Ung thư tuyến tụy
Ung thư tuyến tụy là những tổn thương ác tính xuất phát từ mô tụy, bao gồm các tế bào của mô tụy ngoại tiết, tế bào tụy nội tiết và các tế bào thuộc mô liên kết của tụy.
Theo thống kê của Tổ chức y tế thế giới (WHO), ung thư tuyến tụy chỉ đứng thứ 14 về tỉ lệ mắc (458.918 ca mắc/năm), tuy nhiên ung thư tụy lại đứng hàng thứ 7 về tỉ lệ tử vong do ung thư (432.242 ca tử vong/năm). Điều này cho thấy tiên lượng của ung thư tụy rất xấu, trên thực tế tỉ lệ sống trung bình sau 5 năm của ung thư tụy chỉ khoảng 9.3%.
Nguyên nhân chủ yếu khiến ung thư tụy có tiên lượng xấu so với ung thư tiêu hóa khác là bởi tụy có vị trí đặc biệt ở rất sâu trong ổ bụng, triệu chứng lâm sàng nghèo nàn lại dễ nhầm với bệnh khác nên người bệnh thường được chẩn đoán ở giai đoạn muộn. Tại Mỹ, chỉ 10% bệnh nhân ung thư tụy được chẩn đoán ở giai đoạn sớm, trong khi đó 53% bệnh nhân được chẩn đoán ở giai đoạn IV khi đã có di căn.
Dấu hiệu cảnh báo sớm ung thư tuyến tụy
Bác sĩ Deborah Lee chia sẻ với trang Express: "Các dấu hiệu của ung thư tuyến tụy thường dễ bị nhầm lẫn, khiến người bệnh phát hiện muộn nên tiên lượng của ung thư tuyến tụy thường rất xấu".
Bác sĩ Lee cho biết: "Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng khoảng 25% bệnh nhân có các triệu chứng ở vùng bụng trên trong 6 tháng trước khi được chẩn đoán ung thư tuyến tụy. Và hơn 15% bệnh nhân có các triệu chứng trước 6 tháng".
Bác sĩ Lee cho biết có 5 dấu hiệu cảnh báo ung thư tuyến tụy có thể xuất hiện trước vài tháng, bao gồm: Tiêu chảy; Táo bón; Đầy hơi; Buồn nôn; Những thay đổi khác trong nhu động ruột.
Ngoài ra, bác sĩ Lee giải thích thêm rằng các cơn đau ở vùng bụng cũng có thể xảy ra ở giai đoạn sớm của ung thư tuyến tụy, tùy thuộc vào vị trí chính xác mà khối u phát triển.
Chuyên gia nói thêm: "Ung thư tuyến tụy cũng có thể gây đau ở một số vùng cơ thể nếu khối u đè lên các cơ quan hoặc dây thần kinh khác. Chẳng hạn như, cơn đau có thể lan từ bụng trên ra sau lưng nếu khối u chèn ép vào cột sống.
Một số bệnh nhân báo cáo rằng cơn đau ở vùng bụng của họ nằm ở mức độ nhẹ hoặc trung bình, nhưng một số bệnh nhân khác lại cho biết họ xuất hiện các cơn đau dữ dội. Các cơn đau có thể không xuất hiện liên tục hoặc cơn đau có thể dữ dội hơn khi ăn uống, khi ăn các thực phẩm giàu chất béo hoặc khi nằm xuống".
Bác sĩ Lee cho biết: "Các triệu chứng kể trên thường tương tự với tình trạng của hội chứng ruột kích thích (IBS) nên thường dễ bị nhầm lẫn và bỏ qua".
Một số dấu hiệu khác cảnh báo ung thư tuyến tụy
Ngoài các vấn đề về tiêu hóa và đau nhức ở vùng bụng, ung thư tuyến tụy cũng có thể gây ra một số triệu chứng đáng chú ý khác. Cụ thể bao gồm:
- Vàng da: Vàng da là dấu hiệu điển hình cảnh báo ung thư tuyến tụy. Tình trạng vàng da thường xảy ra khi khối u ở đầu tuyến tụy chặn ống mật. Các dấu hiệu đáng chú ý đi kèm với vàng da thường là vàng củng mạc; nước tiểu sậm màu, phân có màu nhợt nhạt, ngứa da.
- Chán ăn: Tuyến tụy có chức năng nội tiết (kích thích sản xuất insulin giúp hấp thu tốt lượng glucose làm giảm lượng đường trong máu) và chức năng ngoại tiết (Tiết ra các dịch tiêu hóa). Khi mắc ung thư tuyến tụy, chức năng tiết ra dịch tiêu hóa của tụy cũng sẽ bị giảm sút, ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa thức ăn, gây chán ăn và một số vấn đề tiêu hóa khác.
- Sụt cân bất thường: Giảm cân, sụt cân bất thường không rõ nguyên nhân có thể là dấu hiệu cảnh báo khối u đang phát triển, bao gồm cả ung thư tuyến tụy.
- Mệt mỏi: Mệt mỏi dù đã nghỉ ngơi đầy đủ có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư tuyến tụy.
Các dấu hiệu cảnh báo ung thư tuyến tụy có thể tương tự với các dấu hiệu cảnh báo các tình trạng bệnh hoặc vấn đề sức khỏe khác, khiến việc chẩn đoán bị chậm trễ. Do đó, các chuyên gia khuyến cáo ngay khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trong cơ thể, mọi người nên đến các cơ sở y tế để thăm khám sớm để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời (nếu có).
Đặc biệt, bác sĩ Lee khuyến cáo: "Mọi người nên cảnh giác với các cơn đau bụng xuất hiện bất thường, nhất là khi các cơn đau bụng không rõ nguyên nhân và kéo dài âm ỉ trong vòng một tuần liên tiếp".