"Bạo hành gia đình" - cụm từ này khiến nhiều người cảm thấy xót xa cho các nạn nhân đang ngày ngày phải gánh chịu nó. Hậu quả nó để lại là rất nghiêm trọng, đặc biệt khi nạn nhân là phụ nữ.
Nhưng khi nhắc đến 2 chữ "bạo hành", người ta thường nghĩ đến những trận đòn roi đầy bạo lực, gây tổn thương nặng nề về thể xác, mà không biết rằng "bạo hành tinh thần" cũng là một hình thức bạo hành hết sức kinh khủng, với hậu quả thậm chí còn nặng nề hơn.
Hãy đến với câu chuyện của nữ diễn viên kịch trẻ Anna được chia sẻ trên BBC.
Cô lấy một người chồng ai cũng nghĩ là hoàn hảo, cho đến khi chuyện cổ tích bị bóp vụn vì những màn tra tấn tinh thần theo cách mà chẳng ai nghĩ đến.
*Bài viết dựa trên lời kể của Natasha Lipman trên BBC. Tên nhân vật đã được thay đổi.
Ai cũng nghĩ chồng tôi thật hoàn hảo, tôi cũng vậy...
Từ bên ngoài, mối quan hệ của tôi và Thom, giống như những chuyện tình cổ tích mọi người vẫn thấy trên phim vậy.
Chúng tôi gặp nhau ngay khi tôi chớm 30, thời điểm chính bản thân tôi cũng cảm thấy hốt hoảng vì "3 cái không": không chồng, không con, không nhà cửa.
Ngày ấy, tôi mới diễn xong một vở kịch. Cô đồng nghiệp bảo rằng có một người bạn đã đến xem vở kịch ngày hôm đó.
Họ biết nhau đã 14 năm, đã từng cộng tác trong dự án trước đó. Cổ nói anh chàng này rất dễ thương, còn cho rằng có thể là lựa chọn tốt để bắt đầu một mối quan hệ mới, vì tôi vừa chia tay người yêu trước đó không lâu.
Chẳng phải suy nghĩ nhiều, tôi đồng ý đưa số điện thoại, và hóa ra anh chàng đã bấm theo dõi tôi trên Twitter ngay sau buổi diễn rồi. Sau này tôi mới biết anh luôn làm như vậy với người anh cảm thấy hứng thú.
Vài ngày sau, chúng tôi có cuộc hẹn đầu tiên ở một quán cafe. Anh ta khi đó thực sự dễ thương, đến mức tôi còn nghĩ "Ôi thật không thể tin được."
Rồi chúng tôi đến màn nhắn tin qua lại, mà giờ nghĩ lại thì quả thực là dấu hiệu không ổn.
Mỗi ngày trung bình tôi nhận được khoảng 50 - 100 tin, mỗi tin dài hằng cây số. Anh phàn nàn với tôi: "Anh gửi tin dài như thế mà em nhắn lại mỗi 1 câu." Chịu thôi, tôi lúc đó khá bận với lịch diễn, ai mà theo được cả trăm tin nhắn như thế.
Dù vậy, Thome vẫn rất ngọt ngào. Anh bảo chỉ sau 2 lần ăn trưa, anh đã yêu tôi rồi. Anh đến xem tôi diễn, đưa tôi đi ăn tối, tỏ ra hứng thú với mọi thứ trong đời tôi, từ tuổi thơ cho đến gia đình.
Anh rất nghiêm túc, và tôi nghĩ anh khác hoàn toàn với những gã trai tồi từng đi qua đời tôi trước kia.
2 tuần sau khi gặp gỡ là sinh nhật tôi. Tôi mời Thom đến dự tiệc, nhưng anh bảo anh không đến, vì không muốn tôi mất tự nhiên với bạn bè.
Ừ có lẽ là đúng, nếu anh đến thì sao tôi "quẩy" hết nấc với chúng bạn được chứ. Anh quả là một người tinh tế, biết tôn trọng không gian riêng của người khác.
Với tôi, anh khi đó là người đàn ông hoàn hảo, hội tụ đủ mọi phẩm chất mà tôi đã luôn tìm kiếm. Anh hiền hòa, tử tế, biết suy nghĩ và cực kỳ chu đáo.
Anh làm tất cả những điều tôi từng làm với những gã bồ cũ, mà không khi nào được họ đền đáp.
