Ngày 9-7, TAND tỉnh Điên Biên tổ chức buổi thương lượng lần thứ năm, liên quan đến vấn đề bồi thường oan sai cho gia đình cụ Đặng Thị Nga (83 tuổi, trú tại huyện Tuần Giáo).
Cụ Đặng Thị Nga cùng hai con trai Trịnh Công Hiến (đã mất) và Trịnh Huy Dương (49 tuổi) chính là ba mẹ con mang án oan giết cha, giết chồng suốt 28 năm, mới được minh oan và xin lỗi công khai vào tháng 10-2017 vừa qua.
Cụ Đặng Thị Nga và con trai Trịnh Huy Dương.
Trước đó, tại lần thương lượng thứ nhất, TAND tỉnh Điện Biên đưa ra mức bồi thường hơn 4 tỉ đồng. Đến lần thứ hai, con số này tăng lên gần 13 tỉ đồng; lần thứ ba lại giảm xuống còn hơn 3 tỉ đồng. Lần thương lượng thứ tư vừa qua, hai bên vẫn chưa thể thống nhất với nhau.
Tại buổi làm việc hôm nay, gia đình cụ Nga đồng ý với mức bồi thường đưa ra tại lần thương lượng thứ hai vào tháng 7-2018, tức gần 13 tỉ đồng.
Số tiền này bao gồm: thiệt hại tinh thần cho cụ Nga cùng ba người con của cụ (Trịnh Huy Dũng, Trịnh Thị Ngọc, Trịnh Việt Vương); tiền thuốc bồi dưỡng sức khỏe đối với bà Nga trong 28 năm; chi phí khai quật, mai táng, thuê luật sư; các khoản bồi thường thiệt hại cho ông Trịnh Công Hiến (con trai cả, đã mất); các khoản bồi thường thiệt hại cho ông Trịnh Huy Dương (con trai thứ hai),…
Tuy vậy, phía TAND tỉnh Điện Biên vẫn chưa thể thống nhất và chốt mức bồi thường cuối cùng đối với cụ Nga và các con. Cơ quan này đã lập biên bản thương lượng không thành đối với yêu cầu bồi thường của gia đình cụ.
Ông Trịnh Huy Dương cho biết do thời gian oan sai quá lâu (28 năm mang án oan, 2 năm đòi bồi thường), sức khỏe cụ Nga đã rất yếu, gia đình mong muốn cơ quan chức năng tỉnh Điện Biên nhanh chóng giải quyết bồi thường để bù đắp những mất mát.
“Chúng tôi đề nghị giải quyết bồi thường theo kết quả thương lượng đã thành của lần hai vào ngày 20-7-2018” – ông Dương nêu ý kiến.
Như PLO đã đưa tin , sau khi được tổ chức công khai xin lỗi, cụ Đặng Thị Nga cùng các con đã gửi đơn yêu cầu bồi thường oan sai đến TAND tỉnh Điện Biên. Mức bồi thường mà luật sư (LS) và gia đình cụ Nga yêu cầu cơ quan tố tụng bồi thường cho gần 30 năm mang thân phận bị can vì bị hiềm nghi giết chồng, giết cha là hơn 18 tỉ đồng.
Trong đơn, cụ Nga nhắc lại những ngày tháng đau khổ đến cùng cực khi phải mang tội giết chồng, hai con trai bà mang tội giết cha. Lúc cụ và hai con trai bị bắt thì ba đứa con còn lại vẫn thơ dại, chưa đến tuổi thành niên. Cụ băn khoăn do bị ảnh hưởng bởi những vụ án oan mà nay một người con trai của cụ đã mắc bệnh trầm cảm.
“Vụ án này xảy ra với tôi và gia đình tôi là một mất mát vô cùng lớn không gì bù đắp nổi. Việc cả gia đình bao gồm tất cả người trưởng thành và chưa trưởng thành đều bị điều tra, truy tố xét xử oan sai ngoài việc đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh dự, uy tín không chỉ tới tôi mà còn tới cả gia đình, họ tộc, dân làng, xã hội lên án; không những chỉ bị suy sụp về tinh thần mà còn bị suy sụp nghiêm trọng về thể chất...” – cụ Nga viết trong đơn.
Theo nội dung vụ án, năm 1989, thi thể ông Trịnh Huy Tùng (chồng cụ Nga) được tìm thấy dưới giếng. Cơ quan Công an huyện Tuần Giáo đã khởi tố, bắt giam ba mẹ con cụ Nga để điều tra về tội giết người.
Năm 1990, TAND tỉnh Lai Châu cũ (nay là Điện Biên) mở phiên xử sơ thẩm và phạt cụ Nga 36 tháng tù treo về tội che giấu tội phạm. Hai con trai của cụ là Trịnh Công Hiến và Trịnh Huy Dương bị tòa buộc tội đã giết ông Tùng, tuyên án lần lượt 18 năm tù và 12 năm tù. "Được" hưởng án treo, cụ Nga lặn lội đến khắp các cơ quan trung ương kêu oan cho mình và hai con.
Sau đó, Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại Hà Nội đã tuyên hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại. Tháng 1-1992, trong quá trình điều tra lại, VKSND tỉnh Lai Châu cũ có quyết định hủy bỏ việc tạm giam với ông Hiến và ông Dương sau 28 tháng tạm giam.
Tuy nhiên, cũng kể từ đó vụ án bị treo lơ lửng gần 30 năm mà không có bất cứ kết luận nào dù gia đình cụ Nga liên tục gửi đơn kêu oan. Ba mẹ con dù được tự do bên ngoài nhưng tội danh giết người và che giấu tội phạm vẫn ngày ngày bám theo.
Năm 2016, cơ quan tố tụng liên ngành tỉnh Điện Biên vào cuộc để giải quyết đơn kêu oan của cụ Nga và con trai. Tháng 9-2017, Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình đã đề nghị cơ quan tố tụng liên ngành sớm giải quyết vụ án dưới chân đèo Pha Đin.
Tháng 10-2017, cơ quan tố tụng liên ngành đã quyết định đình chỉ bị can, tuyên bố cụ Nga và hai con trai không phạm tội giết người và che giấu tội phạm. Một điều đau đớn trong vụ án này là ông Trịnh Công Hiến đã qua đời trước khi được minh oan. Theo lời kể gia đình, khi còn trong trại giam, ông xăm lên mình ba chữ "đời oan trái", nói khi nào được minh oan sẽ tự tay xóa đi.