Quân đội Nga đã đưa những gì tới tham chiến ở Syria?
Ngày 30/09/2015 đánh dấu một sự kiện địa chính trị quân sự chấn động thế giới khi Nga chính thức đưa quân vào tham chiến ở Syria nhằm giúp đỡ chính quyền của Tổng thống Assad trong cuộc chiến chống khủng bố quốc tế.
Trước đó, Quân đội Nga đã có những sự chuẩn bị hết sức kỹ càng khi lập kế hoạch tác chiến, lựa chọn địa điểm bố trí các căn cứ quân sự đầu não như Khmeimim cho Không quân và Tartus cho Hải quân.
Và Không quân Nga đã có một cuộc điều quân đẳng cấp, khiến toàn bộ phương Tây sốc nặng khi các máy bay chiến đấu tối tân của họ tới Syria bí mật, bất ngờ. Tình báo Mỹ-NATO hầu như không hay biết gì về cuộc chuyển sân thần tốc này.
Máy bay chiến đấu hiện đại của Nga triển khai ở Syria.
Từ ngày 01/10, các chiến đấu cơ Nga chính thức xuất kích tấn công các mục tiêu của IS, mở đầu cho cuộc phản công mãnh liệt giúp chính quyền Tổng thống Assad giành lại được phần lớn diện tích lãnh thổ, quét sạch nhiều hang ổ của khủng bố và phiến quân thánh chiến.
Hơn 3 năm qua, Nga đã đưa một lượng lớn quân nhân cùng nhiều vũ khí trang bị hiện đại, kể cả loại còn đang trong giai đoạn nghiên cứu sang chiến đấu và thử nghiệm ở Syria. Cụ thể như sau:
- Quân số tham chiến (lượt người): 63.012 người, trong đó có 434 tướng cùng 25.738 sĩ quan.
- Duy trì số máy bay thường trực (bình quân) ở căn cứ đầu não Khmeimim: 34 máy bay chiến đấu/cánh bằng (chủ yếu là các loại cường kích Su-24, Su-25 hoặc tiêm kích đa năng Su-30SM, Su-34 và Su-35) và 16 trực thăng các loại (chủ yếu là trực thăng vận tải vũ trang Mi-8AMTSh, trực thăng tấn công Mi-24/25, Mi-28 và Ka-52).
- 189 lượt tàu chiến các loại đã tới hoạt động ở Syria.
- Tiến hành thử nghiệm 231 loại vũ khí mới, bao gồm cả vũ khí đang trong giai đoạn nghiên cứu phát triển lẫn vũ khí nâng cấp.
Trong đó đáng chú ý nhất có sự xuất hiện của tiêm kích tàng hình Su-57, máy bay ném bom chiến lược Tu-160, tên lửa hành trình Kh-101 (phóng từ máy bay), Kalibr (phóng từ tàu chiến/tàu ngầm) cùng nhiều loại máy bay không người lái thế hệ mới.
Thống kê Quân đội Nga đã tham chiến ở Syria.
Thành công nhưng cũng tổn thất, có vụ gây sốc
Trong hơn 3 năm tham chiến ở Syria, Không quân Nga đã xuất kích tổng cộng 39.000 lần chiếc máy bay các loại bao gồm cả trực thăng lẫn máy bay chiến đấu cánh bằng, tương đương 36 phi xuất mỗi ngày.
Không quân Nga đã tấn công khoảng 10.000 mục tiêu khủng bố tại Syria đã bị tấn công - gồm các kho đạn dược, thành trì và các trung tâm kiểm soát, tiêu diệt khoảng 85.000 phần tử khủng bố trong các cuộc không kích.
Nhờ sự yểm trợ bằng hỏa lực mạnh mẽ của Không quân và các lực lượng vũ trang Nga, Quân đội Syria (SAA) đã giành lại thế chủ động, tiến công giải phóng nhiều khu vực trước đây bị khủng bố và phiến quân thánh chiến chiếm giữ.
Tính đến thời điểm này, chính quyền của TT Assad đã giành được quyền kiểm soát đối với 109.136 km2 trong tổng số 185.180 km2.
Tuy nhiên, Quân đội Nga cũng phải hứng chịu nhiều tổn thất, trong đó có nhiều vụ đặc biệt nghiêm trọng, gây sốc. Thống kê mới nhất cho thấy, đã có 112 binh sĩ Nga hy sinh, 8 máy bay cánh cố định cùng 7 trực thăng bị rơi. Ngoài ra, Quân đội Nga cũng bị thiệt hại một số xe chiến đấu.
Máy bay vận tải quân sự An-26 của Nga rơi ở gần căn cứ không quân Khmeimim khiến toàn bộ 39 người trên khoang thiệt mạng.
Trong số các thiệt hại của Quân đội Nga ở Syria có 2 vụ đặc biệt nghiêm trọng gồm:
Máy bay trinh sát IL-20 bị bắn rơi
Vào ngày 17/09/2018, một đơn vị tên lửa phòng không S-200 Syria đã bắn rơi chiếc máy bay trinh sát điện tử IL-20 của Nga trên vùng biển Địa Trung Hải khiến toàn bộ phi hành đoàn gồm 15 người thiệt mạng.
Theo tuyên bố của Bộ Quốc phòng Nga, các chiến đấu cơ Israel sau khi tấn công tỉnh Latakia ở miền Bắc nước này bằng bom lượn GBU-39 và khi bị tên lửa phòng không Syria đáp trả, tiêm kích F-16 Israel đã lấy máy bay trinh sát IL-20 làm lá chắn, khiến máy bay Nga đã bị bắn nhầm.
Điều đáng nói là Israel chỉ thông báo cho Nga về hoạt động không kích trong lãnh thổ Syria chỉ 1 phút trước khi tiến hành.
Phía Israel sau đó đã bác bỏ mọi cáo buộc rằng các máy bay tiêm kích F-16 của họ đã "giăng bẫy" khiến IL-20 bị bắn nhầm và đổ lỗi rằng phòng không Syria phải chịu hoàn toàn trách nhiệm.
Máy bay vận tải An-26 bị rơi
Chiếc máy bay vận tải quân sự An-26 của Nga bị rơi khi chuẩn bị hạ cánh ở căn cứ sân bay Khmeimim vào hôm 06/03/2018.
Vụ va chạm với mặt đất xảy ra khi máy bay chỉ còn cách đường băng chừng 500m. Nguyên nhân của tai nạn thảm khốc này (theo điều tra sơ bộ) là do lỗi kỹ thuật.
Bộ Quốc phòng Nga thông báo rằng toàn bộ 39 người trên khoang chiếc An-26 này đã thiệt mạng, bao gồm cả tổ bay (6 người). May mắn là không có thương vong nào xảy ra đối với dân thường ở dưới mặt đất.
Máy bay ném bom Su-34 Nga tấn công các mục tiêu phiến quân ở Syria bằng bom có điều khiển chính xác.