Trên Zhihu, có một chủ đề được nhiều bố mẹ quan tâm: "Tại sao con tôi dạy mãi cũng không chịu nghe lời?". Trên thực tế, nhiều người nói rằng, bố mẹ sinh con, trời sinh tính, nhưng tính cách vẫn có thể rèn dũa được theo năm tháng. Và sau tất cả, sự giáo dục của bố mẹ vẫn là quan trọng nhất.
Một tài khoản có tên là Tịch Mao Tân đã chia sẻ rằng, theo cô có 6 cách làm hư trẻ em mà nhiều bố mẹ vẫn đang làm, và những cách này không chỉ khiến trẻ con cảm thấy tự ti thua thiệt, mà có những đứa trẻ vốn rất thông minh lanh lợi, nhưng lại bị sự giáo dục này ảnh hưởng đến tâm lý, khiến trẻ không còn tự tin.
1. Thường so sánh trẻ với "con của người khác"
Nói không ngoa khi đa số bố mẹ đều có câu cửa miệng như thế này: "Hãy xem XXX kìa, con có thấy nó giỏi không, con nhìn xem bạn hơn con ở điểm nào, tại sao con không biết học hỏi?". Và đương nhiên, nghe có vẻ là dạy dỗ, nhưng trên thực tế những câu nói này đang dần hủy hoại tâm hồn của trẻ.
2. Hay tức giận với trẻ
Nuôi con không phải là chuyện dễ dàng. Đối với nhiều bậc phụ huynh, bên cạnh việc nuôi dạy con cái, họ cũng có nhiều việc ở nơi làm việc, thậm chí có những lúc khiến họ buồn bực và căng thẳng. Những lúc như thế này, nhiều người không giữ được bình tĩnh và trút giận lên người con. Tuy nhiên, nếu bố mẹ làm như thế sẽ khiến lòng tự trọng của trẻ suy giảm một cách nghiêm trọng, và chúng sẽ trở nên tự ti lúc nào không hay.
3. Dùng những ngôn từ không phù hợp khi dạy con
Mỗi bậc cha mẹ đều có cách dạy con riêng và không ai có thể can thiệp vào. Tuy nhiên, trong những lần nói chuyện hoặc dạy dỗ, bố mẹ nên dùng thái độ bình tĩnh, đặc biệt là không nên dùng những ngôn từ không hay, mang tính chất chế nhạo, đả kích. Ví dụ: "Sao con ngốc thế", "Mẹ chưa bao giờ thấy đứa trẻ nào ngu như con", "Mẹ đã sinh con ra như thế nào, mà con lại cư xử như thế",... Bố mẹ nên nhớ, trẻ con cũng có thế giới riêng, việc bị đả kích và tấn công bằng ngôn ngữ như thế sẽ để lại vết thương lòng khó xóa nhòa trong tương lai.
4. Luôn tạo cho trẻ cảm giác không thể làm được gì và không được ai đánh giá cao
Trong cuộc sống này, có nhiều bố mẹ khen ngợi con, nhưng cũng không ít người chê bai con của mình. Trong nhiều trường hợp, khi con cái ăn mặc lôi thôi, hay học lực kém, không có kỹ năng đặc biệt,...
Thay vì dùng những lời lẽ dịu dàng để nói cho con hiểu thì nhiều người đã chê bai thẳng thừng, vì họ nghĩ rằng để con hiểu được vấn đề và thay đổi. Nhưng trái tim đứa trẻ mỏng manh, không phải những lời cay đắng nào cũng chịu được.
5. Khắc họa mình là nạn nhân của gia đình, luôn cho trẻ cảm giác tội lỗi
Nhiều phụ huynh thường nói với con rằng, từ khi sinh chúng ra đời, họ còn chưa có một ngày được đi du lịch. Những lúc đón nhận lời phàn nàn từ giáo viên, họ luôn cảm thấy khốn khổ. Sinh con ra đã khó khăn, dạy con còn khó khăn hơn, tại sao con không chịu nghe lời,...
Bằng cách này, bố mẹ đã vô tình khiến cho trẻ con cảm thấy tội lỗi, thậm chí chúng sẽ không thể đối mặt với cuộc sống tương lai một cách tích cực.
6. Làm cho trẻ trở nên ngốc nghếch ở nơi công cộng
Nếu như 5 điều đầu tiên là "vấn nạn" trong gia đình thì điều thứ 6 này chính là cách để "tiêu diệt" một đứa trẻ. Việc chỉ trích, chế nhạo con cái trước mặt những người ở ngoài như họ hàng, bạn bè, hàng xóm hoặc bạn học của con đề là những nhát dao chí mạng, khiến chúng cảm thấy xấu hổ, không thể chịu đựng nổi. Về góc độ tâm lý, hành động này của bố mẹ sẽ khiến đứa trẻ có tâm lý sợ xã hội, sinh ra những suy nghĩ thiếu ý thức.