Ngay đến "chuyện ấy", anh cũng tỏ ra thật lịch thiệp. 2 ngày sau khi sinh nhật, chúng tôi mới ngủ cùng nhau lần đầu tiên. Trước đó có rất nhiều cơ hội nhưng anh không hề dồn ép tôi, và điều này càng khiến tôi cảm thấy anh thật tuyệt vời.
Chỉ là tôi đã không biết rằng mọi thứ xảy ra giống như một thế giới hoàn hảo mà anh vẽ lên rồi đưa tôi vào, khiến tôi chẳng muốn rời bỏ thế giới ấy.
Giống như ma túy, khi đã nghiện thì bạn sẽ rất khó để từ bỏ. Tôi cũng vậy, tôi cảm thấy nghiện mối quan hệ này, luôn níu kéo mong mỏi về tòa lâu đài anh xây từ những ngày đầu tiên, dù cho đó chỉ là tòa lâu đài bằng cát mà thôi.
"Em đồng ý"
Sau đêm mặn nồng, anh ngỏ lời yêu. Tôi đồng ý mà chẳng hề đắn đo.
Cũng trong hôm đó, anh bảo rằng khi ở với anh là các tin đồn sẽ bám lấy tôi. Mọi người sẽ nói xấu anh với tôi, bởi những gì anh đã làm trong quá khứ. Tôi hỏi anh làm gì, anh không nói, mà hỏi rằng tôi nên lên Wikipedia để đọc.
Thú thực là tôi cũng chẳng có nhu cầu lên đó kiếm làm gì, và bảo rằng: "Anh đang ngồi với em ở đây, vậy thì em sẽ chỉ muốn lấy thông tin từ chính anh thôi."
Vài ngày sau, anh tỏ ra bực tức, nói rằng mình cảm thấy ghen với những anh bồ cũ của tôi. Anh nói anh cần thời gian để suy nghĩ, và hy vọng rằng tôi sẽ không nhắc lại chuyện này. Tôi đồng ý, vì thấy anh có vẻ thành thật và muốn mở lòng hơn.
Sau đó 1 ngày anh đã xuất hiện. Anh nói anh muốn tôi về bên anh, giống như đêm trước. Thành thực mà nói tôi cũng cảm thấy như vậy, và đó là lúc anh đề nghị tôi dọn về ở cùng anh.
Chỉ 3 tuần sau lần gặp đầu tiên.
Tôi lại đồng ý.
Những dấu hiệu bất ổn
Thời gian đầu, mọi thứ diễn ra như đúng như chuyện cổ. Anh mang cafe cho tôi vào tận giường mỗi sáng, trên khay có cả bánh ngọt và hoa.
Anh để lại tin nhắn khi phải đi làm sớm, luôn tạt qua gặp tôi nếu tiện đường dù chỉ là 5 phút ngắn ngủi. Anh hoàn hảo, quá hoàn hảo để là thực.
Nhưng trong khoảng thời gian này, một người bạn của tôi lại cho biết Thom đã từng gửi nhiều tin nhắn lăng mạ đến một người bạn của cậu ta.
Bạn dặn tôi phải cẩn thận, vì cậu ta đã nghe nhiều điều không hay về Thom, những điều mà tôi đã khẳng định chắc chắn đó không phải Thom mà tôi quen.
Tôi bị kiểm soát từ những gì được nói.
Khi hỏi Thom về chuyện này, anh tỏ ra tức giận thực sự, chửi thề và chuyển chủ đề rất nhanh.
Lúc đó anh lớn tiếng đổ lỗi cho tôi rằng vì lo cho tôi và dành quá nhiều năng lượng để vun đắp cho mối quan hệ này mà anh quên luôn một việc quan trọng ở nhà. Khổ thân tôi, tôi tưởng mình sai thật, hốt hoảng xin lỗi.
Để rồi giờ nghĩ lại, đó chắc chắn là cách để anh ta lái câu chuyện sang hướng khác mà thôi.
Đó chỉ là một trong vô số những dấu hiệu đáng báo động mà tôi đã bỏ qua.
Chẳng hạn như những món quà: Thom luôn tặng tôi những món quà đắt tiền, và với anh đó là những tặng phẩm rất có ý nghĩa nên luôn muốn tôi diện chúng.
Nó giống như việc anh mường tượng ra một hình ảnh hoàn hảo trong tâm trí, và dần biến người yêu trở nên như thế.
