995, Louis Van Gaal với lứa cầu thủ trung bình chỉ 23 tuổi như Clarence Seedorf, Edgar Davids hay Patrick Kluivert đã lên đỉnh châu Âu. Và năm nay, người Ajax tin rằng, với các ngôi sao trẻ Ajax hiện tại, Erik sẽ lại làm nên chuyện, để lột xác từ "Kleine Louis" - Louis Nhỏ thành Grote Erik - Ông Lớn Erik.