9.397 nhân viên y tế nghỉ việc: Không chỉ do thu nhập thấp

Hơn 9.000 nhân viên y tế thôi việc, bỏ việc

Mới đây Công đoàn Y tế Việt Nam vừa có báo cáo gửi Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam về tình hình nhân viên y tế thôi việc, bỏ việc và tình trạng thiếu thuốc, vật tư.

Theo Công đoàn Y tế Việt Nam, tính đến thời điểm ngày 30/6/2022 đã có 3.756 viên chức y tế thuộc thẩm quyền quản lý của các Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương xin thôi việc, bỏ việc.

Điều đáng nói trong số lượng cán bộ y tế bỏ việc, thôi việc thì bác sĩ, điều dưỡng chiếm số lượng khá cao, cụ thể: 1.190 bác sĩ, 1.177 điều dưỡng, 267 kỹ thuật y và 1.126 viên chức y tế khác. Số lượng nhân viên y tế bỏ việc, thôi việc tập trung nhiều nhất tại các thành phố lớn như: Thành phố Hồ Chí Minh (874), Thành phố Hà Nội (360), Đồng Nai (360), Bình Dương (166), An Giang (146), Thành phố Đà Nẵng (127), Thành phố Cần Thơ (111).

Đối với các đơn vị sự nghiệp trực thuộc Bộ Y tế, đến thời điểm ngày 30/6/2022 đã có 357 viên chức y tế xin thôi việc hoặc bỏ việc, trong số đó có 115 bác sĩ, 117 điều dưỡng, 33 kỹ thuật y và 91 viên chức y tế khác.

Ngoài ra, một số đơn vị sự nghiệp trực thuộc Bộ Y tế có số lượng viên chức thôi việc, bỏ việc cao là đơn vị sự nghiệp trực thuộc Bộ đóng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Thống Nhất, Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh.

Báo cáo của Công đoàn Y tế Việt Nam cũng cho biết thêm, tính từ đầu năm 2021 đến 6 tháng đầu năm 2022 có tổng số 9.397 viên chức y tế xin thôi việc, bỏ việc (trong đó có 8.620 viên chức y tế thuộc quyền quản lý của các Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; 777 viên chức y tế thuộc thẩm quyền quản lý của các đơn vị sự nghiệp trực thuộc Bộ Y tế).

Lý do nào khiến nhân viên y tế bỏ việc, thôi việc? 

Cũng theo báo cáo của Công đoàn Y tế Việt Nam, nguyên nhân khiến cho nhân viên y tế bỏ việc liên quan phần lớn tới thu nhập không đủ sống. Lương và chế độ phụ cấp đối với viên chức y tế trong hệ thống y tế công lập thấp, nhất là tại các cơ sở y tế dự phòng và y tế cơ sở.

Theo quy định về chế độ tiền lương và phụ cấp hiện nay, với mức lương cơ sở là 1.490.000 đồng thì bác sĩ sau khi học 6 năm và sau 18 tháng thực hành để được cấp chứng chỉ hành nghề, nếu tuyển dụng vào đơn vị sự nghiệp công lập thì hưởng lương là 2,34 x 1.490.000 đồng = 3.486.000 đồng.

Với phụ cấp ưu đãi nghề là 40% thì mức thu nhập là 4.881.240 đồng (chưa trừ nộp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế).

Trong khi mức thu nhập tại cơ sở y tế ngoài công lập cao hơn gấp 3 đến 4 lần, thậm chí có nơi cao gấp 5 đến 6 lần mức lương của nhân viên y tế tại cơ sở công lập.

Cán bộ viên chức y tế cũng như những người lao động khác đều có nỗi lo về bảo đảm cuộc sống gia đình, bảo đảm điều kiện sống tối thiểu về ăn mặc ở, lo lắng về các chi phí về điện nước, học hành ngày càng cao... Trong khi đó, công việc của nhân viên y tế lại quả tải, cường độ và thời gian lao động tăng; chế độ thu hút, đãi ngộ hạn chế hoặc không có nên dẫn đến tình trạng cán bộ y tế xin thôi việc, nghỉ việc tăng.

Bên cạnh đó, do áp lực công việc cao, từ khi dịch bệnh COVID-19 bùng phát đến nay, cán bộ, viên chức y tế là lực lượng đi đầu trong công tác phòng, chống dịch bệnh. Cường độ làm việc của nhân viên y tế rất lớn khi số lượng ca mắc mới tăng, số người phải cách ly, xét nghiệm, điều trị tăng cao, nhân viên y tế hầu như không có ngày nghỉ.

Thời gian gần đây, các vụ việc vi phạm quy định của pháp luật trong đấu thầu mua sắm thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế dẫn đến điều kiện môi trường làm việc của viên chức y tế bị ảnh hưởng: thiếu thiết bị hiện đại để triển khai các kỹ thuật cao, thiếu thuốc, thậm chí thiếu cả các vật tư tiêu hao, các dụng cụ, trang thiết bị thông thường kể cả thiết bị bảo hộ cần thiết…

Mặt khác, có những viên chức y tế xin nghỉ việc vì lý do gia đình, do công tác xa nhà, hoàn cảnh gia đình khó khăn, thu nhập thấp nên xin thôi việc để về chăm sóc gia đình. Một số cán bộ, viên chức y tế do sức khỏe không đảm bảo nên tự nguyện viết đơn xin nghỉ việc để chữa bệnh. Ngoài việc thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, cán bộ y tế vẫn phải lo lắng cho người thân...

Thiếu thuốc, vật tư y tế ở nhiều nơi

Trong báo cáo, Công đoàn Y tế Việt Nam cho hay hiện có tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế ở nhiều nơi, chủ yếu là các loại thuốc, vật tư y tế thông dụng thuộc thẩm quyền mua sắm của các địa phương, đơn vị, gây ảnh hưởng đến công tác khám bệnh, chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe nhân dân. 

Bên cạnh đó, tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế còn do tình trạng hết hạn số đăng ký của một số loại thuốc, dẫn tới chậm thầu so với dự kiến đề ra...

Có tình trạng thiếu trang thiết bị do các trang thiết bị máy móc xã hội hóa không được phép sử dụng do không đấu thầu được vật tư, hóa chất hoặc liên quan đến pháp lý phải dừng hoạt động hoặc máy móc trang thiết bị xã hội hóa hiện nay không được thanh toán bảo hiểm y tế nên không hoạt động vì không có nguồn thanh toán.

Các  đơn vị dù được giao quyền tự chủ đấu thầu những vẫn còn lúng túng hoặc e ngại trong tổ chức thực hiện. Một số doanh nghiệp, nhà cung cấp cũng e ngại trong việc cung ứng hàng hóa cho các đơn vị công do liên quan đến giá chưa hợp lý, thủ tục đấu thầu, hoặc một số vấn đề về thủ tục thanh toán.

Theo Công đoàn Y tế Việt Nam, Bộ Y tế đã thực hiện rất nhiều giải pháp khắc phục tình trạng thiếu thuốc và nhân lực y tế, nhưng đến nay vẫn chưa có chiều hướng được khắc phục.