Sự ghen tức của anh cũng không đơn giản chỉ nằm ở 3 chữ "người yêu cũ". Chẳng hạn nếu tôi có kể về một sự kiện vui vẻ nào đó, anh sẽ cảm thấy khó chịu thực sự, nói thẳng rằng anh thấy ghen tị vì không được ở đó với tôi. Anh luôn tỏ ra kiểm soát những gì tôi (được) nói với anh.
Khi không ở gần nhau, những tin nhắn bắt đầu giống như một sự khủng bố. Tôi đã luôn trong trạng thái phải trả lời tin thật nhanh nếu không muốn cãi nhau.
Kiểu như anh không muốn cho tôi bất kỳ khoảng trống nào cho những thứ khác, ngoại trừ nghĩ về anh.
Tranh cãi bắt đầu nổ ra vào tháng thứ 2 sau khi yêu. Mọi thứ vẫn thật hoàn hảo trước đó, nhưng rồi tôi chợt cảm thấy rằng cứ khi nào tôi thấy vui vẻ hoặc mọi chuyện đang tốt đẹp, thì đột nhiên anh ta gây sự. 2 - 3 lần/tuần, đều đặn như vậy, và nó khiến tôi cảm thấy khá shock.
Vậy mà bất chấp tất cả, vào tháng thứ 3, anh quỳ xuống và ngỏ lời cầu hôn. Tôi, lại một lần nữa, đồng ý.
Niềm vui ngắn chẳng tày gang
Nhận được lời cầu hôn, tôi vui chứ, choáng ngợp vì bất ngờ. Chúng tôi trò chuyện liên tu bất tận về tương lai, về những đứa trẻ, về tất cả mọi thứ tuyệt vời đang chờ đợi phía trước.
Chỉ là, thế giới hoàn hảo của tôi và anh đã bắt đầu xa rời.
Chiếc nhẫn cầu hôn anh làm từ 5 năm trước, dựa trên một chiếc tương tự anh thấy ở đâu đó, trước cả khi chúng tôi gặp nhau.
Chiếc nhẫn được làm từ loại đá anh thích nhất, và được đưa cho tôi vì anh cảm thấy rằng tôi sẽ vừa với nó. Nghĩa là, anh lại tưởng tượng ra một hình ảnh và gán tôi vào nó, chứ không phải anh đi chọn một chiếc nhẫn làm riêng cho tôi.
Thời điểm này tôi đang gặp rắc rối về công việc. Nó khiến tôi buồn bực, nhưng anh thì chỉ tỏ ra trịch thượng và xem thường sự nghiệp của tôi.
Anh bảo tôi chẳng hiểu gì về ngành này cả. Nhưng thực ra, tôi đã đi diễn nhiều năm và được đánh giá rất cao, chỉ là thành công chưa tới thôi.
Buổi tối lễ đính hôn, anh chẳng buồn trò chuyện với bạn bè tôi. Khi khách khứa đã ra về, chúng tôi cùng nhau mở quà, tôi buột mồm nói: "Cảm ơn vì đã tỏ ra ngầu với Robbie nhé." Quên chưa kể, Robbie là tên một anh bồ cũ của tôi.
Thom chưa từng uống quá nhiều rượu trước mặt tôi. Ngày hôm đó, anh cũng chỉ làm một ly champagne, nhưng thế là đủ để anh trở nên điên loạn.
Vừa nghe dứt câu, anh chộp luôn cuốn sách (trớ trêu là nó nói về "ghen") và ném thẳng về phía tôi.
Anh quăng bức tượng nhỏ qua ban công, bắt đầu la hét và chửi thề. Anh gọi tôi là đồ hư hỏng, là con đ***, bảo tôi khôn hồn thì tháo nhẫn và cút ra khỏi nhà.
Đáng lẽ tôi nên đi, nhưng tôi đã không làm vậy. Tôi đã không muốn tin đó là con người thực sự của anh, tự thuyết phục bản thân là do rượu. Mà việc bỏ đi ngay sau khi vừa làm lễ đính hôn và kết duyên trăm năm, kể cũng không phải điều nên làm.
Tôi quyết định ở lại.
Mọi cặp đôi đều cãi nhau, nhưng không phải ai cũng đuổi vợ ra khỏi nhà
Sau khi kết hôn, anh khiến tôi bất ngờ thật sự.
