Thông thường, cục máu đông là tốt, đặc biệt khi bị thương, bạn cần máu đông và tụ lại tại vị trí chấn thương để giúp cầm máu.
Tuy nhiên, trong vài trường hợp, cục máu đông xuất hiện đặc biệt ở những tĩnh mạch sâu gần cơ bắp lại đặt con người vào tình trạng nguy hiểm.
"Khi cục máu đông xuất hiện ở hệ thống sâu hơn trong cơ thể, chúng có thể gây đau đớn và cực kỳ nguy hiểm", Luis Navarro, bác sĩ, người sáng lập Trung tâm Điều trị The Vein ở New York, Mỹ cho biết.
Dạng máu đông này được gọi là huyết khối tĩnh mạch sâu. Huyết khối tĩnh mạch sâu được ví như rào chắn trên đường huyết mạch gây tắc nghẽn hệ tuần hoàn và ngăn dòng máu lưu thông.
Tình hình sẽ trở nên nghiêm trọng hơn nếu huyết khối tĩnh mạch sâu tách ra khỏi vị trí ban đầu và di chuyển vào phổi.
Khi đó, nó trở thành chứng nghẽn động mạch phổi - một dạng cục máu đông ngăn cản cơ quan quan trọng này nhận oxy và máu mà nó cần. Kết quả là phổi cũng như các cơ quan khác bị tổn thương và sau đó có thể dẫn đến tử vong.
Một số người dễ bị huyết khối tĩnh mạch sâu hơn một số khác. Do đó, nhận biết các dấu hiệu của cục máu đông là cực kỳ quan trọng.
1. Sưng phồng ở một chi
Một bên cẳng chân hoặc cánh tay sưng húp là một trong những dấu hiệu phổ biến của huyết khối tĩnh mạch sâu.
"Cục máu đông có thể làm nghẽn dòng lưu thông máu ở chân và máu đổ về phía sau cục máu đông, gây tình trạng sưng tấy", bác sĩ Navarro giải thích.
Nhưng nhiều người bỏ qua dấu hiệu này, nhất là cẳng chân sưng to hoặc cứng đờ khi ngồi trên máy bay hoặc trong thời gian bất động lâu.
Tuy nhiên, hãy cẩn thận nếu hiện tượng này xảy ra nhanh, đặc biệt khi xảy ra cùng với một bên chân bị đau.
2. Chân hay cánh tay đau
Thông thường, huyết khối tĩnh mạch sâu xuất hiện cùng với các triệu chứng như sưng phồng, tấy đỏ và gây đau.
"Thật không may là cảm giác đau đớn do một cục máu đông gây ra dễ bị nhầm lẫn với đau như khi bị căng cơ hoặc co rút cơ. Đó là lí do tại sao cục máu đông thường không được chẩn đoán sớm và trở nên nguy hiểm", bác sĩ Navarro nhấn mạnh.
Theo các chuyên gia, đau do huyết khối tĩnh mạch sâu có xu hướng tấn công bạn khi bạn đang đi bộ hoặc đang gập cong chân hướng lên trên.
Nếu bạn bị chuột rút, chân bạn dường như không thể lắc được, nhất là khi da ở gần khu vực đó trở nên ấm hoặc đổi màu, không đừng chủ quan mà hãy đi khám bác sĩ ngay.
3. Nổi những vệt đỏ trên da
Thực tế, một vết bầm tím là một dạng cục máu đông và bạn không cần phải quá lo lắng. Nhưng bạn lại lưu ý khi thấy sự thay đổi màu sắc ở da mà cụ thể là sắc đỏ.
Huyết khối tĩnh mạch sâu gây ra các vệt đỏ dọc theo tĩnh mạch ở chi bị tổn thương, và khiến cánh tay hoặc chân ấm hơn khi chạm vào.
4. Đau ngực
Một cơn đau ở ngực có thể khiến bạn nghĩ đến cơn suy tim, nhưng nó cũng có thể là dấu hiệu của cục máu đông.
"Cả suy tim và nghẽn động mạch phổi đều có triệu chứng giống như thế này", bác sĩ Navarro nhấn mạnh.
Tuy nhiên, đau do nghẽn động mạch phổi có xu hướng mạnh hơn, tạo cảm giác như bị dao đâm. Cảm giác trở nên nặng khi hít một hơi sâu. Trong khi đó, đau do suy tim thường khởi phát từ vùng thân trên như vai, hàm hay cổ.
Và sự phân biệt duy nhất chính là ở hơi thở. Đau do nghẽn mạch phổi từ từ nặng thêm cùng với mỗi hơi thở bạn hít vào. Nếu điều đó xảy ra, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.
5. Khó thở hoặc tim đập nhanh
Khi có một cục máu đông trong phổi, lượng oxy sẽ bị giảm. Lúc đó, hàm lượng oxy thấp, nhịp tim tăng lên để cố gắng bù đắp cho sự thiếu hụt.
Vì thế, nếu thấy sự rung động trong lồng ngực và gặp rắc rối với hơi thở sâu có nghĩa cơ thể đang gửi tín hiệu cảnh báo bạn đang bị nghẽn động mạch phổi.
Ngoài ra, bạn cũng có thể cảm thấy chóng mặt hoặc thậm chí buồn nôn. Bạn hãy gọi cấp cứu nếu những triệu chứng này đột ngột xuất hiện.
6. Ho không rõ nguyên nhân
Bạn ho liên tục? Thêm vào đó bạn còn bị khó thở, nhịp tim nhanh hay đau ở ngực, hãy nghĩ ngay đến nghẽn động mạch phổi.
"Cơn ho thuộc kiểu ho khan nhưng đôi khi bệnh nhân có thể ho ra đờm hoặc máu", bác sĩ Navarro khuyến cáo.
Nếu nghi ngờ, lập tức gọi điện thoại cho bác sĩ hoặc nhanh chóng tới ngay trung tâm y tế gần nhất trước khi quá muộn.
* Theo Preventio