Trí tuệ cảm xúc (EQ) là khả năng nhận biết, hiểu, quản lý và thể hiện cảm xúc của chính bạn và người khác. Chỉ số EQ không tự nhiên sinh ra và duy trì cố định theo năm tháng, bởi nó có thể thay đổi theo sự nỗ lực của cá nhân. Trong đó, vai trò của cha mẹ vô cùng quan trọng.
Cha mẹ có trí tuệ cảm xúc cao sẽ không bao giờ làm những điều sau đây.
Ảnh minh họa
1. Chỉ trích trẻ nơi công cộng
Nhiều bố mẹ cho rằng la mắng con trước mặt người khác cũng là một hình thức giáo dục con. Điều đó sẽ giúp con nhận ra khuyết điểm và từ đó có ý chí mạnh mẽ để phấn đấu trở nên tốt đẹp hơn.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia tâm lý, việc phê bình con trước mặt mọi người lại mang tác dụng ngược. Không chỉ làm tổn thương lòng tự trọng của trẻ, mà còn khiến trẻ trở nên ương bướng, khó chỉ bảo. Nhiều đứa trẻ cho biết điều mà chúng sợ nhất, hình phạt nặng nề nhất với chúng chính là bị mất mặt.
Không trách mắng con nơi công cộng không có nghĩa là dung túng, đồng lõa cho sự sai trái. Nếu là sai như vô cớ đánh bạn, mất bình tĩnh, ăn vạ thì cha mẹ nên ngăn chặn ngay, nghiêm khắc nói rằng hành vi như vậy là không thể chấp nhận được. Ngay lập tức đưa trẻ đến một nơi yên tĩnh và giúp trẻ phân biệt đúng sai kịp thời.
Hãy sửa chữa những lỗi lầm nhưng không đến mức hạ thấp nhân cách của trẻ. Ví dụ, nếu trẻ xả rác ở nơi công cộng, bạn chỉ cần giáo dục trẻ tầm quan trọng của việc vệ sinh và tác hại của việc vệ sinh kém, đừng nói những câu như "Con không biết suy nghĩ à?”. Điều đó sẽ làm tổn thương nhân cách và lòng tự trọng của con. Chọn cách ứng xử khi giận dữ cũng sẽ bộc lộ đầy đủ trí tuệ cảm xúc của cha mẹ.
2. Cãi vã trước mặt trẻ
Dù mâu thuẫn giữa cha mẹ có gay gắt đến đâu cũng đừng cãi nhau trước mặt con cái. Điều này sẽ để lại ảnh hưởng tâm lý nặng nề cho trẻ và tạo ra sự oán giận đối với cha mẹ.
Nghiên cứu cho thấy con cái của những bậc cha mẹ hay cãi vã thường bi quan hơn về thế giới, cáu kỉnh và nổi loạn hơn, thường gặp rắc rối trong tình yêu và hôn nhân. Vì vậy, cha mẹ có trí tuệ cảm xúc cao sẽ tránh tranh cãi với bạn đời trước mặt con cái. Họ sẽ giải quyết vấn đề một cách nhẹ nhàng hơn. Đây cũng là tấm gương tốt về lý trí và trí tuệ cho con cái.
3. Truyền năng lượng tiêu cực cho con
"Con có biết để nuôi con ăn học, bố mẹ phải tốn bao nhiêu không?"; "Vì con mà mẹ không được làm công việc yêu thích"; "Bố con suốt ngày chỉ biết ôm điện thoại, không giúp ích được gì"... Ngôn ngữ tiêu cực giống như một con dao găm làm tổn thương trẻ. Đồng thời, nó còn mang lại nhiều năng lượng tiêu cực cho chính bố mẹ. Theo thời gian, con sẽ không còn muốn tương tác hoặc lắng nghe bạn nữa.
Cha mẹ có trí tuệ cảm xúc cao biết cách không mang những cảm xúc tiêu cực của mình về nhà, và tất nhiên họ cũng không thể hiện chúng trước mặt con cái. Họ hiểu rằng trẻ cần có thái độ vui vẻ và tích cực để đối mặt với cuộc sống. Họ kiềm chế những cảm xúc không tốt của mình và tìm thời gian để cân bằng bản thân trước khi trút nó lên đầu con mình.
4. Không mỉa mai con
Trên thực tế, hầu hết các bậc cha mẹ sẽ vô tình nói lời mỉa mai và làm tổn thương con mình mà không hề hay biết. Ví dụ, khi ai đó khen con bạn: "Bài kiểm tra lần này con được 9 điểm, giỏi quá", nhưng bạn lại nói: "Không, con còn tệ lắm, suốt ngày chỉ biết chơi thôi". Câu trả lời như vậy sẽ khiến trẻ cảm thấy không được cha mẹ chấp thuận và dần dần trở nên tự ti, tiêu cực.
Cha mẹ có trí tuệ cảm xúc cao sẽ hướng dẫn con cái theo hướng tích cực, bày tỏ sự ghi nhận về thành tích, tuy nhiên họ cũng nói với con rằng điểm số không phải là yếu tố duy nhất để đánh giá một con người và con không nên tự mãn vì điều đó.