Một tuần sau cơn say, anh đi làm về và nói với tôi rằng tôi khiến anh muốn tự sát. Anh bảo rằng anh đã muốn nhập viện, nhưng không thể vì còn công việc phải lo.
Bất kỳ cuộc tranh cãi nào nổ ra, anh đều tỏ ra hung hãn, chửi rủa, lăng mạ tôi bằng đủ thứ ngôn từ, rồi anh lại bật khóc. Đối với anh, mọi thứ đều là lỗi của tôi, còn anh luôn là nạn nhân.
Lúc này tôi chưa sẵn sàng để từ bỏ, nhưng bắt đầu thấy sợ anh. Những gì anh làm giống như tra tấn tôi về mặt tinh thần, và nó dần ảnh hưởng đến thể chất. Tôi chẳng còn muốn ăn gì nữa - triệu chứng của bệnh biếng ăn.
Tôi kể với một người bạn, nhưng quá xấu hổ để nói cho bất kỳ ai khác. Dù sao anh ta cũng là chồng tôi. Dù chỉ là chồng chưa cưới, nhưng tôi không muốn người ta nghĩ xấu về anh.
Mọi chuyện ngày càng quá quắt. Thom uống rượu ngày càng nhiều, những trận tranh cãi cũng nhiều hơn, xoay quanh việc anh muốn kiểm soát và bạo hành tinh thần của tôi.
Anh sử dụng mọi thứ anh đã cặn kẽ tìm hiểu khi mới quen để chống lại tôi, như việc anh trai tôi nghiện thuốc, bố tôi bỏ gia đình, còn mẹ thì tệ bạc.
Anh ta nói ra những điều kinh khủng, để rồi sau đó lại bảo rằng mình không nhớ có nói ra chúng.
Tôi đã tự nhủ rằng mọi cặp đôi đều có tranh cãi, mọi thứ cũng không hề hoàn hảo. Nhưng đáng ra tôi nên nghĩ không phải người đàn ông nào cũng gọi vợ là "con đ***" và đuổi thẳng vợ ra khỏi nhà.
Nếu bạn bè của tôi đến chơi, tôi cũng thấy căng thẳng tột độ nếu anh đang trên đường về nhà. Tôi sẽ chẳng biết chuyện gì sẽ xảy ra, càng không muốn người khác nhìn thấy cảnh anh cáu giận.
Tôi không muốn Thom cáu vì bạn tôi ở đó. Dần dần, mọi thứ hình thành nên thói quen trong suy nghĩ. Mỗi ngày tôi đều phải tự hỏi: "Anh ta làm gì hôm nay? Mình phải tránh làm điều gì?" Sự căng thẳng trong tôi ngày càng phình ra.
Dần dần, tôi xa cách với bạn bè, thậm chí bắt đầu nghĩ về việc không muốn gia đình đến dự hôn lễ. Chẳng biết từ lúc nào anh khiến tôi cảm thấy như vậy nữa.
Cuộc sống giống như bị cầm tù.
Công việc của tôi, mọi thứ đều phải được sắp xếp theo lịch của anh, để có thể đến gặp anh khi cần. Sau khi đính hôn, anh bảo tôi bỏ việc làm thêm - công việc tôi rất thích, và nói sẽ chuyển cho tôi tiền mỗi tháng.
Tôi hỏi một cô bạn, bạn bảo không nên, vì tôi cần một chút tự chủ trong cuộc sống. Nghe vậy nên tôi từ chối, để rồi 2 tháng sau lại đồng ý. Lý do vẫn vậy: Anh đưa ra những lý do không thể từ chối và tôi phải tuân thủ.
Một lần cãi nhau to, tôi bảo anh rằng cuộc sống của tôi giống như bị cầm tù. Thom cũng tỏ ra lắng nghe, hỏi lại xem tôi cần gì. Tôi bảo rằng mình cần ở với bạn vài ngày, và anh lại nổi cáu.
Anh nói: "Tôi không thể tin cô đang muốn từ bỏ mối quan hệ này?" Kể từ ngày ấy, việc tôi đi với Thom là một hành động bỏ rơi, chứ không phải lỗi vì anh ta.
Vài tuần sau đó, tôi có nghe một người bạn kể rằng Thom đã gửi email lăng mạ một cô người yêu cũ. Tôi hỏi anh, anh bảo "Cô ta đáng bị thế."
