Lọc máu chu kỳ, ảnh minh hoạ.
1. Thích ăn thịt
Theo PGS TS Nguyễn Thị Lâm, Nguyên Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc Gia, tại Việt Nam, bệnh lý suy thận là một trong những hậu quả nặng nề của các bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp. Những bệnh lý này có thể gây tổn thương mao mạch thận, ảnh hưởng tới chức năng của thận và gây ra mất dần chức năng thận.
Đồng quan điểm với PGS Lâm, TS.BS Huỳnh Ngọc Phương Thảo, Khoa Nội thận – Thận nhân tạo Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, cho biết tỷ lệ người mắc bệnh thận rất cao. Bệnh thận hiện nay ngày một gia tăng là do hệ quả của các bệnh mãn tính không lây như đái tháo đường, tăng huyết áp, béo phì... Suy thận mạn còn gặp ở những bệnh nhân viêm cầu thận, mắc bệnh tự miễn. Một số bệnh nhân dùng thuốc bừa bãi không theo chỉ dẫn của bác sĩ cũng có thể dẫn tới suy thận.
Gánh nặng các bệnh lý không lây đang ngày càng tăng ở Việt Nam. Đây là hệ quả của việc bữa ăn của người Việt đã thay đổi theo sự phát triển của kinh tế.
Ngày nay, người Việt ăn nhiều thức ăn giàu đạm và thực phẩm chế biến hơn, đặc biệt ăn ít rau hơn. Đây là nghịch lý vì Việt Nam là nước nông nghiệp, rau xanh phong phú có quanh năm.
Ănh quá nhiều thịt ảnh hưởng tới thận, ảnh minh hoạ.
"Chế độ ăn không hợp lý, mất cân đối làm tăng nguy cơ mắc bệnh chuyển hóa, ảnh hưởng tới chức năng thận. Việc ăn nhiều đạm sẽ tạo sức ép, khiến cho thận phải hoạt động chuyển hóa nhiều hơn", PGS Lâm nói.
Theo TS.BS Nguyễn Trong Hưng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, các khuyến nghị đều cho rằng tỷ lệ chất đạm một người nên tiêu thụ trong một ngày là khoảng 12% tổng năng lượng. Việc ăn nhiều chất đạm sẽ khiến gan, thận làm việc quá sức. Do vậy, chúng ta cần kiểm soát chất đạm để không bị gút, mỡ máu...
Chưa kể, nếu ăn nhiều chất đạm, một người "xì hơi" sẽ có mùi rất khó chịu. Do vậy, chuyên gia khuyên mọi người cần ăn cân đối các chất, không thể lấy chất đạm để bù cho cơm, rau. Nguồn đạm thực vật đến từ rau, đậu đỗ cũng rất tốt.
2. Thích ăn mặn
Theo PGS Lâm, người Việt có thói quen thích ăn đậm vị. Thói quen ăn mặn khiến cho thận phải làm việc quá sức để đào thải muối, ảnh hưởng tới chức năng thận. Hiện nay, một người Việt Nam trưởng thành ăn khoảng 9,4 g muối mỗi ngày, gấp hai lần so với khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới.
Theo nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, 81% lượng muối tiêu thụ hàng ngày tại nước ta chủ yếu là từ muối và các gia vị trong quá trình chế biến, nấu nướng và khi ăn, 11% muối tiêu thụ đến từ thực phẩm chế biến sẵn, 7% muối đến từ thực phẩm tự nhiên.
PGS Lâm khuyến nghị chỉ nên ăn khoảng 3-4gram muối/ngày. Ăn quá nhiều muối sẽ làm tăng trương lực thành mạch, ứ nước trong tế bào, tăng sức cản ngoại vi, gây tăng huyết áp và tăng nguy cơ suy thận.
Trong ăn uống, mọi người cần hạn chế một số thực phẩm có chứa nhiều muối như xúc xích, thịt hộp, dưa cà muối, mỳ tôm…
3. Thích uống thuốc không theo chỉ dẫn
PGS Lâm cảnh báo thêm rằng hiện nay không ít người Việt có quan niệm "dùng thuốc Nam, thuốc lá lành hơn thuốc Tây". Tuy nhiên, việc dùng các loại thuốc lá không rõ nguồn gốc, không theo chỉ định, có thể khiến 2 quả thận héo mòn, mất chức năng.
Ngoài ra, hiện nay, rất nhiều người đang lạm dụng corticoid để chữa bệnh về khớp, điều để lại hậu quả lớn. Một số bệnh nhân dùng thuốc có chứa corticoid dẫn tới thay đổi nội tiết, gây ra đái tháo đường, loãng xương, cao huyết áp, suy thận…
4. Ít uống nước
PGS Lâm cho biết nước có vai trò rất quan trọng để thận hoạt động tốt. Việc uống không đủ nước sẽ ảnh hưởng tới chức năng lọc của thận. Uống ít nước sẽ tạo điều kiện thuận lợi để hình thành sỏi thận. Đối với sỏi thận, nếu không được phát hiện và can thiệp sớm sẽ ảnh hưởng tới chức năng thận.
Trên thực tế, có không ít trường hợp hỏng thận do sỏi quá lớn hoặc viêm nhiễm, ứa mủ do sỏi thận.
Mẹo ăn uống tốt cho thận
Để có 2 quả thận khỏe, chuyên gia lưu ý mọi người cần:
- Đảm bảo dinh dưỡng lành mạnh, cân đối.
- Uống đủ nước.
- Không uống rượu bia.
- Không ăn mặn, ăn hạn chế thịt đỏ.
- Dự phòng bệnh đái tháo đường, huyết áp.
- Dùng thuốc tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ.
