Bài thuốc giải cảm nhiệt mùa hè
Hơn 40 năm công tác ở Bệnh viện Y học cổ truyền trung ương dù đã về hưu nhưng những bài thuốc "bí truyền" của lương y Trí vẫn trở thành bài thuốc gối đầu giường cho các gia đình.
Điều đáng trân trọng hơn nữa là mấy chục năm nay, ông Trí đều miễn phí tiền khám cho người nghèo. Thậm chí, gặp những nhiều trường hợp khó khăn, Lương y còn miễn phí cả tiền thuốc.
Những ngày hè, Lương y Trí cho biết người dân thường mắc các bệnh do cảm nhiệt. Nguyên nhân của cảm phong nhiệt là do mùa hè khí hậu nóng bức, khi ra ngoài trời không tránh khỏi nắng nóng. Lúc này mồ hôi ra nhiều làm các lỗ chân lông bị nở ra, cơ thể suy yếu, là cơ hội để tà khí xâm nhập vào.
Bệnh cảm nhiệt thường có những triệu chứng như: Sợ nóng, sợ gió, mồ hôi nhiều, nặng đầu, khát nước, khô miệng, nước tiểu màu vàng, mặt đỏ, mắt đỏ, rêu lưỡi màu vàng mỏng, mạch phù xác, họng đỏ ngứa đau.
Lương y Trí cho biết bài thuốc chữa bệnh cảm nhiệt rất đơn giản, Ông vẫn khuyên người bệnh đầu tiên là xông để giải trừ các khí độc trong người. Những ai đã từng xông nước trị cảm mới thấy việc xông rất dễ chịu và nhanh lành bệnh (bài thuốc xông được giới thiệu bên dưới).
Bài thuốc sắc uống sử dụng Kim ngân hoa (16g), Trúc diệp (lá tre) (16g), Kinh giới (12g), Bạc hà (8g), Tía tô (10g), Hương nhu (10g), Cam thảo nam (4g). Tác dụng bài thuốc khu phong, thanh nhiệt, giải biểu.
Cách chế biến bao gồm các vị thuốc trên và cho vào nồi đổ 3 bát nước, đun cạn còn một bát thuốc, lần hai cũng đun 3 bát nước còn một bát thuốc, lần 3 tương tự.
Bệnh nhân nên đun được bát thuốc nào thì để nguội uống luôn, ngày uống 3 lần vào sáng, trưa, tối. Một số thực phẩm bệnh nhân nên tránh như: Rượu, ớt, hạt tiêu, thịt gà, thịt chó.
Lương y Hoàng Gia Trí đang bốc thuốc kê đơn cho người bệnh (Ảnh: Hanoimoi)
Bài thuốc xông này ngoài việc kết hợp để chữa các chứng khác như giải cảm nhiệt, cảm phong hàn... có thể dùng để trị cảm cũng rất hiệu nghiệm.
Khi có triệu chứng sợ gió, sợ nước, nặng đầu, khô miệng… là các triệu chứng của cảm do nhiệt, có thể kết hợp giữa phương pháp xông và dùng bài thuốc. Bài thuốc xông được lương y Trí chia sẻ như sau:Lá sả, tía tô, kinh giới, lá bưởi, mỗi thứ một nắm to đun sôi. Bệnh nhân nhấc nồi này ra ngoài để gần rồi trùm chăn kín, xông khoảng 15 phút. Tác dụng của thuốc xông này là làm toát mồ hôi, đưa tà khí ra ngoài.
Bài thuốc ho gối đầu giường
Không chỉ có bài thuốc trị cảm nhiệt, lương y Trí còn có nhiều bài thuốc khác trở thành ‘độc quyền" của ông mà người nước ngoài cũng xin về. Bài thuốc ho là bài thuốc được nhiều người ca ngợi nhất.
Nói về bệnh ho, lương y Trí giải thích nguyên nhân gây ra ho là do cơ địa trong người nóng, mắc bệnh về đường hô hấp, hay uống quá nhiều kháng sinh dẫn đến phế âm (phổi) bị ảnh hưởng.
Theo Đông y ho là do tà khí xâm nhập cơ thể qua đường miệng, mũi, da lông, khiến phế khí mất tuyên thông sinh ho. Bệnh nhân thường có những triệu chứng như: Ho khan, ho lâu ngày, có đờm đặc khi khạc ra có màu vàng (gọi là phế âm hư).
Bài thuốc gồm 11 vị: Tiền hồ (12g), Cát cánh (12g), Bán hạ (8g), Mạch môn (12g), Tang bì (12g), Tô tử (10g), Chỉ xác (8g), Hậu phác (16g), Sa sâm (10g), Cam thảo (8g), Đại táo (10g). Thông thường, bệnh nhân uống năm thang thuốc trong bảy ngày. Mỗi thang sắc làm bốn lần trong 1,5 ngày.
Đây là bài thuốc dành cho người lớn, cơ thể bình thường. Nếu những người gầy, kém ăn, kém ngủ thì thêm vào các vị kiện tỳ và an thần. Đặc biệt, với trẻ em phải đến các cơ sở y tế khám bệnh để lấy thuốc theo đúng chỉ dẫn của thầy thuốc.
Bài thuốc chữa cảm phong hàn
Khi người có những biểu hiện như sợ lạnh, sốt cao, đau đầu, đau gáy, toàn thân đau ê ẩm, không có mồ hôi, tắc mũi, ho có đờm, tức ngực..., dùng bài thuốc chữa cảm phong hàn bao gồm những vị:
Nhân sâm (12g), Độc hoạt (8g), Xuyên khung (10g), Cát cánh (12g), Khương hoạt (10g), Tiền hồ (12g), Sài hồ (12g), Chỉ xác (12g), Phục linh (12g), Phòng phong (8g), Kinh giới (12g), Sinh khương (gừng tươi) (3 lát). Bài thuốc có tác dụng khu phong, tán hàn, ích khí, giải biểu.
Theo cách sắc thuốc thông thường, bệnh nhân cho thuốc vào nồi đổ 3 bát nước đun sôi nhỏ lửa còn một bát thuốc, 3 lần sau cũng vậy. Cuối cùng hòa lẫn số thuốc của bốn lần sắc vào và dùng dần.
Với những người khỏe, nên uống thuốc trước khi ăn 30 phút, người cao tuổi nên dùng thuốc sau khi ăn 30 phút. Ngoài ra người bệnh cũng cần kiêng, không nên ăn thịt gà, tôm, thịt chó, vừng, lạc, rượu, bia, ớt, hạt tiêu….