Mặc dù ung thư tuyến tụy rất hiếm gặp nhưng nó lại có khả năng gây tử vong thuộc hàng cao nhất. Đặc biệt, tỷ lệ sống sót của các bệnh nhân ung thư tuyến tụy giai đoạn 4 là vô cùng thấp.
Theo số liệu của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ năm 2018, có 55.440 người ở quốc gia này mắc ung thư tuyến tụy, trong đó 44.330 ca tử vong. Chỉ có 8% số người bị ung thư tuyến tụy sống sót 5 năm sau chẩn đoán ban đầu. Ở giai đoạn 4, cơ hội sống của bệnh nhân chỉ là 3% bởi tế bào ung thư đã di căn sang gan hoặc phổi.
Đáng sợ ở chỗ, ung thư tuyến tụy rất khó để nhận biết, kể cả khi bạn đã đi khám sức khỏe thường xuyên. Bác sĩ Daniel M. Labow - Trưởng khoa phẫu thuật Bệnh viện Mount Sinai West (New York, Mỹ) cho biết, tế bào ung thư còn dễ di căn sang các cơ quan khác từ rất sớm.
Trên thực tế, không phải ai mắc ung thư tuyến tụy cũng đều xuất hiện các triệu chứng sớm. Tuy nhiên, việc chú ý đến các dấu hiệu bất thường sẽ giúp các bác sĩ phát hiện và điều trị căn bệnh này càng sớm càng tốt, tăng khả năng sống sót của bệnh nhân.
Dưới đây là những dấu hiệu có thể đang cảnh báo bạn mắc ung thư tuyến tụy.
Vàng da và vàng mắt
Hiện tượng vàng da xuất hiện khi chỉ số sắc tố mật bilirubin trong máu tăng cao. Vì ống mật đi qua tuyến tụy, nó có thể bị chèn ép bởi các tế bào ung thư phát triển ở khu vực đầu tụy. Điều này khiến cho bilirubin tăng lên trong máu.
Theo bác sĩ Labow, khi da và lòng trắng mắt chuyển sang màu vàng, nghĩa là sắc tố mật bilirubin đang chảy qua mạch máu và tích trọng trong da và mỡ. Những triệu chứng khác liên quan đến hiện tượng vàng da bao gồm nước tiểu sẫm màu, phân nhạt màu giống đất sét.
"Bilirubin là thứ khiến cho phân có màu nâu. Vì thế, khi nó đi ngược vào mạch máu, nó không thể tới ruột", ông giải thích.
Phân có váng mỡ
Theo bác sĩ Labow, tuyến tụy đóng vai trò đặc biệt trong quá trình tiêu hóa chất béo. Nếu khối u gây tắc nghẽn, không cho sắc tố mật và enzyme tuyến tụy đi vào ruột, chất béo chưa được tiêu hóa sẽ tích tụ ở phân. Do đó, bạn sẽ thấy xuất hiện váng mỡ khi đại tiện.
Mỏi lưng hoặc đau bụng
Bác sĩ Labow cũng cho biết: "Tuyến tụy vốn nằm sâu trong bụng. Thỉnh thoảng, khi tế bào ung thư xuất hiện, chúng sẽ gây ảnh hưởng đến các dây thần kinh xung quanh cột sống. Đó chính là nguyên nhân khiến bạn đau giữa lưng".
Trong hầu hết trường hợp, bạn sẽ không cảm thấy đau quá nhiều. "Mọi người nghĩ rằng cơn đau sẽ biến mất sau vài ngày, nhưng mọi chuyện không hẳn là như vậy", ông bổ sung.
Ngoài ra, ung thư tuyến tụy cũng có thể gây viêm tụy, khiến bạn cảm thấy đau bụng.
Sụt cân nhanh, không lý do
"Một số loại ung thư sẽ tiết ra hợp chất khiến cơ thể tự suy yếu", bác sĩ Labow nói. Do các mô mỡ và cơ xương bị phá vỡ, bệnh nhân sẽ bị sụt cân rất nhanh. "Kể cả khi ăn uống liên tục, bạn cũng không thể tăng cân trở lại".
Bên cạnh đó, ung thư tuyến tụy có thể khiến bạn không hấp thụ được chất béo và protein như bình thường. Do đó, dù có ăn bao nhiêu thì bạn cũng không hấp thụ thêm calories nào.
Buồn nôn và nôn mửa
Nhìn chung, ung thư thường có liên quan tới cảm giác buồn nôn và nôn mửa, đặc biệt là với ung thư tuyến tụy. Bởi lẽ, đây là cơ quan đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa.
"Tuyến tụy nằm gần dạ dày và tá tràng - đây là phần đầu tiên của ruột non", bác sĩ Labow giải thích. "Khối u tuyến tụy có thể gây áp lực lên ruột non, ảnh hưởng đến quá trình thức ăn rời dạ dày và xuống ruột".
Xuất hiện bướu ở phía phải lồng ngực
Trong vài trường hợp, bạn có thể thực sự sờ thấy túi mật ở phía bên phải bụng, thò ra bên dưới lồng ngực.
"Phình túi mật xảy ra do dịch mật thoát ra khỏi ống mật", bác sĩ Labow giải thích. "Nếu ống mật và túi mật bị chặn do ung thư tuyến tụy gây ra, túi mật có thể bị phình to đến mức bạn có thể sờ thấy".
Chân sưng, đau
Nếu một bên chân bị sưng và đau, đó có thể là dấu hiệu của chứng huyết khối tĩnh mạch sâu. Đây là tình trạng hình thành cục máu đông trong các tĩnh mạch sâu ở chân hoặc các khu vực khác trong cơ thể.
"Nhìn chung, ung thư làm gia tăng nguy cơ xuất hiện các cục máu đông", bác sĩ Labow cho biết. Điều này đặc biệt nguy hiểm khi cục máu đông bị vỡ và di chuyển về phổi, gây thuyên tắc mạch phổi.
"Hãy cẩn trọng nếu bỗng dưng bị khó thở hay tăng nhịp tim không rõ lý do". Thuyên tắc phổi nguy hiểm nhưng có thể điều trị được nếu phát hiện sớm, theo bác sĩ Labow.
Đái tháo đường
Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, ung thư tuyến tụy có thể dẫn tới đái tháo đường, dù rất hiếm gặp. Đó là do ung thư đã phá hủy các tế bào sản sinh insulin. Khi tình trạng này xảy ra, bệnh nhân thường cảm thấy khát hoặc đói hơn bình thường, hoặc có sự thay đổi về đường huyết trong máu.
Không phải lúc nào những triệu chứng trên cũng là do ung thư tuyến tụy gây ra nhưng bạn vẫn nên "phòng còn hơn chữa". Khi gặp những triệu chứng đáng nghi này, hãy đến bệnh viện và gặp ngay bác sĩ để tìm hiểu nguyên nhân và chữa trị.
Tham khảo Men's Health