Tôi hỏi sao anh ta không kể với tôi rằng đang liên lạc với người cũ, Thom bảo rằng không muốn kể vì nghĩ tôi sẽ không biết.
Cuối cùng, tôi hỏi anh có muốn xin lỗi không. Anh bảo chẳng có gì phải xin lỗi cả.
Đó cũng là lúc tôi nhận ra rằng mọi thứ tôi đang chịu đựng thật sự sai trái. "Anh mất tôi rồi đấy. Xong rồi. Tôi không thể làm gì nữa đâu. Anh cần chữa bệnh đi." - lần duy nhất tôi thực sự đứng dậy chống trả, và cũng là lần cuối cùng.
Bạo hành tinh thần là điều có thật
Lập tức, tôi trở về nhà, nhưng với tốc độ càng nhanh càng tốt trước khi anh ta quay lại. Bởi vì tôi biết nếu mặt đối mặt, anh sẽ có cách thuyết phục tôi ở lại. Anh thực sự giỏi ở khoản này.
Tôi nghĩ anh ta không thể ngờ rằng tôi thực sự sẽ đi. Từ ngày gặp nhau, đính hôn rồi rời đi, tất cả diễn ra trong vỏn vẹn 6 tháng.
Nhưng may mắn thay, tôi có bạn bè xung quanh nhìn thấu được mọi chuyện, kéo tôi ra khỏi vũng lầy trước khi mọi thứ trở nên tồi tệ hơn, dù cũng không phải điều dễ dàng gì.
Điều khó khăn nhất trong câu chuyện này là làm sao để biết đâu là bộ mặt thật của anh ta. Liệu người đàn ông tôi gặp ban đầu chỉ là một vở diễn để kéo tôi vào? Nghĩ lại, thậm chí tôi có cảm giác tôi khi đó không phải là tôi.
Suốt thời gian dài tôi đã chỉ nghĩ về anh, từ giây phút ngọt ngào nhất đến những pha tra tấn tinh thần khủng khiếp. Anh đã khiến tôi mắc kẹt trong mớ luẩn quẩn ấy.
Dấu hiệu bị bạo hành tinh thần :
Bạo hành tinh thần là một dạng bạo hành gia đình. Các dấu hiệu cho thấy bạn đang bị đối phương bạo hành như sau:
- Tiến tới quá nhanh: Khi đối phương tìm cách xúc tiến, đốt cháy giai đoạn trong mối quan hệ quá nhanh chỉ sau vài lần gặp.
- Ghen tức quá mức.
- Cố tình gọi sai tên, với mục đích xúc phạm.
- Đập phá đồ đạc trong nhà.
- Bị đổ lỗi cho những điều mà bạn không làm.
- Coi thường thành tích, sự nghiệp của bạn.
Với nhiều người, chẳng ai có thể tin được một người bình thường sẽ cư xử như Thom. Anh trai tôi cũng thế, anh bảo: "Đó là chuyện bình thường, hôn nhân là vậy."
Không phải vậy! Tôi chắc chắn rằng mình đã bị bạo hành tinh thần suốt thời gian qua. Nhưng khi từng thử tìm kiếm trên Google: "Liệu tôi có đang bị bạo hành", đa số kết quả là bạo hành về thể chất. Có rất ít trường hợp giống như tôi.
Nhưng bạo hành tinh thần cũng là bạo hành. Ở Anh, luật pháp có quy định về các hành vi kiểm soát hoặc cưỡng chế hành vi, và mọi thứ anh làm đều giống với nó.
Tôi muốn lên tiếng, muốn tố cáo anh ta với công chúng, muốn cho thấy anh ta có thể khiến phụ nữ cảm thấy đau khổ như thế nào chỉ bằng lời nói.
Nhưng tôi không thể. Tôi còn sự nghiệp phía trước. Nếu lên tiếng, tên của tôi sẽ gắn với anh ta, điều mà tôi không hề muốn một chút nào.
Cơ sự này cũng vì tôi quá cởi mở về mối quan hệ của mình trên mạng xã hội. Ai mà biết được, lúc đó tôi hạnh phúc mà.
Đôi lúc, tôi vẫn thấy thương anh. Tôi không thể tưởng tượng anh ta nghĩ gì, cũng không thể sống cuộc đời của anh.
Dẫu vậy, việc đối xử với bất kỳ ai giống như anh đối xử với tôi cũng là điều sai trái. Anh ta đã làm thế, và sẽ tiếp tục làm như thế.