Người Việt luôn tâm niệm "có thờ có thiêng, có kiêng có lành" vì thế trong ngày đầu năm, các gia đình đều tránh những điều kiêng kỵ để tránh “mất dông", mọi việc suôn sẻ, tốt đẹp, hanh thông, thuận buồm xuôi gió.
1. Vay mượn hoặc trả nợ đầu năm
Theo quan niệm của người xưa, nếu cho ai đó vay mượn tiền bạc, đồ đạc trong những ngày đầu năm, nhất là mùng 1 Tết thì cả năm đó gia đình sẽ rơi vào cảnh túng thiếu.
Điều kiêng kỵ này xuất phát từ quan niệm, ngày đầu xuân mở cửa để đón lộc vào nhà. Ngược lại, nếu cho mượn hoặc trả sẽ giống như "dâng" tài lộc vào tay người khác.
2. Kiêng đổ rác, quét nhà
Nhiều gia đình thường kiêng quét nhà, đổ rác ngày mồng 1 Tết. Kiêng quét nhà, đổ rác là điều dễ thấy ở nhiều gia đình Việt Nam và Trung Quốc trong những ngày đầu năm mới.
Bởi theo quan niệm từ người xưa, quét nhà, đổ rác ngày đầu năm sẽ đuổi thần tài ra khỏi nhà, từ đó tiền tài không thể tới với gia đình. Hoặc nếu có quét nhà, rác cũng phải để ở góc nhà và không được đổ rác đi.
3. Kiêng đánh vỡ bát đĩa, ấm chén
Kiêng vỡ bát đĩa, ấm chén vì theo quan niệm cha ông, sự đổ vỡ đầu năm sẽ tạo nên sự chia cắt, đứt lìa. Bát đĩa tượng trưng cho gia đình, vì thế, trong những ngày Tết không được đánh vỡ bát đĩa, ấm chén để tránh cãi nhau, tránh những điều không vui xảy ra với gia đình mình.
4. Kiêng cãi vã, va chạm ngày đầu năm
Vào những ngày Tết, mọi người thường cố giữ hòa khí, không tranh cãi, gắt gỏng để cả năm vui vẻ, hòa thuận và đoàn kết. Những ngày này dù trẻ nhỏ có nghịch ngợm, phạm lỗi, người lớn cũng chỉ cười xòa bỏ qua, tránh quát mắng, lớn tiếng.
Đặc biệt, những người có mâu thuẫn, xích mích từ trước cũng tránh va chạm, gây bất hòa trong những ngày đầu năm.
Ngoài ra, quan niệm dân gian khuyên nên tránh những cảm xúc tiêu cực như khóc lóc, buồn tủi, bực tức vào ngày đầu năm. Nếu bất đắc dĩ phải rơi vào hoàn cảnh không vui, chúng ta nên cố gắng kiềm chế để hưởng thụ một năm mới trọn vẹn niềm vui bên người thân, bạn bè, gia đình.
5. Kiêng động tới dao, kéo
Trong phong thủy, dao và kéo là những vật có tính sát thương lớn nên hạn chế động vào chúng trong ngày đầu năm, nhất là mùng 1 Tết. Trong trường hợp bạn muốn băm hay chặt đồ ăn, hãy làm trong đêm 30. Sáng mùng 1, bạn chỉ việc dọn đồ ăn cùng người thân. Các gia đình nên cất bớt dao kéo, chỉ nên để lại những cái cần dùng.
6. Kiêng đóng cửa nhà
Người xưa quan niệm, nếu đóng cửa nhà trong ngày mùng 1 Tết sẽ ngăn chặn những may mắn, vận khí vào gia đình của bạn. Theo quan niệm của người Việt, mùng 1 là ngày đầu tiên khai lộc của cả năm. Do đó, gia chủ nên mở cửa ra đón những điều may mắn, sinh khí, tài lộc vào nhà.
7. Kiêng tắm, gội đầu hoặc giặt quần áo
Sáng mùng 1 không phải là thời điểm thích hợp để làm các việc liên quan tới tẩy rửa. Theo quan niệm dân gian, những việc làm như tắm gội, giặt quần áo vào ngày này có thể làm mất đi may mắn, ảnh hưởng không tốt tới vận khí.
Ngoài ra còn có một cách giải thích khác về kiêng kỵ này. Theo đó, mùng 1 đầu năm là ngày sinh của Thủy Thần, vì vậy những việc làm nói trên bị xem là đắc tội với vị thần này và nên tránh.
9. Kiêng động vào kim khâu
Theo quan điểm của các nhà phong thủy Trung Hoa, đầu năm động vào kim khâu hay làm những hành động như xe chỉ luồn kim, may vá, thuê thùa… thì có thể đem tới thị phi.
Tương tự như vậy, những vật như dao kéo, chày cối… cũng bị xếp vào danh sách các đồ vật hạn chế đụng vào trong ngày mùng 1 để tránh họa tiểu nhân, tránh mang tiếng điều từ miệng lưỡi thiên hạ.
Với những lưu ý về các điều kiêng kỵ trong ngày mùng 1 Tết trên đây, hy vọng bạn và gia đình sẽ có ngày khởi đầu của năm mới suôn sẻ, như ý!
Tổng hợp
*Thông tin mang tính tham khảo.